Masada

Na brzegu Pustyni Judzkiej, na skalistym płaskowyżu wznoszącym się nad Morzem Martwym, leży odkryta archeologami, odkopana ruina królewskiej cytadeli.

Była to ostatnia twierdza utrzymana przez Zelotów - izraelitów, którzy nie chcieli się poddać rzymskiej okupacji ((I wiek n.e.). Gdy nie byli już w stanie dłużej stawiać oporu, Masada stała się scenerią jednego z najbardziej dramatycznych wydarzeń żydowskiej historii.
Duchowe znaczenie
Autorytety żydowskie w dziedzinie historii różnią się w kwestii masowego samobójstwa, którego przykład stanowi Masada. Niektórzy uznają je za heroiczne męczeństwo, lecz inni twierdzą, że choć Żydzi powinni zawsze chcieć przyjąć męczeństwo jeżeli jest to konieczne – to odebranie sobie życia, nawet jako uprzedzenie nadchodzącej klęski, jest niedopuszczalne.
Nie mniej jednak zauważamy moralność ich decyzji, Masada opowiada historię o heroizmie w najciemniejszych momentach. Dlatego też, Masada natychmiast po odkryciu i otwarciu dla zwiedzających stała się miejscem zainteresowania turystów odwiedzających Izrael. Stała się symbolem odwagi dla ludzi zdeterminowanych do życia w wolności we własnych krajach. Bo rzeczywiście, Masada była miejscem bohaterskiego oporu o mitycznych rozmiarach.
Patrząc inaczej na Masadę stwierdzamy, że Żydzi popełnili masowe samobójstwo będąc przekonani, że nie ma już nadziei; gdy nie było już wiary w zwycięstwo, a żydowska gwiazda została całkowicie zaćmiona. Wydawało się, że nie ma innego wyjścia, ale oddać się nie chcieli, nie mogli.

Masada jest tak ważna, ponieważ mówi światu, że dziedzictwo narodu żydowskiego nie może być wymazane, że los narodu żydowskiego jest taki, że nawet w najtragiczniejszym momencie dziejów, przeznaczony jest on do odrodzenia i ponownego wzrostu; że Żydzi są ludźmi wieczności.

Podstawowa historia
Górujący na wysokości 1200 stóp ponad otaczającą pustynią i okrążony przez głębokie wąwozy, płaskowyż Masada był więc naturalną fortyfikacją. Na wschodzie, ziemia urywała się prosto do Morza Martwego. Ścieżka na tym boku była nazywana (i nadal jest) "wężową" przez jej wąskie i wijące się zakręty. Jedyna inna droga, na zachodniej stronie, była tylko odrobinę bardziej "dogodna" do przejścia.
W I wieku p.n.e., król Herod – wspierany przez Rzymian, służalczy władca Izraela – zbudował na tej górze wymyślną fortecę, włącznie z przestronnymi pałacami, luksusowymi łaźniami, dobrze zaopatrzonymi spichlerzami, i dwunastoma ogromnymi cysternami na wodę pitną. I choć zbudował tę fortecę ze strachu (czy raczej paranoi) przed Egiptem, służyła mu ona częściowo jako dom letniskowy.
Lata później, w 66 roku n.e., Masada stała się osadą żydowskiej społeczności - Zelotów sprzeciwiających się Rzymskiej władzy. Prowadzeni byli przez Eleazara ben Jaira. Po zdobyciu Jerozolimy i zniszczeniu Drugiej Świątyni w 69 w n.e., więcej Żydów przyłączyło się do tej grupy. Odpierali oni (zarówno wbrew Rzymianom, jak i opozycyjnym frakcjom żydowskim) próby wysiedlenia ich przez Rzymian i utworzenia z Masady bazy strategicznej ataków. Doskonale zaopatrzeni w jedzenie, które Herod magazynował, oraz w wodę z cystern, mogli wytrwać nieskończenie długo.
W 72 r.n.e. rzymski gubernator Flawiusz Silwa zadecydował, że należy raz na zawsze rozprawić się z tą fortecą oporu. 15 000 żołnierzy z rzymskiego obozu – włącznie z Dziesiątym Legionem Rzymskim, jak i żydowskimi jeńcami wojennymi – przygotowywało się na długie oblężenie przeciwko 1000 mężczyzn, kobiet i dzieci zgromadzonym na górze.
Po nieudanym ataku na mury od wschodniej strony, wybudowali długą, szeroką rampę szturmową na przeciw zachodniej strony, zużywając przy tym tysięcy ton kamieni i ziemi. Potem, przy użyciu tarana, przebili kamienny mur fortecy. Obrońcy zbudowali w międzyczasie następną ścianę, której już Rzymianie nie mogli zniszczyć za pomocą tarana, ponieważ była miękka i elastyczna. Ten mur Rzymianie zniszczyli za pomocą ognia i planowali zajęcie fortecy następnego dnia.
Tej nocy, Eleazar zgromadził wszystkich mieszkańców osady i rozmawiał z nimi. Wspólnie zadecydowali, że wolą raczej odebrać sobie życie niż wpaść ręce Rzymian. Każdy mężczyzna zabił więc swoją żonę i dzieci; potem mężczyźni ciągnęli losy i zabijali się nawzajem do ostatniego, który to podpalił wszystko i popełnił samobójstwo.
Rano, Rzymianie wkroczyli do fortecy i znaleźli jedynie martwe ciała.
Dwie kobiety i pięcioro dzieci przetrwało to masowe samobójstwo ukrywając sie w cysternie, dzięki czemu Józef Flawiusz mógł dowiedzieć się, co naprawdę tam się wydarzyło i opisać tę historię. Józef Flawiusz, żydowski historyk pochodzący z rodu kapłańskiego (34-94 r.n.e.) jest jedynym znaczącym źródłem informacji o wydarzeniach na Masadzie.
Od czasu, gdy Masada została zidentyfikowana w 1838 roku, kolejne odkrycia podczas wykopalisk zdarzały się regularnie. Narodowy Park Masady został otworzony w 1966 roku, od tego czasu Urząd Ochrony Przyrody Izraela i Parków Narodowych prowadzi konserwacje i renowacje. Wykopaliska są nadal w toku.
Dziś
Masada położona jest na południowym-wschodzieIzraela. Wycieczka na Masadę może być połączona z wizytą nad Morzem Martwym i/lub zapierającym dech w piersiach Narodowym Parku Ein Gedi.
Wejść na Masadę, od wschodu, można albo przy pomocy kolejki linowej (za niewielką opłatą), lub piechotą przez Wężową Ścieżkę – jest to umiarkowana wspinaczka, która powinna zająć około 45-60 minut. Z zachodu, wspinaczka na rampę, którą wybudowali Rzymianie zabiera jakieś 15-20 minut. Można dotrzeć do zachodniej strony z miasteczka Arad. (Wokół Masady nie ma żadnej drogi, więc podróż ze wschodniego wejścia do zachodniego zabiera w przybliżeniu godzinę i kwadrans).
Podczas letnich miesięcy, na pustynnym terenie Masady temperatura powietrza sięga +50 stopni - jest sucho i upalnie. W tym czasie, ze względów bezpieczeństwa, nie można wspinać się na górę później niż we wczesnych godzinach porannych. Miejsce to zostaje otwarte dla wędrowców przed wschodem słońca. Zawsze należy zabrać ze sobą wodę do picia, by się nie odwodnić, i czapkę dla ochrony przed słońcem (na wschodnim wejściu na górze jest sklep z pamiątkami, są tam także sprzedawane naprawdę smaczne koszerne lody!)
Nocą, spektakularne przedstawienie dźwięko-świetlne odtwarzającehistorięMasady odbywa się na zachodniej części szczytu góry, gdzie odwiedzający są sadzani w naturalnym amfiteatrze. W zimę to przedstawienie sie nie odbywa.
Informacje na temat godzin i opłat można znaleźć na oficjalnej stronie Urzędu Ochrony Przyrody Izraela i Parków Narodowych (Israel Nature and National Parks Protection Authority's):www.parks.org.il. Kliknij tam na angielską wersję: "English site" i poszukaj"Massada".