Jesziwa – edukacja żydowska

r.

Jesziwa (hebr.: ישיבה w dokładnym tłumaczeniu -. "siedzący" - jest to tradycyjna żydowska instytucja edukacyjna skoncentrowana na studiowaniu literatury rabinicznej, przede wszystkim Talmudu i Halachy (prawa żydowskiego); Tora i filozofia żydowska są studiowane równolegle. Nauka odbywa się zwykle poprzez codzienne grupowe sziurim - wykłady, zajęcia, a także zajęcia w parach zwanych chawrusas (z aramejskiego: „przyjaźń” lub „współpraca”). Uczenie się w stylu chawrusy jest jedną z unikalnych cech jesziwy.
W Stanach Zjednoczonych, w niektórych państwach Europy oraz w Izraelu różne poziomy edukacji jesziwy mają różne nazwy. Tak na przykład, w Stanach Zjednoczonych lub w Europie uczniowie szkół podstawowych są zapisywani do chederu, uczniowie w wieku po bar micwie (powyżej 13 lat) chłopcy uczą się w metiwcie, a studenci na poziomie licencjackim uczą się w beit midraszu lub jesziwie gedola (hebr. ישיבה גדולה - dokładnie: „wielka jesziwa”). W Izraelu uczniowie szkół podstawowych są zapisywani do Talmud Tory lub chederu, uczniowie w wieku po bar micwie uczą się w jesziwie ketanie (hebr. ישיבה קטנה, dosł. „mała jesziwa” lub „mniejsza jesziwa”); uczniowie w wieku szkolnym uczą się w jesziwie gedola. Kollel to jesziwa dla żonatych mężczyzn. Kollel często wypłaca swoim studentom symboliczne stypendium. Studenci litewskiej i chasydzkiej wyższej jesziwy zazwyczaj uczą się w jesziwie do momentu założenia rodziny.
Historycznie do jesziw uczęszczali tylko mężczyźni. Dziś wszystkie nieortodoksyjne jesziwy są otwarte również dla kobiet. Istnieją oddzielne jesziwy dla ortodoksyjnych kobiet i dziewcząt (midrasza lub „seminarium”). Programy nauczania w szkołach/jesziwach dla dziewcząt i kobiet różnią się od tradycyjnych jesziw dla chłopców i mężczyzn, uwzględniają naturalną odmienność płci i odpowiednio życiowe cele.