Szofar to róg koszernego zwierzęcia (przy usuniętym szpikiem kostnym). Podstawową micwą na Rosz Haszana (żydowskiego Nowego Roku) jest słuchanie dźwięku szofaru, lepiej w synagodze, idealnie - jako część służby modlitewnej.
W tym roku słuchajcie dźwięku dęcia w szofar w dniach 21 i 22 września 2017 roku.
Kiedy się dmie Szofar
Tora traktuje Rosz Haszana jako "dni dęcia w [ shofar ]”, ponieważ Rosz Haszana jest też dniem „koronacji Króla” (według Tory). Rosz Haszana świętujemy przez dwa dni, tak więc należy usłyszeć szofar za dnia w ciągu tych dwóch dni - chyba że pierwszego dnia wypada Szabat , w takim przypadku dmie się w szofar dopiero drugiego dnia.
Chociaż dęcie w szofar może być na przestrzeni całego dnia, aż do zachodu słońca, tradycyjny czas dla słuchania shofaru to poranne godziny, po przeczytaniu wersetów Tory, przed modlitwą Musaf (dodatkowa modlitwa recytowana w Szabat i święta). Zgodnie z tradycją dmie się w szofar kilkakrotnie w czasie trwania Musaf.
Co to znaczy dla nas „Dęcie zw Szofar”?
Tora nie wyjaśnia precyzyjnie, dlaczego musimy słuchać dźwięków szofaru na Rosz Haszana. Jednakże Rabin Saadia Gaon opracował listę 10 powodów tej jakże wyjątkowej micwy:
1Na Rosz Haszana ‚koronujemy' Haszem jako Króla Świata. Gromkie trąbienie wzywa do przeżycia tego ekscytującego wydarzenia.
2Ten donośny i przenikliwy dźwięk sprawia, że obudzą się dusze ospałe, zagubione we własnych problemach bądź tonące w samozadowoleniu.
3Przywołuje wspomnienia eksplozji fanfar, słyszanych, gdy B-g zstąpił na górę Synaj by dać nam Torę.
4Powtarza wołania proroków, którzy wzywali Izrael do sprostowania swoich błędów i powrotu do B-ga i Jego przykazań.
5Przypomina nam o okrzykach wojennych naszych wrogów, którzy weszli do Świątyni w Jerozolimie i ją zniszczyli.
6Wykonany z baraniego rogu, szofar przypomina ofiarę Izaaka , który został zbawiony, gdy B-g wskazał Abrahamowi baranka, przeznaczonego na ofiarę (zamiast Izaaka).
7Donośny i przenikliwy dźwięk ‚budzi’ nas i napełnia nas bojaźnią przed B-giem.
8Zapowiada dzień sądu po upływie dni, które prorok opisuje jako "dzień szofaru i alarmu przeciwko miastom obronnym i wysokim basztom" (Zefania 1:16)
9Daje nam nadzieję, odzwierciedlając dźwięk "wielkiego szofara", który wezwie naród żydowski, rozproszony po całej Ziemi, gdy przyjdzie Mesiasz.
10Przypomina nam o zmartwychwstaniu, o których czytamy "mieszkańcy ziemi ... słychać szofar " 3.
Dęcie w Szofar - jak się odbywa.
Osoba, która dmie w szofar stoi na bimie („trybuna” w przedniej części synagogi). Rytuał zaczyna się od recytowania zbioru wierszy z Techilim (Księgi Psalmów), a następnie dwóch błogosławieństw: pierwszym jest błogosławieństwo Szehechejanu , dziękując B-gu za przyznanie nam jeszcze jednego roku życia, pozwalając nam po raz jeszcze usłyszeć dźwięk szofaru; drugie błogosławieństwo do B-ga "kto uświęcił nas swoimi przykazami i rozkazał usłyszeć głos szofaru".
Dęcie zawiera trzy rodzaje dźwięków: tekiah , długi - podobny do szelestu - szewarim , seria trzech krótkich „jęków”; i teruah , co najmniej dziewięć „ogłuszających” staccato.
Pierwsze dęcia w szofar składają się z następujących 30 „fanfar”:
Tekiah-shevarim-teruah-tekiah
Tekiah-shevarim-teruah-tekiah
Tekiah-shevarim-teruah-tekiah
Tekiah-shevarim-tekiah
Tekiah-shevarim-tekiah
Tekiah-shevarimtekiah
Tekiah-teruah-tekiah
Tekiah-teruah-tekiah
Tekiah-teruah-tekiah gedolah (wyjątkowo długi dźwięk)
Kto powinien słuchać Szofaru?
Teoretycznie rzecz biorąc, tylko dorośli mężczyźni (po bar micwie, czyli po ukończeniu 13 lat życia) są zobowiązani do słuchania szofaru. Jednak również kobiety zdecydowanie powinny starać się wypełnić tę micwę (w praktyce, jest opinią, że odkąd kobiety przyjęły tę micwę, stało się dla nich również obowiązkowe), a nawet małe dzieci powinny być zabierane do synagogi, aby usłyszeć dźwięk szofaru. W końcu szofar przemawia do duszy każdego Żyda.
Techniki i przepisy dotyczące dęcia w szofar są dość skomplikowane, tak więc tylko ten, który dobrze ich poznał, powinien dąć w szofar . (Istnieje możliwość z nimi się zapoznać, ponieważ zostały skodyfikowane przez pierwszego Rebbego Chabadu w Szulchan Aruch).
Jak wygląda koszerny szofar?
Talmud mówi, że rogi wszystkich koszernych zwierząt są koszerne dla wykonania szofarów , z wyjątkiem rogu wołu, który nie jest nazywany "szofarem", ale "kerenem" i porożami, które nie są uważane za szofary "puste" i poroża są stałe (wypełnione).
Jednak z wszystkich możliwości, preferowanym źródłem do wykonania szofarów jest baranek, z dwóch następujących powodów: 1. Przywołuje baranka, który został ofiarowany przy „słynnej” biblijnej „próbie Abrahama”, który był gotowy poświęcić jedynego ukochanego syna swojego dla B-ga. 2. Jego zakrzywiony kształt symbolizuje pokorę, którą czujemy, gdy stoimy przed B-giem.
W czasach starożytnych dźwięki shofaru stanowiły część służby w Świątyni oraz wezwania do walki w czasach wojennych.
Dzisiaj, oprócz Rosz Haszana, szofar zazwyczaj brzmi jeszcze:
1. W miesiącu Elul, każdego ranka - wołanie do B-ga, przygotowanie się do Rosz Haszana.
2. Na koniec Jom Kippur .
Na zakończenie
Mistrzowie chasydzcy uczą nas, że brzmienie szofara jest podobne do płaczu dziecka, pragnącego zjednoczyć się z ukochanym rodzicem.
Brak słów, aby wyrazić tę tęsknotę, która jest tak głęboka, tak pierwotna i tak prawdziwa. Więc weź udział w słuchaniu brzmienia szofaru, przygotowując siebie - swoją duszę do nadejścia Rosz Haszana.
Wszystkie Święta żydowskie zaczynają się w przeddzień wyznaczonej daty. Spowodowane jest to tym, że "dzień żydowski" rozpoczyna się i kończy o zachodzie słońca.
Święto Tu B'Aw obchodzone 15 dnia miesiąca Aw - choć Tora o nim milczy, na koniec traktatu Taanit, Miszna mówi: „Nie znał Izrael większego święta ponad 15 dzień miesiąca Aw i Jom Kipur. W dni te córy Jeruzalem szły do winnic i tańczyły…”
Przez osiemset trzydzieści lat na wzgórzu, ponad Jerozolimą, stała Świątynia, która była miejscem łączności między niebem a ziemią. Świątynia ta była tak centralnym punktem w łączności człowieka z B-giem. Dwie trzecie przykazań B-żych zapisanych w Torze (micw) jest związanych z istnieniem Świątyni Jerozolimskiej.
W 17 dniu żydowskiego miesiąca Tamuz, Żydzi na całym świecie poszczą i lamentują w pamięć o licznych katastrofach, jakie dotknęły nasz naród w ten złowieszczy dzień.