Judaizm i życie, Micwy, SPISANE DAWNIEJ I DZIŚ

Żydowska modlitwa

Czym jest modlitwa żydowska?

Może się to zdarzyć o każdej porze dnia. Z opuszczoną głową, szepczemy krótką modlitwę do B-ga. W chwilach cierpienia i bólu, a nawet gdy przychodzą chwilowe kłopoty, zwracamy się do naszego Stwórcy i prosimy Go o pomoc.

Jest to modlitwa w jej najbardziej charakterystycznej formie. Tora instruuje nas, abyśmy zwracali się do B-ga, gdy doświadczamy trudności; dokładne sformułowania, jakie wypowiadamy są nieistotne – ważne jest jedynie, aby ten komunikat płynął z serca.

Na bardzo podstawowym poziomie modlitwa wyraża naszą wiarę w B-ga. Nasze uznanie, że jesteśmy zależni od Jego pomocy, pragniemy Jego wsparcia i że jako ten, który panuje nad wszystkim, w Jego mocy leży wyciągnięcie nas z naszych trudności. I dlatego w potrzebie – bez względu na to, jak by błaha może się to wydawać – zwracamy się do Tego, o Którym wiemy, że może pomóc.

Tora nazywa modlitwę „służbą serca”, aktem przepełnionym miłością i szacunkiem. Modlący się człowiek niczym dziecko pełne zaufania przed kochającym rodzicem. Średniowieczny mędrzec Majmonides pisze, że „modlitwa bez zaufania, wiary i skupienia jest jak ciało pozbawione życia”.

Filozofia Chabadu, bazująca na naukach Kabały, objaśnia ideę modlitwy jako czegoś więcej niż tylko narzędzia przedstawiania naszych potrzeb przed B-giem. W rzeczywistości jest to nasz główny sposób połączenia naszej świadomości z B-skością, wyspa w czasie, kiedy nasze dusze są uwolnione i mogą wznieść się na niebiańskie wyżyny. Taka modlitwa pozostawia niezatarty, oczyszczający wpływ na cały dzień.

Historia modlitwy

Pierwotnie micwa dotycząca modlitwy nie obejmowała żadnych konkretnych godzin ani określonego tekstu. Każdy wybierał własne słowa, którymi zwracał się do Stwórcy. Istniał jednak standardowy format modlitwy: uwielbienie dla B-ga, następnie prośby do Niego, a następnie wyrażanie wdzięczności za wszystko, co B-g zrobił dla nas – zarówno zbiorowo, jak i indywidualnie.

Po zniszczeniu Świątyni w Jerozolimie w 423 roku p.n.e. Żydzi zostali zesłani do Babilonu na siedemdziesiąt lat. Nowe pokolenie urodzone w diasporze w większości nie władało biegle językiem hebrajskim – „świętym językiem”. Tak naprawdę wielu posługiwało się łamanym językiem — kombinacją babilońskiego, perskiego, greckiego i innych — co uniemożliwiało im prawidłowe formułowanie własnych modlitw.

Aby rozwiązać tę kwestię, Ezra-Skriba wraz z członkami Wielkiego Zgromadzenia składającego się ze 120 proroków i mędrców — ustalił standardowy tekst modlitwy w języku hebrajskim. Zostały wówczas również ustanowione trzy pory codziennej modlitwy: poranna, popołudniowa i wieczorna/nocna.

Trzy modlitwy (czwarta jest dodawana po modlitwach porannych w Szabat i święta żydowskie) skupiają się wokół Amidy, czyli serii dziewiętnastu błogosławieństw. Według tradycji pory modlitw zostały ustanowione przez naszych praojców odpowiednio - Abrahama, Jichcaka i Jakowa. Modlitwy poranne i wieczorne obejmują również Szma, zgodnie z micwą, polegającą na recytowaniu tek modlitwy rano i wieczorem. Wybrane Tehilim, błogosławieństwa i modlitwy uzupełniają całość.

Modlitwy w znanej nam dzisiaj formie sformułowano już w II wieku n.e. To wszystko jest dodatkiem do osobistych modlitw własnych - od serca i rozmów z B-giem, do których ciągłego inicjowania zachęcamy.

Wspólna modlitwa

Choć modlić się można zawsze i wszędzie (pod warunkiem, że jest to odpowiednie miejsce, by wymieniać Imię Najwyższego), tradycja żydowska zachęca do wspólnej modlitwy.

Powód jest dwojaki: a) Miejsce przeznaczone na modlitwę to takie, do którego B-g jest łatwiej dostępny – w rzeczywistości synagogę uważa się za miniaturowym odwzorowaniem Świątyni w Jerozolimie, gdzie była obecna B-ska Szechina; b) Zjednoczenie się z innymi daje każdej jednostce moc wspólnoty oraz jej zbiorowe czyny i zasługi.

(Na zdjęciu: Modlitwa izraelskich żołnierzy w Gazie, 1 Kislew 5784)