Ki Tisa

r.

Parsza Ki Tisa  – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  30:11 – 34:35

Ki Tisa ( כִּי תִשָּׂא )— w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza: ” gdy zbierzesz….”, występuje jako pierwsze dwa wyrazy w drugim zdaniu Parszy (30:12).
Parsza Ki Tisa  jest 21-m w kolejności tygodniowym odcinkiem  w cyklu rocznym czytania Tory i dziewiątym w  Księdze Wyjścia. Tekst Parszy Ki Tisa składa się z 7’424 Hebrajskich liter, 2’002 Hebrajskich słów.

„I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi i rzekł: Gdy zbierzesz poczet synów Izraela wedle spisowych ich, niechaj da wtedy każdy okup duszy swojej Wiekuistemu przy spisie ich, aby nie było pośród nich klęski, przy spisie ich…” (Szmot, 30:11,12) .

Krótki opis Parszy:

Mojżesz jest wciąż na górze Synaj, gdzie Stwórca przekazuje mu dalsze instrukcje dotyczące wykonania Przybytku ( Miszkan'u ) i jego wyposażenia. 

B-g również nakazuje Mojżeszowi ustanowienie podatku przy spisie ludności: każdy mężczyzna powyżej 20 lat będzie zobowiązany do przekazania "pół szekla srebra na Świątynię ", celem ‚przebłagania’ - ‚kippurim’ za życie ludzkie. 

Mojżesz przeprowadza spis, przelicza pół-szeklowe srebrne monety, ofiarowane przez mężczyzn w wieku powyżej dwudziestu lat. 

Kolejny nakaz - to wykonanie kadzi miedzianej dla Przybytku; w tym celu kobiety ofiarowują potrzebny na to metal. 

B-g instruuje Mojżesza by sporządził specjalną oliwę do namaszczania, aby używał tej oliwy jedynie dla wyświęcenia Przybytku oraz jego wyposażenia. Tą oliwą również mają być namaszczeni przy wyświęceniu do służby kapłańskiej Aharon i jego synowie. 

B-g wybiera Becalela i Oholiawa, wyróżnionych „B-skim Natchnieniem, mądrością, rozumem - znajomością każdego rzemiosła” (31:3) dla zbudowania Przybytku i zgromadzenia do niego wyposażenia. 

KI Tisa zawita również nakaz Stwórcy o przestrzeganiu Szabatu jako wiecznego znaku - Stworzenia Świata przez B-ga. 

Mojżesz otrzymuje od B-ga dwie kamienne Tablice Świadectwa z Dziesięcioma Przykazaniami - Aseret haDewarim. 

„Lud widział, że Mosze opóźnia zejście z góry..” (32:1). Wtedy spanikowany tłum żąda od Aharona: „Wstań i zrób nam bogów,, który pójdą przed nami, bo nie wiemy, co się stało z tym człowiekiem Mosze…” (32:1),  żądają wykonania „zastępczego bożka, którego by mogli czcić i błagać o pomoc. Aharon próbuje opóźnić wykonanie żądania tłumu, ale jest bezradny wobec buntu większości. 

B-g nakazuje Mojżeszowi natychmiast wrócić do ludu - „szybko zboczyli z drogi, którą Ja im nakazałem….” (32:8). Wszechmogący grozi zniszczeniem wszystkich, całego zgromadzonego tłumu i utworzeniem 'nowego' innego narodu z potomków Mojżesza. 

Mojżesz w pośpiechu schodzi z góry, lecz „gdy Mojżesz zbliżył się do obozu, zobaczył cielca i tańce. Zapłonął gniew Mojżesza, zrzucił z rąk Tablicei rozbił je u stóp góry: (32:19).

Jedynie Lewici - synowie Lewiego pozostają wierni Stwórcy Jedynemu, decydują się na wymierzenie kary za bałwochwalstwo, unicestwiając 3000 mężczyzn. 

Mojżesz ponownie wstępuje na górę,  modli się do Wszechmocnego o przebaczenie dla ludu. B-g przyjmuje jego modlitwę. 

Przybytek Zgromadzenia - Miszkan zbudowany - obłok chwały B-żej i duch B-ży powraca do Izraelitów. 

Najwyższy przekazuje Mojżeszowi, jak ma wyciosać nowe Tablice i objawia mu treść modlitwy, głoszącej Jego łaskę. 

B-g wygłasza przykazania zakazujące, m.in:

- zakaz bałwochwalstwa, 

- zakaz zawierania przymierza z ludnością miejscową, która uprawia bałwochwalstw,

- zakaz jednoczesnego spożycia mleka z mięsem - 

gotowania "koźlęcia w mleku jego matki" . 

W Parszy Ki Tisa czytamy nakazy Stwórcy związane z obchodami świąt Pesach, Szawuot, Sukkot, nakazy związane z Szabatem, a także prawa dotyczące ofiarowania pierworodnych i pierwszych owoców (pierwocin) ziemi. 

Gdy Mojżesz zstępuje z góry z nowymi Tablicami, po spotkaniu z Boskością, twarz Mojżesza promienieje.....

Parsza Ki Tisa zawiera 4 przykazania pozytywna oraz 5 zakazów:

  1. Przykazanie składania połowy szekla na Świątynię przez każdego mężczyznę powyżej 20 roku życia. 
  2. Przykazanie obmywania rąk i stóp przez kohenów przed służbą w Świątyni.
  3. Przykazanie sporządzenia oleju namaszczenia.
  4. Zakaz namaszczania olejem namaszczenia nieuprawnionych.
  5. Zakaz sporządzania oleju w proporcjach oleju namaszczenia do innych celów (innych, niż namaszczenie do świętej służby).
  6. Zakaz do sporządzenia kadzidła w proporcjach kadzidła świątynnego do innych celów.
  7. Zakaz jedzenia i picia z ofiar bałwochwalczych.
  8. Przykazanie odpoczynku ziemi w roku szabatowym.
  9. Zakaz spożywania mleka z mięsem.

Kolejność czytania Parszy Ki Tisa w cyklu tygodniowym:

  • Pierwsze czytanie —Szmot 30:11–31:17
  • Drugie czytanie – Szmot  31:18–33:11
  • Trzecie czytanie – Szmot  33:12–16
  • Czwarte czytanie – Szmot  33:17–23
  • Piąte czytanie – Szmot   34:1–9
  • Szóste czytanie – Szmot   34:10–26
  • Siódme czytanie – Szmot  34:27-35

Dlaczego naród izraela zwiątpił ?!...

Komentuje Rabin Szalom Ber Stambler: