Szma Israel… – dlaczego przykrywamy oczy, recytując Szma?
r.Wypowiadając pierwsze sześć słów modlitwy "Szma", powszechnym żydowskim zwyczajem jest zakrywanie oczu prawą ręką.
Dlaczego? Prosta odpowiedź brzmi, że pozwala to na właściwą koncentrację, gdy to, co się dzieje wokół nie rozprasza.
Ważna jest odpowiednia intencja podczas recytowania pierwszego wersetu "Szma". Gdy wypowiadamy słowa, skupiamy się nie tylko na ich znaczeniu, ale na przyjęciu Jarzma Nieba. Koncentrujemy się na myśli, że B-g jest jedyną prawdziwą rzeczywistością. Ta intencja jest tak ważna, że ten, kto recytuje słowa tego wersetu, ale nie jest skoncentrowany nad jego znaczeniem, powinien wyrecytować go ponownie (Ibid. 60:5.)
Zwyczaj zasłaniania oczu wywodzi się z czasów Miszny, kiedy Rabin Jehuda HaNasi (Książę Juda) zakrywał oczy podczas recytacji pierwszego wersetu "Szma" (Talmud, Berachot 13b).
Kabaliści, w szczególności Rabin Jicchak Luria, zwany Arizalem, wyjaśniają, że podczas recytacji pierwszego wersetu "Szma" należy zamykać oczy prawą ręką. Powód, dla którego konkretnie używamy prawej ręki (nawet jeśli ktoś jest leworęczny), która symbolizuje B-ski atrybut życzliwości (chesed).
Niewidomi są pełni światła
W Talmudzie człowiek niewidomy jest nazywany "sagi nahor"– „pełen światła”. Dzieje się tak, ponieważ wzrok fizyczny, który koncentruje się na doczesnym, materialistycznym otoczeniu, często osłabia „wewnętrzny” duchowy wzrok.
Idea jedności z B-skością, to znaczy, że B-g jest jedyną prawdziwą rzeczywistością, często wydaje się zaprzeczać naszym fizycznym zmysłom. Widzimy, wąchamy, smakujemy i czujemy otaczający nas świat, podczas gdy B-skość jest abstrakcyjną i zarazem duchową rzeczywistością.
Dlatego kiedy wypowiadamy "Szma" i głosimy jedność B-ga, potwierdzamy, że prawdziwa rzeczywistość nie jest ani tym, co widzi nasze oko, ani tym, czego doświadczamy w sposób naturalny i intuicyjny. Zasłaniając oczy, wskazujemy na nasze pragnienie odłączenia się od fizyczności i połączenia z duchowym.
Wyrok i Miłosierdzie.
W pierwszym wersecie "Szma" głosimy, że „Pan jest naszym B-giem; B-g jest Jeden” (Ks.Dwarim, 6:4). Tym samym potwierdzamy nasze przekonanie, że zarówno B-ski atrybut siły i sprawiedliwości, jak B-ski atrybut miłosierdzia są naprawdę Jednym. Tak więc przykrywamy oczy, symbolizując, że to, co możemy postrzegać naszymi fizycznymi zewnętrznym wzrokiem jako negatywne, jest w rzeczywistości pozytywne, trzeba tylko to zrozumieć.
Oczywiście czekamy na dzień, kiedy zobaczymy tę pozytywną rzeczywistość również naszymi fizycznymi oczami. Oby za naszych dni stało się to szybko!
Ilustracja: obraz "Sama Israel" Alex Levin