Pramatka Rachel, żona Praojca Jaakowa
r.
Warto wiedzieć, że:
1. Rachel jest jedną z Czterech naszych Pramatek
Obok z Sary (żony Abrahama), Rywki (żony Jocchaka) oraz Lei (jej siostry i również żony Jaakowa), Rachel jest jedną z czterech matek narodu żydowskiego (Talmud, Berachot, 16B).
2. Nazywają „Mamma Rochel”
Podobnie jak inne pramatki, nazywają ją również Rachel Immenu (Rachel, nasza matka), mimo że formalnie rzecz biorąc, jest tylko matką dwóch z 12 plemion Izraela. W języku jidysz nazywana pieszczotliwie Mamma Rochel, co odzwierciedla jej szczególne miejsce w sercu narodu żydowskiego.
3. Jej imię oznacza „owcę”
W języku hebrajskim imię Rachel oznacza „owca” i kojarzy się z jej miłosierną, pogodną naturą. I być może nie jest to przypadek, że jak jest napisane o niej, pilnowała stad swojego ojca.
4. Tora opisuje jej piękno
Torą zwykle jest oszczędna w opisie fizycznego wyglądu i cech ludzi, których historie są opowiadane. Jednym z nielicznych wyjątków jest Rachel, o której mówi się, że „miała piękne rysy i piękną cerę” (Bereszit, 29:17)
5. Była ukochaną żoną Jaakowa
Gdy Jaakow przybył do jej rodzinnego miasta Padan Aram w poszukiwaniu żony, pomógł jej napoić stado jej ojca i od razu poczuli głęboką więź z nią, poczuł miłość do niej. Jaakow tak bardzo pragnął poślubić Rachel, że siedem lat, które musiał pracować dla jej ojca, Lawana, aby zasłużyć na jej rękę, jej ojciec wyraził zgodę na to małżeństwo, „było w jego oczach jak kilka dni” (Bereszit, 29:23-30)
8. „Ukradła” bożki ojca
Kiedy Jaakow przygotowywał się do powrotu do swojego rodzinnej ziemi Kanaan (którą Wiekuisty przyrzekł ostatecznie oddać narodowi żydowskiemu) wraz ze swoimi żonami i dziećmi, Rachel ukradła terafim (bożków) swojemu ojcu (Bereszit, 31:19), dążąc, by Lawan ostatecznie odszedł od bałwochwalczych praktyk. Kiedy Lawan oskarżył Jaakowa o kradzież zaginionych figurek, Jaakow zdecydowanie zaprzeczył, nie wiedząc o odważnym czynie ukochanej Rachel, mówiąc, że ten, kto ukradł musi umrzeć (Bereszit, 31:32)
9. Zmarła przy porodzie i została pochowana na poboczu drogi.
Źle wypowiedziane słowa Jakuba spełniły się i wkrótce potem Rachel zmarła, rodząc drugiego syna, Benjamina. Jaakow pochował ją na drodze w pobliżu BetLehem, w drodze do Efrat. Jako jedyna z pramatek nie została pochowana obok Adama i Ewy oraz obok swojego męża w Jaskini Patriarchów w Hebronie.
10. Opłakuje dawno utracone dzieci.
Pochowana samotnie na poboczu drogi, Rachel jest postacią, która wzbudza zasmucenie i jednocześnie podziw i dumę, jest kwintesencją żydowskiej matki, opiekującej się swoimi dziećmi, które zostały rozproszone po całym świecie. Jak mówi Jeremiasz: „Głos słychać z wysokości, lament, gorzki płacz, to Rachel opłakująca swoje dzieci; nie daje się pocieszyć, bo ich już nie ma”. A B-g odpowiada jej: „Powstrzymaj się od płaczu, powstrzymaj swoje oczy od łez. . ..... powrócą z ziemi obcej. I jest nadzieja na przyszłość. . . a dzieci wrócą do swoich granic” (Jeremiasz, 31:14-16)
11. Odeszła z tego świata dnia 11 Cheszwan.
Tradycja umieszcza rocznicę jej śmierci na dzień 11 Cheszwan. Tysiące przybywają do jej grobu, aby się modlić, przywołując jej samotne poświęcenie i cierpienie oraz błagając B-ga o miłosierdzie dla jej zasług.
12. Chasydyzm o Rachel
Nauki chasydzkie (Torą Or, Marsza Wajece) wyjaśniają, że dusza Leah pochodziła ze świata myśli, a dusza Rachel ze świata mowy. Leah była introspektywna, mistrzyni medytacji i komunikacji wewnętrznej, podczas gdy Rachel była charyzmatyczna i przemawiała do innych. Razem ukształtowały podwaliny naszego naródu. Rachel zaszczepiła w nas siłę do emanowania potężną i dalekosiężną aurą wpływu. Leah obdarzyła nas siłą, abyśmy 'pociągali za sznurki' naszej duszy i uczciwie rozmawiali z B-giem.
(opr. na podstawie Chabad.org, Menachem Posner; ilustracja: grób Rachel)
