Co to jest Rosz HaSzana
r.Wielkie Święta przypadają na żydowski miesiąc Tiszrej – pierwszy miesiąc żydowskiego roku. W czasie tego miesiąca, obfitego w żydowskie życie duchowe, religijne, doświadczamy szerokiego spektrum emocji – smutku, radości i wszystkiego, co pomiędzy nimi.
VII Rebbe Lubawicz uczył, że ponieważ Tiszrej jest miesiącem tak pełnym emocji, łączy on nas z wszystkimi aspektami nowego roku i dostarcza nam zasobów i siły ducha na nadchodzące miesiące. Poprzez odpowiednie doświadczanie i praktykę świąt miesiąca Tiszrej otwieramy się na B-że błogosławieństwo we wszystkich dziedzinach naszego życia.
Wykorzystajmy tę okazję, aby przygotować się na wartościowy, dobry Nowy Rok, pełen radości i znaczenia jakie daje żydowskie życie i abyśmy doświadczyli najwspanialszej radości z przyjściem Mesjasza.
--------------------------------------------------------------------
Rosz Haszana to początek żydowskiego roku i rocznica dnia stworzenia człowieka.
Roczny cykl naszego życia można przyrównać do prowadzenia firmy gdzie Wielkie Święta to coroczny audyt. Na progu nowego roku warto przypomnieć sobie i dokonać ewaluacji roku, który mija. To dobry moment na szczegółowy przegląd naszego dotychczasowego życia i duchowy bilans, który pomoże zaplanować nadchodzący rok.
Zachęcamy do skorzystania z tego przewodnika po Wielkich Świętach i okresie „podsumowań”. Mamy nadzieję, że będzie on dla Was źródłem informacji i inspiracji. Znajdziecie w nim przegląd praktyk związanych z Wielkimi Świętami, komentarze na temat ich znaczenia, modlitwy i wiele innych przydatnych informacji.
Zapraszamy do spędzenia tych Wielkich Świąt z nami! W Chabad Lubawicz Polska każdy Żyd jest mile widziany (i nie myślcie, że to tylko frazes). Wraz z żoną czekamy, aby Was powitać.
Niech B-g obdarzy Was i Waszych bliskich radosnym, dostatnim i słodkim Nowym Rokiem i abyście byli zapisani w Księdze Życia!
Wasz,
Rabin Szalom Stambler
Biznes – 101 porad
Jeśli spojrzymy w kalendarz, aby prześledzić nasz pełen obowiązków rok, okaże się, że nasze życie przypomina prowadzenie firmy: nabywanie surowców - zaopatrzenie, produkcja, marketing, sprzedaż, aż w końcu inwentaryzacja... Jest tyle do zrobienia, że nie ma nawet czasu, żeby przez chwilę się zastanowić!
Co jakiś czas zapracowany przedsiębiorca powinien zatrzymać się i zrobić „krok w tył”, i uważnie przyjrzeć się swojej firmie. Czy przynosi zyski? Czy trzeba coś zmienić? Czy rozwija się w dobrym kierunku? Jakie jest tempo tego rozwoju?
Okres Wielkich Świąt to okazja dla każdego z nas, aby zatrzymać się i ocenić postępy małej firmy, jaką jesteśmy my sami: „Czy ja wykorzystuję potencjał dany mi przez B-ga? Czy trzeba coś zmienić w moim życiu? Czy zmierzam we właściwym kierunku? Jak szybko tam zmierzam?”
Elul - Audyt - Szczegóły
Ostatni miesiąc roku żydowskiego – Elul – to okres osobistych rozliczeń. Rezerwujemy w naszym kalendarzu rozsądną ilość czasu, ściągamy na biurko mądre księgi i zamykamy drzwi. Czas sprawdzić czy wszystko się zgadza – niedługo kontrola.
W każdy poranek miesiąca Elul (oprócz Szabatu i wigilii Rosz Haszana) dmie się w szofar. Dźwięk szofaru - głęboki i pełen wyrazu, przypomina nam, że czas wyrównać saldo wzmacniając nasze cnoty i pracując nad niedoskonałościami, by naprawić je. Już czekamy na moment, gdy zabrzmią dźwięki szofaru, które usłyszymy w Rosz haSzana.
Napięcie sięga zenitu w ostatnie dni tego miesiąca, kiedy zbieramy się wcześnie rano na dodatkowe, intensywne modlitwy – Slichot.
Audyt to dobry moment, aby przeprowadzić moralną, duchową inwentaryzację i wdrożyć nowe pozytywne zwyczaje.
Jest tak wiele możliwości! Od czego zacząć? Oto przykładowe dwie sugestie:
> przyłącz się do grupy studiującej Torę,
> wprowadź do swojego życia więcej micw – mezuza, tefilin, świece szabatowe, dobroczynność czy wolontariat to tylko niektóre z możliwości.
Jeżeli masz już mezuzę i tefilin, zwyczaj nakazuje, aby w tym okresie je sprawdzić.
Rosz haSzana
Określenie misji
Czas, by sprawdzić misję. Czy jesteśmy wystarczająco skoncentrowani na głównym celu ‚naszej firmy’?
Rosz haSzana to czas powrotu do najważniejszych wartości i stwierdzenia: „Jestem Żydem/Żydówką. To jest mój B-g. Należę do tego ludu. Łączę się z nim i identyfikuję”. Wszystko zaczyna się od określenia misji – stwierdzenia, kim jesteśmy i czego B-g od nas oczekuje.
Szul
Władca Wszechświata jest w pełni doskonały i niezależny. Czy naprawdę potrzebuje naszych modlitw? Chasidut wyjaśnia, że B-g pozwala sobie na to, aby przejmować się naszymi modlitwami po to, aby dać nam możliwość związku z nim. Wykorzystaj szansę, jaką dają wspólne modlitwy, aby wzmocnić ten związek.
Jeżeli nie znasz modlitw, możesz skorzystać z modlitewnika z tłumaczeniem. B-g rozumie każdy język, jeżeli tylko to, co mówisz, dobiega z serca.
Szofar
W Rosz haSzana możemy wypełnić wyjątkową micwę: usłyszeć dęcie w szofar – prosty barani róg. Po czytaniu Tory w czasie nabożeństw dmie się w szofar 30 razy według określonego porządku. Następnie, jeszcze 70 razy, tak żeby razem było 100. W szofar dmie się w oba dni Rosz haSzana.
Dzień Rosz haSzana nazywają też „urodzinami wszechświata”. W tym dniu Stworzyciel, Szef Szefów i Dyrektor Wszystkich Spraw, siada i zastanawia się czy przedłużyć kontrakt z wszechświatem o kolejny rok, po czym chwyta za pióro. Tak naprawdę, „Rosz haSzana” w dosłownym tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „Głowa Roku”. Tak, jak w głowie znajdują się ośrodki kontrolujące każdą część ciała, tak Rosz haSzana jest czasem, kiedy każdej sprawie i każdemu dniu roku przypisywane jest dalsze istnienie. To bardzo ważny czas, w którym każda chwila powinna być wypełniona dobrymi myślami, słowami i uczynkami.
Kiedy dokładnie zapisany zostaje kontrakt? W czasie pierwszego zadęcia w szofar.
Taszlich
W pierwszym dniu Rosz haSzana, po modlitwach przedwieczornych Mincha, idziemy nad wodę, w której pływają żywe ryby. Symbolicznie wytrząsamy nasze grzechy do wody i prosimy B-ga o przebaczenie.
Uroczysty posiłek
Tak ważne są dla nas relacje z Szefem, że świętujemy nadejście nowego roku od momentu, kiedy się tylko zacznie. Każdego dnia Rosz haSzana zarówno obiad jak i kolacja to prawdziwa uczta.
Posiłki te wypełnia symbolizm. Zaczynamy od Kiduszu i słodkiej chałki. Pierwszego wieczoru Rosz haSzana, po zjedzeniu pierwszego kawałka chałki, umaczamy kawałek jabłka w miodzie i mówimy:
„Aby było Twoją wolą
dać nam znów dobry i słodki rok” -
„Jehi Racon
Szetechadesz Alenu Szana Towa Umetuka.”
W drugi wieczór,
po Kiduszu, jemy owoc, którego nie jedliśmy cały rok.
Przegląd (w pigułce) tradycji Rosz Haszana
Rosz HaSzana to święto żydowskie oznaczające pierwsze i drugie dni roku żydowskiego.
To dzień, w którym B-g stworzył pierwszego mężczyznę i pierwszą kobietę - Adama i Ewę, i jest obchodzony jako „głowa” (po hebr: Rosz) roku żydowskiego.
•Zarówno pierwszego, jak i drugiego poranka obu dni świątecznych słucha się brzmienia szofaru (z wyjątkiem dnia Szabatu);
•Od momentu rozpoczęcia Święta Rosz haSzana w każdym żydowskim domu powinny zapłonąć świece (każdego roku data według kalendarza gregoriańskiego jest inna, godziny zapalenia świec też inne, tak więc trzeba sprawdzać w najbliższej synagodze, zasięgnąć informacji u swojego Rabina);
•Jadamy świąteczne posiłki, w których nie może zabraknąć jabłek, miodu, granatów i innych przysmaków, słodkości - wszystko podczas pierwszej kolacji w wigilię - Erew Rosz haSzana oraz posiłków w dni świąteczne - 1 i 2 dni Rosz haSzana.
Poniżej porządek tego szczególnego wieczoru - Erew Rosz haSzana oraz podstawowe dania:
- Kiddush nad winem lub sokiem winogronowym;
- Kawałek okrągłej chały z rodzynkowym nadzieniem błogosławieństwo:
„Aby było Twoją wolą dać nam znów dobry i słodki rok”.
Jehi Racon Szetechadesz Alenu Szana Towa Umetuka.
- Jabłka również zanurza się w miodzie (tylko w pierwszą noc)
- Jada się: głowę ryby, granaty i inne dania symbolizujące nasze życzenia na nadchodzący rok (w pierwszą noc); podaje się również „cymes”, dania mięsne i rybne, sałatki… według uznania oraz/lub zgodnie z tradycją domu.
- W drugi wieczór, po Kiduszu je się nowe owoce, których się nie jadło pierwszego dnia Rosz haSzana.
• Odmawia się Taszlich - modlitwa „oczyszczająca” (w warunkach domowych odmawiana nad pojemnikiem z czystą świeżą wodą). Lub też:
W pierwszym dniu Rosz haSzana, po modlitwach przedwieczornych Mincha, idziemy nad wodę, w której pływają żywe ryby. Symbolicznie wytrząsamy nasze grzechy do wody i prosimy B-ga o przebaczenie.
• Powinno się (w miarę możliwości) również uczestniczyć w modlitwach w synagodze.
- W trakcie obu dni Rosz haSzana nie wykonujemy żadnej pracy (obowiązują zakazy, jak w Szabaty z wyjątkiem gotowania oraz przenoszenia rzeczy poza obręb zamieszkania).
Potrawy na Rosz haSzana.
Dlaczego się je głowę ryby i granaty czy cymes ?
Wiele z nas je części głowy ryby (lub barana), wyrażając tym samym życzenie, że „będę głową, a nie ogonem".
W wielu społecznościach spożywa się tradycyjne potrawy, każda symbolizująca pragnienie nadchodzącego roku. Je się, na przykład granaty, co symbolizuje: "nasze zasługi były niczym ziarna granatu” Je się też „cymes” - sama słodycz, danie marchewkowe symbolizujące pragnienie roku obfitości (zjadane ze względu na jego nazwę w języku jidisz „merren”, co oznacza zarówno "marchewka" i „wzrost”).
10 dni pokuty
Biznesplan
Teraz, gdy udało nam się skoncentrować, nadszedł czas, aby prześledzić biznesplan realizacji naszej wizji i upewnić się, że stosujemy się do niego. Dlatego właśnie, dni od Rosz haSzana do Jom Kippur znane są jako Dziesięć Dni Tszuwy.
Słowo tszuwa często tłumaczy się jako „pokuta, skrucha”, czyli pełne smutku ubolewanie, że zrobiliśmy coś źle, ale również praca nad samym sobą. Szczera pokuta oznacza stanie się nowym człowiekiem. W języku hebrajskim słowo tszuwa znaczy „powracać”. Wracać do pięknej, czystej duszy, którą zawsze mieliśmy. Czasem piękno naszej duszy mogło być ukryte, ale istniało przez cały czas.
To najbardziej uduchowiony okres w roku, czas, kiedy nasze dusze są bliżej nieba niż ziemi. Poświęć ten czas na medytacje, modlitwę i studiowanie Tory.
Przebaczanie
Zanim poprosisz B-ga o przebaczenie, przebacz tym, którzy Twoim zdaniem zawinili Tobie. Jeżeli Ty kogoś skrzywdziłeś, spróbuj naprawić szkodę przed Jom Kippur.