Rebbe o Holokauście

Co Rebbe powiedział (i nie powiedział) o Holokauście

Tak jak miliony jego pokolenia, Lubawiczer RebBe był osobiście dotknięty Holokaustem. Jego młodszy brat DowBer został zastrzelony i wrzucony do masowego grobu, podobnie jak dziesiątki tysięcy innych Żydów w ciągu masakr dokonanych przez Niemców wkrótce po okupacji Dniepropietrowska jesienią 1941 roku. Ukochana babcia i oraz inni członkowie rodziny zginęli podczas tej strasznej II światowej wojny. Żona Rebbe’go straciła młodszą siostrę Szeinę, która zginęła w Treblince wraz z mężem i adoptowanym synem.

W swoich pismach i dyskusjach na ten temat Rebbe zdecydowanie odrzucił wszelkie teologiczne wyjaśnienia dotyczące Holokaustu. Jakaż może być większa zarozumiałość — stwierdzał Rebbe — i jaka większa bezduszność niż podanie „powodu” śmierci i tortur milionów niewinnych mężczyzn, kobiet i dzieci? Czy możemy zakładać, że wyjaśnienie na tyle płytkie, by mieścić się w ograniczonych granicach ludzkiego rozumu, czy też może wyjaśnić horror o takiej wielkości? Możemy tylko przyznać, że istnieją rzeczy, które leżą poza skończoną świadomością ludzkiego umysłu. Powtarzając za swoim teściem, Rebbe powiedział: Nie jest moim zadaniem usprawiedliwianie B-ga w tej kwestii. Tylko sam B-g może odpowiedzieć za to, na co pozwolił. A jedyną odpowiedzią, jaką przyjmiemy, powiedział Rebbe, jest natychmiastowe i całkowite Odkupienie, które na zawsze usunie zło z powierzchni ziemi i ujawni wewnętrzną dobroć i doskonałość B-żego stworzenia.

Tym, którzy twierdzili, że Holocaust obala lub nawet neguje istnienie B-ga lub Jego Opatrzności nad naszym życiem, Rebbe powiedział: Wręcz przeciwnie – Holokaust zdecydowanie obalił wszelką możliwą wiarę w moralność opartą na ludziach. W przedwojennej Europie to naród niemiecki był uosobieniem kultury, postępu naukowego i moralności filozoficznej. I ci sami ludzie dopuścili się najbardziej nikczemnych okrucieństw znanych w historii ludzkości! Co więcej, Holocaust ujawnił nam, że moralna i cywilizowana egzystencja jest możliwa tylko dzięki wierze w B-ski autorytet i jego akceptacji.

Rebbe powiedział również: Nasze oburzenie, nasze nieustanne wzywanie do B-ga w związku z tym, co się wydarzyło – to samo w sobie jest najpotężniejszym świadectwem naszej wiary w Niego i naszej wiary w Jego Dobroć. Bo jeśli po tym wszystkim nie posiadamy tej wiary, to co nas oburza? Ślepe działanie losu? Przypadkowy układ kwarków tworzących wszechświat? Tylko dlatego, że wierzymy w B-ga, ponieważ jesteśmy przekonani, że jest dobro i jest zło i że dobro musi i ostatecznie zatriumfuje, wołamy tak jak Mojżesz: „Dlaczego, mój B-że , czemu skrzywdziłeś Swój lud?!”

Ale najważniejszą rzeczą w Holokauście dla Rebbe nie było to, jak go rozumiemy lub nie rozumiemy, ani nawet jak upamiętniamy jego ofiary, ale co z tym robimy. Jeśli pozwolimy, by ból i rozpacz zniechęciły nas do wychowania nowego pokolenia Żydów z silnym zaangażowaniem w ich żydowskość, wtedy „ostateczne rozwiązanie” Hitlera zostanie zrealizowane, broń B-że. Ale jeśli odbudujemy, jeśli wychowamy pokolenie dumne i oddane swojej żydowskości, będzie to najwłaściwsze upamiętnienie tych, którzy odeszli.

( opr. na podstawie art. Yanki Tauber'a, Chabad.org;

ilustracja: fragment obrazu ,chasydzkiego artysty Zalmana Kleinmana „Pogrom I" )