Cedaka – moc puszki na datki
r.Cedaka.
Jedna moneta dziennie podtrzymuje ruch świata
Moc puszki na datki.
Co sprawia, że żydowski dom jest żydowski? Cóż, jest mezuza na odrzwiach, księgi żydowskiej mądrości na półkach. Przyjmuje się gości i gdy ktoś potrzebujący zapuka do drzwi, nie odchodzi z pustymi rękami. Ale oprócz tego jest mały pojemnik lub puszka, stojąca gdzieś na szafce. Każdego dnia wrzuca się tam trochę drobnych i dodatkowo nieco więcej monet przed Szabatem. Gdy się zapełni, idzie to na dobry cel, który wybierze rodzina.
W domu może znajdować się najwyższej jakości sprzęt audio-video, może i komputer najnowszej generacji pośród wielu innych drogich sprzętów i przyrządów, ale żaden z nich nie ma tak wielkiego wpływu na życie mieszkańców domu, żaden nie wypełnia domu takim znaczeniem i nie dodaje takiej miary piękna jak ta mała puszka.
„Jak często” jest ważniejsze niż „jak wiele” – Majmonides, XII wiek.
Dlaczego? Ponieważ gdy wypisujesz czek na 365 dolarów, na dobry cel idzie 365 dolarów. Ale daj dolara każdego dnia – a stajesz się dobroczyńcą. Anonimowy mędrzec żydowski powiedział: „Bardziej na człowieka wywiera wpływ to, co czyni, niż wiedza, którą nabywa.”
Jeśli chcesz stać się lepszy, nabierz jakiegoś szlachetnego zwyczaju, jak np. wrzucanie monet do puszki na datki.
Święta przestrzeń
Nie tylko ciebie ten mały pojemnik uczyni cedaka - obrazek2.jpglepszym, ale również twoją przestrzeń życiową. Rebe nauczał „Puszka na datki w domu lub w biurze nadaje nowy charakter całej przestrzeni. To nie jest już tylko dom czy biuro. To centrum dobroci i troski.”
Dlatego proponował on, aby uczynić pojemnik na datki w domu lub w biurze sprzętem wbudowanym na stałe. Postaw go tak, aby był widoczny. Trzymaj jeden w kuchni i wrzucaj tam kilka monet, kiedykolwiek zaczynasz gotować. Przytwierdź go do ściany swojego domu, albo bardziej poprawnie: przytwierdź swój dom do niego.
Wzniosłe momenty
Następnie jest twój czas. Czas również potrzebuje uwznioślenia. Dlatego Baal Szam Tow nauczał: „Nie pozwól, aby dzień przeszedł bez swojego własnego aktu obdarowania.”
W Szabat i święta, gdy nie dotykamy pieniędzy, możesz włożyć kilka monet do puszki na datki tuż przed zachodem słońca. Możesz też spełniać inne formy dobroczynności w Szabat, takie jak żywienie innych ludzi i uczenie Tory.
Kabaliści nazywają to „uwznioślaniem czasu, przestrzeni i człowieka”. Albo mógłbyś to nazwać po prostu „robieniem świata lepszym.”
Nie dawaj jałmużny
Jałmużna, jak wszyscy wiedzą, oznacza bycie miłym i dawanie swoich pieniędzy komuś, kto ma ich mniej. Dlatego w żydowskiej tradycji nigdy nie dajemy jałmużny. Nie słyszy się o tym.
Ponieważ każdy wie, że cokolwiek posiadamy, po pierwsze naprawdę nie należy do nas. Nasi mędrcy uczyli, że jesteśmy tylko skarbnikami i wszystko, co przechodzi przez nasze ręce jest nam dane, aby użyć tego na dobre rzeczy – takie jak kształcenie naszych dzieci, jak kupowanie koszernego jedzenia i jak obdarowywanie ludzi, którym brakuje na ich potrzeby.
Dlatego w tradycji żydowskiej nazywamy to dawaniem cedaki. ‘Cedaka’ oznacza „spełnianie prawego czynu.” Umieszczanie twojej własność tam, gdzie naprawdę jest jej przynależne miejsce. Tam twoje pieniądze przyniosą ci największy plon i przyniosą ci największe dobro – ponieważ są przeznaczone, aby tam być.
Odwieczna obsesja
Odkąd Żydzi wyszli spod prześladowań starożytnego Egiptu, są ogarnięci obsesją dobroczynności. W IV wieku, gdy cesarz rzymski Julian rozkazał założyć w każdym mieście domy gościnne dla podróżnych, odniósł się do przykładu Żydów „wśród których żaden obcy nie odchodzi bez otrzymania pomocy.” Zapisy historyczne każdej epoki dostarczają długą listę działalności społecznej, gdziekolwiek byli Żydzi, były darmowe fundusze pożyczkowe, stołówki, fundusze na wesela, fundusze dla wdów, opieka nad sierotami, opieka nad młodymi matkami, darmowa edukacja i wiele innych. Nie było Żyda, który nie byłby albo dawcą albo przyjmującym, a często jednym i drugim.
Obecnie, gdy wartości żydowskie są szeroko przyjęte, Żydzi dalej dają i na żydowskie i na nie-żydowskie cele więcej niż reszta społeczeństwa. Dawanie cedaki to jedna z rzeczy z których jesteśmy najbardziej dumni.
Rób to sam
Ten mały pojemnik nazywany jest [w jidysz] ‘puszka’. Jeśli jeszcze nie masz czegoś takiego, możesz ją zrobić. Proponujemy, abyś wydrukował poniższe wskazówki i użył ich jako instrukcji obsługi.
Jak używać tego urządzenia, aby osiągnąć pełnię jego mocy:
1. Umieść to w takim miejscu, by było jak najbardziej uwidocznione w twoim domu/biurze.
2. Nabierz zwyczaju i bądź ogarnięty obsesją – każdego dnia włóż do tego urządzenia kilka monet. Uczyń ten wspaniały czyn zasadniczym wydarzeniem każdego dnia.
3. Gdy urządzenie jest pełne, wybierz szlachetny cel. Zadzwoń tam po dalsze instrukcje.
Uwaga: najlepiej działa, gdy jest uzupełniany od czasu do czasu aktami dobroczynności, spełnianymi bez powodu.
Wskazówki dotyczące cedaki:
Nie ma ustalonej sumy, jaką należy dać, ale zgodnie z tradycją daje się na cedakę przynajmniej 10% dochodu.
Czas tuż przed zapaleniem świec w piątek przed zachodem słońca to szczególny czas, aby włożyć kilka monet do tej puszki. Podobnie czas tuż przed modlitwą.