Jaskinia Patriarchów – Makpela

Jaskinia Makpela (znana również jako Jaskinia Patriarchów), mieszcząca się w południowym izraelskim mieście – Hebron, jest jednym z najsławniejszych miejsc na ziemi.
Makpelah w języku hebrajskim oznacza"podwojony". Jednym z podawanych powodów takiej nazwy jest fakt, że zostały pochowane tam cztery znakomite pary: Adam i Ewa, Abraham i Sara, Jicchak i Rebeka, orazJakub i Lea. (Nasza pramatka Rachela została pochowana gdzie indziej, niedaleko od BetLehem)

Jak długo trwa nasz naród, poprzez całą bolesnąpodróż przez historię, święte miejsca spoczynku naszych prawych przodków służyły, jakoduchowe oazy. Od najwcześniejszych czasów, miejsca spoczynku naszychPatriarchów i Pramatek, fundatorów naszego narodu, były miejscem, gdzie Żydzi udawali się na modlitwę.
Pierwszym przykładem, który podaje nam Tora jest historia Kaleba– jednego z dwunastu wywiadowców, których Mosze wysłał by zbadali ziemię Kanaan. Sam poszedł okrężną drogą do Hebronu. Talmud mówi, że chciał on pomodlić sięw grocie, w którejAbraham, Sara, Izaak, Rebeka, Jakub iLea są pochowani. Błagał Praojców i Pramatki o wstawiennictwo u B-ga by zlitował sięnad jego duszą i ocalił go od złego spisku uknutego przez innych zwiadowców.

To jest wzór, za którym podążamy do dnia dzisiejszego odwiedzając miejsca spoczynku świętobliwych ludzi prosząc w trudnych chwilach o litość B-żą.
Zohar powiada, że JaskiniaMakpela jest wyjątkowa nie z powodu cnoty tych, którzy tam spoczywają, lecz ponieważ jest ona furtką do OgroduEden. Adam, pierwszy człowiek, dostrzegł unikalność tego miejsca, gdy ujrzał promień światłaemanujący z niego. Dlatego też, sam wykopał tam grotę na miejsce pochówku dla siebie iswojej żony. Po tym jakAdam i Ewa zostali tam pogrzebani, światło się ukryło.
Lata później, Abraham odkrył ten sekret ponownie, gdy przez przypadek natknął się na jaskinię(zobacz „Interesujące fakty”, jeśli chcesz dotrzeć do pełnej tej historii). Postanowił, żerównież chce tam być pochowany, w bramie do OgroduEden.
Nasze dzisiejsze modlitwy, szczególnie w tym świętym miejscu, w bramie do świata dusz, mogą pobudzić naszych Praojców i Pramatki, jeszcze raz, do modlitwy w naszym imieniu.
Podstawowa Historia
Jak relacjonujeto Bereszit(Księga Rodzaju), Abraham nabył jaskinię i okoliczne pola jako miejsce pochówku dla swojej żony, Sary, czyniąc je pierwszą prawną własnością żydowskiego ludu w Ziemi Świętej. Miało to miejsce w1677 roku p.n.e.
Abraham, kiedy umarł, został tam teżpochowany, jak równieżIzaak i jego żona Rebeka. Lea została tam pogrzebana, a i Jakub przed śmiercią wEgipcie, w1523 r. p.n.e., wymusił na Józefieobietnicę, że ten pochowa go z jego ojcami w JaskiniMakpela. I rzeczywiście, Józef zorganizował specjalną wyprawę by postąpić zgodnie z przyrzeczeniem.
194 lat później, rok po opuszczeniu Egiptu przez Żydów, Kaleb stał sie pierwszym odnotowanym Żydem, którypodróżował do ich miejsca spoczynku by się modlić(zob. „Duchowe znaczenie”). Podążyłyza nim, poprzez wieki,niezliczone tłumyinnych ludzi.
Okazały, imponujący kamienny budynek,który stoi dzisiaj nad grotą został zbudowany przezHeroda w I wieku p.n.e. (W rzeczywistości, ta budowla, ze ścianami o grubości sześciu stóp, jest jedyną w pełni zachowaną herodiańską konstrukcją.)
Jaskinia, w której spoczywają nasiPatriarchowie i Pramatki znajduje siępod tą budowlą. Około1490roku, wejście do groty zostało zamknięte, i pozostaje takie do dnia dzisiejszego.
Jako potomkowie Izmaela, syna Abrahama, Arabowie również odwiedzają część z grobem Abrahamaby go uczcić. Nie wiadomo, kiedy dokładnie zbudowali oni pierwszy meczet wewnątrz herodiańskich murów. Kompleks ten został przejęty przez Krzyżowców w1100roku, lecz mniej niż sto lat później, został zamieniony z powrotem w meczet.
W późnych latach XIV wieku, muzułmańscy władcy zabronili Żydom wchodzić do tego miejsca, wolno im było jedynie zbliżyć się na odległość piątego stopniaschodów na południowym-wschodzie. W pewnym momencie zmieniono tę odległość na siódmy stopień.
WHebronie istniała od wieków żydowska wspólnota. Poprzez pokolenia, Żydzi modlili się przy JaskiniMakpela, nawet jeżeli mogli zbliżyć się jedynie do siódmego stopnia. Ta stara gmina żydowska została zniszczona w masakrze 1929roku, kiedytoArabowie zaatakowali dzielnicę żydowską mordując wielu Żydów. Wtedy rząd brytyjski zmusił wszystkich ocalałych by opuścili miasto.
Po Wojnie Sześciodniowej, powrócił znowu pod kontrolę Izraela, a restrykcje ograniczające Żydów do siódmego stopnia zostaływ końcu zniesione. Żydzi powrócili doHebronu, a synagoga została na powrót ustanowiona przy Jaskini Patriarchów.
Dziś
W1995roku, Wye River Accords przekazało waqf(muzułmańskiemu organowi administracyjnemu) kontrolę nad większą częścią JaskiniMakpela, włącznie z całą południowo-wschodnią sekcją, zawierającą grobowceIzaaka iRebeki(Ohel Yitzchak). Na tym obszarze leży również jedyneznane wejście do jaskini, któreto, prawdopodobnie, leży dokładnie nad samą grotą. Przez większość roku Żydzi modlą się w innej części budynku, wolno im odwiedzać Ohel Yitzchak zaledwie w dziesięć dni w ciągu roku. Jednym z takich dni jestSzabat Chayei Sarah, kiedy to czytamy fragmentTory opisujący zakupienie jaskini przezAbrahama. Dziesiątki tysięcy odwiedzających gromadzi się wHebronie podczas takiego weekendu by przeżyćwłaśnie tenSzabat razem.
Jaskinia Makpela jest otwarta dla turystów iodwiedzających każdego dnia. Wielespecjalnych autobusów (wyposażonych w kuloodporne okna) – tzw. Egged buses – podróżujekażdego dnia z wszystkich większych miast Izraela doKiryat Arba, sąsiedniej żydowskiej wspólnoty. Niektóre kontynuują podróż do żydowskiej częściHebronu i JaskiniMakpela. Jeśli chcesz przespacerować się zKiryat Arba do Hebronu, radzimy byzrobić to jedynie z uzbrojoną ochroną.
Szabat wHebronie, czywsąsiedniej żydowskiej wspólnociewKiryat Arba, jest naprawdę podnoszącym na duchu i wspaniałymdoświadczeniem. W piątkowy wieczór,modlitwy w synagodze w JaskiniMakpela są wzniosłe i przepiękne. Spędzanie czasu w tym najświętszym miejscu spotkań, pośród różnego rodzaju Żydów, jest naprawdę inspirujące. Jeśli potrzebujeszzakwaterowania naSzabat, lub jeżeli potrzebujesz jakiejkolwiek pomocy podczas pobytu wHebronie, koniecznie skontaktuj się z RabinemDannym iBatszewąCohen, niezwykle ciepłą parą, która kieruje działaniami Chabadu w tym świętym mieście. Kliknij tutaj by skontaktować się z nimi.
Interesujące fakty
Jak mówi nam Midrasz, Abraham, który zamieszkiwał Hebron, miał ponadnaturalne spotkanie na terenie Jaskini Makpela. Było to po jego obrzezaniu, gdy gościł trzech aniołów przebranych za ludzi. Cielę, które chciał im podać uciekło, a kiedy gonił je natknął się właśnie na tę jaskinię. Rozpoznał grobyAdama iEwy. Były tam zapalone świece i unosiła się specyficzna woń. Ujrzał wejście do OgroduEden.
    Nikt nigdy nie wszedł do samej Jaskini Patriarchów, która to leży głęboko pod ziemią. Legenda mówi, że żadenz tych, którzy ośmielili się na taką próbę nigdy nie powrócił. Tylko jeden Żyd, RabinAbraham Azulaj, kabalista znany jako Chesed l’Avraham, jest znany z tego, że zszedł do groty i wyszedł z niej żywy. Wydarzenie to miało miejsce, w przybliżeniu, trzysta lat temu. Sułtan turecki przez przypadek upuścił swój miecz do tej groty. Wielu z żołnierzy Sułtana zeszło tam w poszukiwaniu utraconej broni, jedynie po to by umrzeć pod ziemią, aż w końcu Sułtan rozkazał wspólnocie żydowskiej przyprowadzić ochotnika, któryodzyska miecz. W przeciwnym razie, wszyscyczłonkowie gminy mięli zostaćzabici. RabinAzulaj, którybył jużw podeszłym wieku, rozwiązał ich rozterkę zgłaszając się na ochotnika do zejścia do jaskini. Gdy z powodzeniem powrócił, Żydzi zHebronu świętowali. Następne siedem dni i nocyRabinAzulaj spędził na nauczaniu swoich uczniów kabalistycznych tajemnic. Tydzień później ponownie zszedł do jaskini, umarł izostał pochowany na żydowskim cmentarzu w Hebronie.
    Zgodnie ze źródłami midraszowymi, kiedy Jakub umarł, Ezaw starał się powstrzymać synów Jakuba przed pochowaniem ich ojca w Jaskini Makpela. Podczas gdy szybkonogiNaftali pobiegł do Egiptu by odzyskać akty własnościMakpela by móc udowodnić prawne posiadanie tego miejsca, głuchoniemy syn Dana, Huszim, zobaczył zamieszanie i odciął głowęEzawa. Wtoczyła się ona do groty i zatrzymała się dopiero na łonie jego ojcaIzaaka, gdzie pozostaje pochowana do dzisiaj.

(na zdjęciu: Budynek nad jaskinią jest ostatnią zachowaną budowlą Heroda. (Źródło: Ooman)