Chanuka gelt
r.
Odwiecznym zwyczajem jest rozdawanie dzieciom w prezencie w okresie Chanuki "Chanuka gelt" (tzw „pieniądza chanukowego”).
Rebbe Chabad-Lubawicz zachęcał by rozdawać dzieciakom Chanuka gelt" każdego dnia trwania Chanuki - z wyjątkiem Szabatu, (kiedy się nie daje prezentów).
Chanuka gelt (w jeż. jidysz: חנוכה געלט - ḥanukah gelt; hebrajski: דמי חנוכה - dmei ḥanukah, oba wyrazy oznaczają dosłownie „pieniądze chanukowe”), znany również jako "gelt", odnosi się do czekoladowych "pieniędzy" ofiarowanych jako prezenty, przeważnie dzieciom, podczas Święta Chanuki.
Tradycja dawania dzieciom Chanuka gelt (czekalodowych pieniędzy) ma długą historię. Zwyczaj ten ma swoje korzenie w XVII-wiecznych obyczajów polskich Żydów. Według Rawa Magena Abrahama (XVIII w.) niezamożni studenci jesziwy mieli w zwyczaju odwiedzać domy żydowskich dobroczyńców, którzy rozdawali pieniądze na Chanukę (Orach Chaim 670), jak również jako podziękowania dla nauczycieli.
Rabini zaaprobowali zwyczaj dawania pieniędzy na Chanukę, ponieważ nagłaśniało to historię Chanukowego Cudu - Cudu Oliwy oraz Cudu Zwycięstwa
Po zwycięstwie Machabeuszy nad starożytnymi Grekam, aby uczcić swoją wolność, wyzwolenie Jerozolimy, Świątyni, Hasmoneusze bili narodowe monety*.
W 1958 r. Bank Izraela wyemitował pamiątkowe monety używane jako Chanuka gelt. Obecnie moneta przedstawiała tę samą menorę, która pojawiła się na monetach Machabeuszy 2000 lat temu.
* źródło:"The gelt chronicles", Leah Koenig
Chabad.org
