Szkoła Hillela – Szkoła Szammaja

Chociaż mędrcy usunęli się z jawnego udziału w rządzie, zdali sobie sprawę, że z powodu ingerencji Rzymian w funkcjonowanie Sanhedryniu życie duchowe narodu było zagrożone. W związku z tym mędrcy zdecydowali, że zamiast Sanhedrynu powinni mianować Nasi (נָשִׂיא) - Książę Sanhedrynu. Hillel, urodzony w Babilonie, po linii matki potomek Domu Dawida , został ogłoszony Nasi’m w 3728 r. Zgodnie z prawem tytuł ten był przekazywany potomkom z pokolenia na pokolenie Hillela. „Dom Hillela” był założony przez 14 pokolenie wielkich przywódców rodu, który istniał prawie 400 lat i prowadził naród żydowski w często najtrudniejszych chwilach dziejów.

Hillel i jego kolega ze studiów Tory, Szammaj, byli uczniami Szemaja i Awtaljona, a także Zugos’a. Hillel i Shammaj byli bardzo szanowani przez naród żydowski, tak bardzo, że nawet zły Herod bał się ich skrzywdzić. Poświęcenie Hillela studiowaniu Tory było całkiem wówczas legendarne. Pewnego razu, nie mogąc sobie pozwolić na opłatę za wstęp do jesziwy , wczołgał się na poddasze, aby jednak wysłuchać wykładu, i prawie zamarzł tam „na kość”. Był znany też ze swojej łagodności, dobroci, uczciwości. Na przykład, któregoś razu pewien człowiek założył się o 400 dinarów  (wówczas bardzo duża suma), że mógłby spowodować, że Hillel straci panowanie nad sobą. Starając się jak mógł, mężczyzna jednak nie był w stanie rozzłościć Hillela - przegrał zakład! 

Hillel jest także autorem słynnego powiedzenia: „Nie rób tego innemu, co tobie niemiłe”.

Jeśli chodzi o prawo żydowskie, najbardziej znanym dokumentem Hillela jest prozbul , dokument napisany przez wierzyciela przed końcem Szmitty, który przypisuje zbiórkę swoich pożyczek sądowi. (Według Szmittah Tora anulowane są wszystkie prywatne długi. Miało to bardzo negatywny wpływ na  na handel, na całą gospodarkę. Hillel stworzył mechanizm utrzymywania przy życiu żydowskiej gospodarki.) 

Szammaj, bliski kolega Hillela, również wzór cnoty, nauczał: „Przywitajcie każdego napotkanego o radosnej twarzy”. 

Był także nieustraszonym zwolennikiem czczenia Tory; przeciwstawił się Herodowi, który kpił z tradycji judaizmu. 

Szkoła Hillela - Szkoła Szamaja.

Szammai i Hillel zasadniczo nie byli zgodni w trzech przypadkach. Jednak z powodu nasilających się prześladowań Rzymian, a w związku z tym często niemożliwości otwartych spotkań i dyskusji, ich uczniowie nie byli w stanie analizować, znajdując rozwiązania sytuacji tak dokładnie, jak kiedyś mogli to robić żydowscy uczeni. W rezultacie powstały dwie ‚szkoły myślenia’, znane jako Szkoła Shammaja i Szkoła Hillela; to umożliwiło w ponad 300 sytuacjach  zakończyć spory uczonych Tory i judaizmu. Ten początek kłótni na dużą skalę (machloków) jest postrzegany przez Talmud jako smutny fakt, który skutkował drastycznym spadkiem ilości studentów Tory, co negatywnie wpływało  na ogólny stan ducha narodu żydowskiego. Chociaż te dwie szkoły ostatecznie nie zgadzały się w wielu kwestiach, sami uczeni byli traktowalni się z wielką miłością i szacunkiem. Z powodu uczciwego zachowania wobec siebie, jak również z powodu tego, że jedyną motywacją uczonych było zrozumienie woli B-ga odzwierciedlonej w Torze, a nie angażowanie się w osobistą samoregulację, Miszna opisuje spory Szkoły Szamaja i Szkoły Hillela jako „służący Najwyższemu”.

W większości przypadków Szkoła Szammaja jest bardziej rygorystyczna, a  ma łagodniejsze podejście. Ponadto Talmud traktuje na korzyść Szkoły Hillela praktycznie we wszystkich sytuacjach. Jeden z bardziej znanych sporów dotyczy liczby świateł zapalanych w każdą noc Chanuki : Szkoła Szammaja utrzymuje, że powinno się zapalać osiem świec w pierwszą noc Chanuki i o jedną mniej w każdą kolejną noc, podczas gdy według Szkoły Hillela powinno być odwrotnie - jedna świeczka jest zapalana pierwszej nocy Chanuki i dodaje się po jednej każdej kolejnej nocy (tak, jak robimy po dziś)

Uczniowie Szkoły Shammaja i Szkoły Hillela nazywani są pierwszymi Tannaim, czyli uczonymi Miszny. Ich długowieczność nie ma sobie równych - te dwie szkoły mędrców trwały pięć pokoleń na przestrzeni około 200 lat.(Chociaż wszyscy mędrcy z "Szimon HaCadik" są technicznie uważani za Tannaim, ze względu na częste pojawienie się Szkoły Hillela i Szkoły Sammaja w tekstach Miszny, termin ten jest powszechnie używany do opisania rabinów naśladowców  samych Szammaja i Hillela.)