Emor

Parsza Emor - Wajikra (Ks. Kapłańska) 21:1 – 24:23

Emor – אֱמֹר w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “mówić, powiedzieć”, jest to piąte słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz tej Parszy. „Emor” jest 31-ą częścią w rocznym cyklu czytania Tory i 8-ą częścią w Księdze Wajikra. Tekst „emor” składa się z 6’106 hebrajskich liter, 1’614 hebrajskich słów, zajmuje najwięcej wersetów (215) w zwoju Tory względnie innych parsz.

Krótki opis parszy Emor

W tej parszy, która zaczyna się od słów: "Powiedz (emor) kohanim-kapłanom, synom Aharona", i tu mowa o różnych sposobach przejawu obecności Świętości w Świecie. 

Pierwszymi jej ‘pośrednikami’ byli kapłani, wobec których wymagania były szczególne. Na przykład, nie wolno było kapłanom brać za żony rozwódek lub kobiet z ‘nieczystą’ przeszłością, zaś Kohen-Gadol mógł pojąć za żonę wyłącznie dziewicę; nie mogli zbliżać się do ludzkich zwłok, tym bardziej dotykać, bowiem taki kontakt powoduje rytualną nieczystość, jednak wyjątek stanowi śmierć bliskiej osoby, wówczas kapłan może dotknąć ciała zmarłej bliskiej osoby. Kohen z ułomnościami lub z wadą fizyczną nie mógł odprawiać służbę w Świątyni. Kohenom srogo się zabrania bezcześcić imienia B-żego. 

W odniesieniu do zwierząt ofiarnych: ułomne, chore zwierzę nie może być przeznaczone na ofiarę. Nowonarodzone ciele, jagnię lub koźlę powinno pozostać przy matce minimum siedem dni od narodzin zanim będzie można przeznaczyć go na ofiarę. Zakazane jest przenosić w ofierze zwierzę i jego dziecię tego samego dnia. Nakazów i zakazów wymienia się w parszy Emor kilkanaście.

W dalszej kolejności czytamy: „Oświadcz synom Izraela a powiedz im o porach świątecznych Wiekuistego, w których obwieszczać będziecie zgromadzenia świąteczne - oto Moje pory świąteczne…!" (23:2). W każdym z świątecznych dni zawarta jest właściwa cząstka świętości, szczególna duchowość. Można stwierdzić, że w każdym ze świąt wierni otkrywjaą we właściwym czasie jeden z wymiarów swojego po­wo­ła­nia. B-g podaje nazwy świąt. Naj­waż­niejszy jest Szabat, dzień cał­ko­wi­te­go odpo­czyn­ku i poświęcenie się w pełni B-­skiej Obecności. Ko­lej­ny­mi są: Pe­sach, trwający 7 dni a rozpoczyna się dnia 15-go miesiąca Nissan, pół-święto - Omer, Święto Szawuot, Rosz Ha­sza­na, Jom Kip­pur, Sukkot - Święto szałasów rozpoczyna się dnia 1-go miesiąca Tiszrej, Święto Szmini-Aceret, nadchodzące ósmego dnia po rozpoczęciu Święta Sukkot.

Pe­sach jest Świętem Wolności. Sza­wu­ot jest Świę­tem, gdy B-g darował Torę ludowi Izraela - to Święto radości, pod czas którego synowie Izraela wyruszali na pielgrzymkę do Świątyni w Jerozolimie. Odstęp pomiędzy obu świętami trwa 50 dni. W tym czasie odlicza się 49 dni - liczenie Omeru (omer to też miarka ze zbiorów jęczmienia). Ten okres związany był ze składaniem ofiar pier­wo­cin kochenom: składane w ofierze były chleb pszenny  i ba­ran­ki, przy­no­szo­no kocherom snopy świe­żo ścię­te­go zboża "do wy­ko­na­nia nimi gestu ko­ły­sa­nia". Oczy­wi­ście zwy­czaj ten już nie ist­nie­je w czasach, gdy nie na Świątyni, ale współ­cze­śni nam ka­bba­li­ści uwa­ża­ją, że 7 ty­go­dni dzie­lą­ce dwa Wiel­kie Świę­ta na­le­ży trak­to­wać jako czas du­cho­we­go przy­go­to­wa­nia się do otrzy­ma­nia Tory. W tym cza­sie trze­ba w sobie roz­wi­jać cnotę mi­ło­sier­dzia, siłę du­cho­wą, rów­no­wa­gę i za­ufa­nie.

Na Nowy Rok (Rosz Ha­Sza­na) szczególnie jest odczuwalna obecność B-ga - Kró­la Wszech­świa­ta. Tego dnia zo­sta­je za­pi­sa­ne, jak długo przyj­dzie nam żyć, kto umrze przed cza­sem, kto w swoim wyznaczonym cza­sie. Kto umrze od wody, kto od mie­cza, kto z głodu, a kto od cho­ro­by. Tego też dnia wszyst­ko, co nas otacza  wra­ca­ do swego pier­wot­ne­go stanu. Kie­ru­ją­ca we­wnętrz­na wola po­wra­ca do B-ga, świa­ty znaj­du­ją się w sta­nie uśpienia i pod­trzy­mu­je je w ist­nie­niu tylko Wola Ze­wnętrz­na. Wraz z dźwię­kiem szo­fa­ru B-g od­zy­sku­je atry­but su­we­ren­no­ści i budzi się w Nim pra­gnie­nie pa­no­wa­nia.

Na Jom Kip­pur to, co w Nowy Rok za­pi­sa­no w księ­gach życia, zo­sta­je ‘przypie­czę­to­wa­ne’: osta­tecz­nie za­pa­da­ją de­cy­zje o życiu, śmier­ci, cho­ro­bie. Świę­to ob­ja­wia w nas zdol­ność skru­chy - jed­nej z sied­miu rze­czy za­ist­nia­łych jesz­cze przed stwo­rze­niem świa­ta. Bez skru­chy nie po­tra­fi­my wy­zwo­lić się z nie­na­wi­ści i wro­go­ści. Jest to dzień po­ku­ty i peł­ne­go postu.

Sukkot - Świę­to sza­ła­sów jest świę­tem ra­do­ści. Je­dy­ne, jak ma­wia­ją cha­sy­dzi, pod czas którego wcho­dzi­my do „izby” w za­bło­co­nych bu­tach. Przez sie­dem dni Żydzi miesz­ka­ją w na­mio­tach, a ich domem staje się to, co chwi­lo­we, nie­sta­łe, kru­che.

Każde ze świąt ob­ja­wia i wlewa w nas to, co Świę­te. To, co Świę­te, ob­ja­wia się rów­nież w na­szym sto­sun­ku do ludzi. Dla­te­go Par­sza Emor za­wie­ra na­ka­zy, jak po­stę­po­wać wobec osoby skrzyw­dzo­ne­j. Bowiem krzyw­da poprzez (na przykład) zranienie jest krzyw­dą wy­rzą­dza­ną B-gu, który w każ­dym z ludzi za­warł to, co ma w sobie: duszę, czyli tchnie­nie, rozum i wol­ność.

Parsza Emor również opisuje rytuał zapalania Menory w Świątyni . Na końcu Parsza Emor opowiada o zdarzeniu ukarania człowieka za bluźnierstwo, także o prawach karania za morderstwo, spowodowania trwałego skaleczenia i uszkodzenia mienia.

Parsza Emor zawiera 24 przykazania pozytywne oraz 39 zakazów.

Kolejność czytania w cyklu tygodniowym

• Czytanie pierwsze: Wajikra, 21:1-15
• Czytanie drugie: Wajikra, 21:16-22
• Czytanie trzecie: Wajikra , 22:17-33
• Czytanie czwarte: Wajikra, 23:1-22
• Czytanie piąte: Wajikra, 23:23-32
• Czytanie szóste: Wajikra , 23:33-44
• Czytanie siódme: Wajikra, 24:1-23

Komentarz Rabina Szaloma DowBer'a Stamblera: