Szabat

20887190 m

Ki Tece

1a1Parsza Ki Tece – Księga Dwarim - (דברים) - Księga Powtórzonego Prawa, 21:10 – 25:19

Ki Tece (wymawia się również jak Ki Teitzei, Ki Tetzei, Ki Tetse, Ki Thetze, Ki Tese, Ki Tetzey, lub Ki Seitzei) כִּי־תֵצֵא — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “gdy wyruszysz”, występuje jako pierwszy zwrot w Parszy. Ki Tece jest 49-ą Parszą w rocznym cyklu czytania czytania Tory I szóstym w Księdze Dwarim. Tekst Parszy Ki Tece zawiera 5’856 Hebrajskich liter i 1’582 Hebrajskich słów.

 

 

 

 

Komentarz Rabina Szaloma Stamblera do Parszy Ki Tece:

Krótki opis Parszy Ki Tece

 

Parsza Ki Tece zawiera 74 z 613 przykazań Tory. Są to m.in.: prawo o „pięknej niewolnicy", prawo o dziedziczeniu pierworodnego, prawo o "zbuntowanym synu", o pogrzebie i szacunku dla ciała zmarłego, o zwrocie zagubionego przedmiotu, zakaz wyciągania pisklęcia z gniazda w obecności jego matki, przykazanie budowy ogrodzenia wokół dachu domu i zakaz różnych form kilaim (tworzenie hybrydów z różnych gatunków roślin i zwierząt).

Opisane są procedury sądoweikary zacudzołóstwo, gwałt lubuwodzenie panny oraz za fałszyweoskarżenie żony o zdradę przez jej męża. Przedstawicielom określonych społeczności żydowskiej nie wolnopoślubićŻyda „czystej krwi”, są to: mamzeramowie(urodzeni z zakazanych związków), mężczyźni-prozelicispośródnarodówMoabuiAmmona,orazich potomków płci męskiej, prozeliciznarodówEdomui Egiptuoraz ich dzieci(tylko do drugiej generacji) ,

Parsza również obejmuje prawa o czystości obozu wojskowego; zakaz zwrotu niewolnika, który uciekł do Izraela; obowiązek wypłacania wynagrodzenia o czasie pracownikom, zatrudnionym czasowo oraz o pozwoleniu jedzenia ludziom i zwierzętom podczas żniw i zbiorów; przepisy, dotyczące postępowania z dłużnikiem oraz zakazu pobierania odsetek od pożyczki; prawo rozwodowe (z którego wynika wiele praw o małżeństwie); przewidziana jest kara chłosty - 39 uderzeń za naruszenie zakazu Tory; procedura ijbum (lewirat) z wdową po bezpotomnym bracie lub chalica ("zdejmowanie butów") - jeśli brat zmarłego nie chce się z nią ożenić.

Na zakończenie Parszy Ki Tece - nakaz: "Pamiętaj, co uczynił ci Amelek, gdyś był w drodze z Egiptu”.

Kolejność czytania Parszy Ki Tece w cyklu tygodniowym:

Pierwsze czytanie — Dwarim 21:10 – 21

Drugie czytanie – Dwarim   21:22 – 22:7

Trzecie czytanie – Dwarim 22:8 – 23:7

Czwarte czytanie – Dwarim 23:8 – 24

Piąte czytanie – Dwarim   23:25 – 24:4

Szóste czytanie – Dwarim   24:5– 13

Siódme czytanieDwarim 24:14 – 25:19

 

DrukujEmail

Szoftim

Szoftim

 

Parsza Szoftim – Księga Dwarim - (דברים) - Księga Powtórzonego Prawa, 16:18 - 21:9

Szoftim (שֹׁפְטִים — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego “sędziowie”, jest pierwszym wyrazem w tej Parszy).  Parsza Szoftim jest 48-ą w cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym oraz piątą w Księdze Dwarim (Księdze Powtórzonego Prawa). Tekst Parszy składa się z 5’590 Hebrajskich liter, 1’523 Hebrajskich słów.

 

Komentuje Rabin Szalom Ber Stambler:

Krótki opis Parszy Szoftim

Mojżesz oświadcza narodowi Izraela, iż według nakazu Haszem, wyznaczy sędziów oraz urzędników sądowych we wszystkich miastach, gdzie osiedlą się Izraelici na Ziemi Świętej.

"Przez sprawiedliwość, dążenie do sprawiedliwości ! " - przestrzega przed przekupstwem i nepotyzmem. Wszelkie naruszenia prawa powinny być dokładnie zbadane, a zeznania świadków  dokładnie sprawdzone. Co najmniej dwóch świadków powinno być, by zapadł wyrok i kara się odbyła.

W każdym pokoleniu, mówi Mojżesz, będzie nauczyciel, którego obowiązkiem jest interpretacja i wyjaśnienie Prawa: "Według nauk, które przekażą tobie, a przez prawo, które ustanowią,  postępować powinieneś. Nie odstępuj od tego, co ci powiedzą, ani w prawo, ani w lewo."

Parsza Szoftim zawiera również zakazy dotyczące bałwochwalstwa oraz wróżb, ustawy dotyczące powołania króla oraz jego obowiązków, jak również wskazówki budowy miast-schronisk, które by służyły schronieniem dla osób, winnych niezamierzonego zabójstwa.

Parsza Szoftim zawiera również szereg ustaw dotyczących prowadzenia wojen: zwolnienie ze służby tego, kto dopiero założył rodzinę: ożenił się lub zbudował dom lub zasadził winnicę, lub też jest lękliwy i "nieśmiałego serca"; konieczność zaproponowania ugody, rozwiązań pokojowych przed zaatakowaniem miasta; zakaz bezmyślnego niszczenia mienia, czego przykładem jest zakaz wycinania drzew owocowych podczas oblężenia (w tym kontekście brzmią znane słowa z Tory: "Człowiek – drzewem polnym"

Na zakończenie Parszy Szoftim następuje nakaz o Eglah Arufah specjalne procedury postępowania, gdy zostanie znalezione porzucone w polu ciało zamordowanego przez nieznanego mordercę. Wówczas władze starszyzn miasta, położonego najbliżej miejsca, gdzie ciało zostało odnalezione, składają ofiarę z jałówki celem odkupienia, co podkreśla odpowiedzialnośćwspólnotyi jej przywódców, nie tylko za swoje czyny zwykłe,ale także za to, czemu mogli zapobiec.

Kolejność czytania Parszy Szoftim w cyklu tygodniowym:

Pierwsze czytanie — Dwarim 16:18 – 17:13

Drugie czytanie – Dwarim   17:13 – 20

Trzecie czytanie – Dwarim 18:1 – 5

Czwarte czytanie – Dwarim 18:6 – 13

Piąte czytanie – Dwarim  18:14 – 19:13

Szóste czytanie – Dwarim  19:14 – 20:9

Siódme czytanie – Dwarim 20:10 – 21:9

DrukujEmail

Re'eh

Reeh-parshaParsza Re’eh – Księga Dwarim - (דברים) - Księga Powtórzonego Prawa, 11:26 – 16:17

Re'eh, Reeh, R'eih, or Ree (רְאֵה — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “patrz”, jest pierwszym słowem w tej parszy). Parsza Re’eh jest 47-ą fragmentem Tory cotygodniowego czytania w cyklu rocznym oraz czwartą w Księdze Dwarim (Księdze Powtórzonego Prawa). Ta Parsza jest najdłuższą parszą w Księdze Dwarim (ale nie w całej Torze), jej tekst składa się z 7’442 Hebrajskich liter, 1’932 Herbrajskich słów. (W całej Torze najdłuższą jest Parsza Naso).

Komentarz Rabina Szaloma Stamblera:

Krótki opis Parszy Re’eh.

Mojżesz przemawia do synów Izraela: „Patrzcie, oto przedstawiam wam dzisiaj błogosławieństwo i przekleństwo. Błogosławieństwo, jeżeli usłuchacie przykazań Wiekuistego, Boga naszego, które wam przekazuję dzisiaj.; a przekleństwo – jeżeli nie usłuchacie przykazań Wiekuistego, Boga naszego…..”

Błogosławieństwo będzie wypowiedziane na górze Geryzym, przekleństwo – na górze Ebal, gdy wejdzie Naród Wybrany do Ziemi Obiecanej

W miejscu, które wskaże Haszem na „siedzibę, aby położyć imię Swoje” będzie zbudowana Świątynia, i „tylko tam mogą być składane ofiary, tylko „ku siedzibie Jego zwracajcie się i tam przychodzić będziesz.” (12:5)

Prorocy fałszywi oraz ci, którzy skłaniają innych do bałwochwalstwa powinni być ukarani karą śmierci. Miasto całe, gdzie uprawia się bałwochwalstwo powinno być zburzone, starte z oblicza Ziemi Świętej.

W Parszy Re’eh powtarzane są prawa koszerności, co jest czyste, a co nie czyste, jakie rodzaje zwierząt i ptactwa jeść wolno, a jakie się zabrania.

Przypomina się prawo dziesięcin, mówiące o powinności rolnika przynoszenia dziesiętnej części zbiorów do Świątyni w Jerozolimie, by tam spożywać lub sprzedawać, zaś za uzyskane pieniądze należy nabywać jedzenie, które należy spożyć również w Jerozolimie. Natomiast w określone lata ta dziesięcina powinna być przekazywana ludziom biednym. Należy przynosić pierworodnych bydła rogatego do Świątyni, by mięso z nich spożywali kapłani.

Nakaz miłosierdzia zobowiązuje Żyda, aby pomagać potrzebującym – ofiarowanie (cedaka) bądź pożyczanie. W rok Szabatu, który następuje co siedem lat, wszystkie długi powinny być odpuszczone. Żydzi-niewolnicy powinni być oswobodzeni po sześciu latach służby.

Święta pielgrzymie i ustawy ich dotyczące są wymieniona na zakończenie Parszy Re’eh: Pesach, Szawuot i Sukkot. „Trzy razy do roku ukaże się każdy mężczyzna twój przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, na miejscu, które wybierze….. „ (16:16).

Kolejność czytania Parszy Re’eh w cyklu tygodniowym:

Pierwsze czytanie — Dwarim 11:26 – 12:7

Drugie czytanie – Dwarim   12:8 – 28

Trzecie czytanie – Dwarim 12:29 – 13:19

Czwarte czytanie – Dwarim 14:1 – 21

Piąte czytanie – Dwarim  14:22 – 29

Szóste czytanie – Dwarim  15:1 - 18

Siódme czytanie – Dwarim 15:19 – 16-17

DrukujEmail

Eikew

EkewParsza Eikew – Księga Dwarim - (דברים) - Księga Powtórzonego Prawa, 7:12 – 11:25

Eikew (czyta się również jak Ekew, Ekeb, Aikev) - עֵקֶב — w tłumaczeniu z języka Hebrjskiego oznacza “przestrzegać (prawa)”, jest to drugi po kolei w zdaniu, ale pierwszy charakterystycznyraz w Parszy . Parsza Ekew jest 46-m rozdziałem czytania Tory w cyklu rocznym i trzecie czytanie w Księdze Dwarim. Tekst Parszy składa się 6’865 Hebrajskich liter , 1’747 Hebrajskich słów.

Komentarz Rabina Szaloma Stamblera do Parszy Eikew:

 

Kótki opis Parszy Eikew

W Parszy Eikew ciąg dalszy, z poprzedniego rozdziału, ostatniej mowy Mojżesza do narodu Żydowskiego.

Mojżesz zapewnia lud, że jeżeli będą przestrzegać nakazów Tory, to życie ich na Ziemi, do której zmierzają by tam zamieszkać, będzie dostatnie i szczęśliwe, jak obiecał Wiekuisty ich praojcom.

Mojżesz również wypomina lud za popełnione grzechy, wspomina o „złotym cielcu”, o buncie Koracha, wspomina też o grzechu wywiadowców i o tym, jak rozdrażnili Wiekuistego w Thabera, Massa i w Kibroth-Hataawa. „Przekorni byliście Wiekuistemu od dnia, którego was poznałem… „ (9:24). Wspomina i o tym, że Wiekuisty, w dobroci i miłości swojej, po długim błaganiu Mojżesza przebaczył: „ W owym czasie rzekł Wiekuisty do mnie - Wyciosaj sobie dwie tablice kamienne, podobne do pierwszych, i wstąp do Mnie na górę….” (10:1).

Mówi Mojżesz o pokajaniu synów Izraela i ich 40-letniej tułaczce po pustyni, w czasie której Naród Wybrany miał zrozumieć, że „nie chlebem jedynym żyje człowiek”, a Wiekuisty żywił ich manną z nieba, by przetrwali….

Mojżesz przypomina, że ziemia, do której podąża naród Izraela, jest krainą bogatą, mlekiem i miodem płynąca, szczególnie obfita w siedem rodzajów płodów: pszenica, jęczmień, winogrona, figi, granaty, oliwki i daktyle – Ziemia Boskiej Obfitości. Nakazuje niszczyć bałwanów, podobizny bożków plemion zamieszkujących tę ziemię wcześniej. Również ostrzega Naród Żydowski, by nie poddali się wpływom ludów pogańskich, by nie bratali się z obcymi narodami.

Parasza opowiada o błogosławieństwie Bożym dla Narodu Żydowskiego, gdy będą przestrzegane Jego nakazy, o kierunkach rozwoju ziemi, o śmierci Aarona Kapłana, obowiązkach Lewitów, obowiązkach ludu Izraela oraz nawołuje do służenia B-gu.

Kluczowym fragmentem Parszy Ekew jest duga część modlitwy „Szma Israel…”, w którym są wymienione ponownie fundamentalne nakazy i zakazy, obietnica nagrody za spełnienie woli Boga oraz przestroga w przypadku nieposłuszeństw (głód, wygnanie…)

Kolejność czytania Parszy Eikew w cyklu tygodniowym:

Pierwsze czytanie — Dwarim 7:12 – 8:10

Drugie czytanie – Dwarim  8:11 – 9:3

Trzecie czytanie – Dwarim 9:4 - 29

Czwarte czytanie – Dwarim 10:1 - 11

Piąte czytanie – Dwarim  10:12 – 11:9

Szóste czytanie – Dwarim  11:10 - 21

Siódme czytanie – Dwarim 11:22 - 25

 

DrukujEmail

Waetchanan

WaetchananWaetchanan – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) rozdz. 3:23–7:11

Wa'etchanan (וָאֶתְחַנַּן- hebr. "i błagałem.."). Parsza jest 45-ym cotygodniowym fragmentem w rocznym cyklu czytania Tory i drugi w Księdze Dwarim (Księdze Powtórzonego Prawa). Tekst Parszy składa się z 7’343 hebrajskich liter, 1’878 słów hebrajskich i zajmuje 122 wierszy w Sefer Tora.

I przemawiał Wiekuisty do was z pośród ognia….

Krótki opis Parszy Waetchanan:

Parsza ta zawiera pierwsze wersety jednej z najważniejszych modlitw judaizm: "Szma Izrael!" - "Słuchaj Izraelu!"
W treści Parszy Waetchanan, Mojżesz opowiada przed całym zborem narodu Izraela, jak błagał Wiekuistego, by pozwolił mu wejść do Ziemi Świętej, ale On nie pozwolił: „Ale uniósł się Wiekuisty z przyczyny waszej i nie wysłuchał mnie….” (Dwarim, 3:26). Nakazał jedynie wzejść na szczyt Pisgi, by objąć wzrokiem Ziemię Świętą Izraela.
Parsza obejmuje też dalszy ciąg „powtórzenia praw Tory” – Mojżesz wspomina o wyjściu z Micraim (Egiptu) oraz o darowaniu Tory, mówi o tych zdarzeniach jak o zdarzeniach bezprecedensowych w historii całej ludzkości : ” Albo czy jakiś bóg spróbował przyjść, a wziąć sobie naród spośród innego narodu; próbami, znamionami, i cudami, i wojną, i ręką przemożną, i ramieniem wyciągniętem, i postrachami wielkimi, jak uczynił dla was Wiekuisty, Bóg wasz, w Micraim, przed oczyma twymi? Tobie to pokazano, że Wiekuisty jest Bóg, a nikt prócz Niego!....” (Dwarim, 4:34-35).
W tej że Parszy zawarte są proroctwa Mojżesza o tym, że przyszłe pokolenia Izraelitów odwrócą się od Boga, za co będą wydalone z Ziemi Świętej i rozproszone wśród innych narodów Świata. Ale wciąż będą szukać Boga, by powrócić i przestrzegać Jego Przykazań.

Kolejność czytania Parszy Wa'etchanan w cyklu tygodniowym:

Pierwsze czytanie — Dwarim 3:23 – 4:5

Drugie czytanie – Dwarim 4:6 - 40

Trzecie czytanie – Dwarim 4:41 - 49

Czwarte czytanie – Dwarim 5:1 – 18

Piąte czytanie – Dwarim 5:19 – 6:3

Szóste czytanie – Dwarim 6:4 – 6:25

Siódme czytanie – Dwarim 7:1 - 11

                                                                                                         Waetchanan2

DrukujEmail

Więcej artykułów…