Szofar

Szofar to róg koszernego zwierzęcia (przy usuniętym szpikiem kostnym). Podstawową micwą na Rosz Haszana (żydowskiego Nowego Roku) jest słuchanie dźwięku szofaru, lepiej w synagodze, idealnie - jako część służby modlitewnej. 

Kiedy się dmie Szofar:

Tora traktuje  Rosz Haszana jako "dni dęcia w szofar”, ponieważ Rosz Haszana jest też dniem „koronacji Króla” (według Tory). Rosz Haszana świętujemy przez dwa dni, tak więc należy usłyszeć szofar za dnia w ciągu tych dwóch dni - chyba że pierwszego dnia wypada Szabat , w takim przypadku dmie się w szofar dopiero drugiego dnia.

Chociaż dęcie w szofar może być na przestrzeni całego dnia, aż do zachodu słońca, tradycyjny czas dla słuchania szofaru to poranne godziny, po przeczytaniu wersetów Tory, przed modlitwą Musaf (dodatkowa modlitwa recytowana w Szabat i święta). Zgodnie z tradycją dmie się w szofar kilkakrotnie w czasie trwania Musaf.

Co to znaczy dla nas „Dęcie zw Szofar”?

Tora nie wyjaśnia precyzyjnie, dlaczego musimy słuchać dźwięków szofaru na Rosz Haszana. Jednakże Rabin Saadia Gaon opracował listę 10 powodów tej jakże wyjątkowej micwy:

1. 1 Na Rosz Haszana ‚koronujemy' Haszem jako Króla Świata. Gromkie trąbienie wzywa do przeżycia tego ekscytującego wydarzenia.

2 Ten donośny i przenikliwy dźwięk sprawia, że obudzą się dusze ospałe, zagubione we własnych problemach bądź  tonące w samozadowoleniu.

3 Przywołuje wspomnienia eksplozji fanfar, słyszanych, gdy B-g zstąpił na górę Synaj by dać nam Torę.

4 Powtarza wołania proroków, którzy wzywali Izrael do sprostowania swoich błędów i powrotu do B-ga i Jego przykazań.

5 Przypomina nam o okrzykach wojennych naszych wrogów, którzy weszli do Świątyni w Jerozolimie i ją zniszczyli.

6 Wykonany z baraniego rogu, szofar przypomina ofiarę Izaaka , który został zbawiony, gdy B-g wskazał Abrahamowi baranka, przeznaczonego na  ofiarę (zamiast Izaaka).

7 Donośny i przenikliwy dźwięk ‚budzi’ nas i napełnia nas bojaźnią przed B-giem.

8 Zapowiada dzień sądu po upływie dni, które prorok opisuje jako "dzień szofaru i alarmu przeciwko miastom obronnym i wysokim basztom" (Zefania 1:16)

 9 Daje nam nadzieję, odzwierciedlając dźwięk "wielkiego szofara", który wezwie naród żydowski, rozproszony po całej Ziemi, gdy przyjdzie Mesiasz.

10 Przypomina nam o zmartwychwstaniu, o których czytamy "mieszkańcy ziemi ... słychać szofar " 

Dęcie w Szofar - jak się odbywa.

Osoba, która dmie w szofar stoi na bimie („trybuna” w przedniej części synagogi). Rytuał zaczyna się od recytowania zbioru wierszy z Techilim (Księgi Psalmów), a następnie dwóch błogosławieństw: pierwszym jest błogosławieństwo Szehechejanu , dziękując B-gu za przyznanie nam jeszcze jednego roku życia, pozwalając nam po raz jeszcze usłyszeć dźwięk szofaru; drugie błogosławieństwo do B-ga "kto uświęcił nas swoimi przykazami i rozkazał usłyszeć głos szofaru".

Dęcie zawiera trzy rodzaje dźwięków: tekiah , długi - podobny do szelestu - szewarim , seria trzech krótkich „jęków”; i teruah , co najmniej dziewięć „ogłuszających” staccato.

Pierwsze dęcia w szofar składają się z następujących 30 „fanfar”:

Tekiah-shevarim-teruah-tekiah Tekiah-shevarim-teruah-tekiah Tekiah-shevarim-teruah-tekiah 

Tekiah-shevarim-tekiah Tekiah-shevarim-tekiah Tekiah-shevarimtekiah 

Tekiah-teruah-tekiah Tekiah-teruah-tekiah Tekiah-teruah-tekiah gedolah (wyjątkowo długi dźwięk) 

Kto powinien słuchać Szofaru?

Teoretycznie rzecz biorąc, tylko dorośli mężczyźni (po bar micwie, czyli po ukończeniu 13 lat życia) są zobowiązani do słuchania szofaru. Jednak również kobiety zdecydowanie powinny starać się wypełnić tę micwę (w praktyce, jest opinią, że odkąd kobiety przyjęły tę micwę, stało się dla nich również obowiązkowe), a nawet małe dzieci powinny być zabierane do synagogi, aby usłyszeć dźwięk szofaru. W końcu szofar przemawia do duszy każdego Żyda.

Techniki i przepisy dotyczące dęcia w szofar są dość skomplikowane, tak więc tylko ten, który dobrze ich poznał, powinien dąć w szofar . (Istnieje możliwość z nimi się zapoznać, ponieważ zostały skodyfikowane przez pierwszego Rebbego  Chabadu w Szulchan Aruch).

Jak wygląda koszerny szofar?

Talmud mówi, że rogi wszystkich koszernych zwierząt są koszerne dla wykonania szofarów , z wyjątkiem rogu wołu, który nie jest nazywany "szofarem", ale "kerenem" i porożami, które nie są uważane za szofary "puste" i poroża są stałe (wypełnione).

Jednak z wszystkich możliwości, preferowanym źródłem do wykonania szofarów jest baranek, z dwóch następujących powodów: 1. Przywołuje baranka, który został ofiarowany przy „słynnej” biblijnej „próbie Abrahama”, który był gotowy poświęcić jedynego ukochanego syna swojego dla B-ga. 2. Jego zakrzywiony kształt symbolizuje pokorę, którą czujemy, gdy stoimy przed B-giem.

W czasach starożytnych dźwięki szofaru stanowiły część służby w Świątyni oraz wezwania do walki w czasach wojennych.

Dzisiaj, oprócz Rosz Haszana, szofar zazwyczaj brzmi jeszcze:

1. W miesiącu Elul, każdego ranka - wołanie do B-ga, przygotowanie się do Rosz Haszana.

2. Na koniec Jom Kippur .

Na zakończenie

Mistrzowie chasydzcy uczą nas, że brzmienie szofara jest podobne do płaczu dziecka, pragnącego zjednoczyć się z ukochanym rodzicem. 

Brak słów, aby wyrazić tę tęsknotę, która jest tak głęboka, tak pierwotna i tak prawdziwa. Więc weź udział w słuchaniu brzmienia szofaru, przygotowując siebie - swoją duszę do nadejścia Rosz Haszana.