Aszkenazyjczycy, Sefardyjczycy i Mizrahim….. Dziś porozmawiamy o Sefardyjczykach. Kim są Żydzi Sefardyjczycy i Sfaradim ? W wąskim sensie tak nazywamy Żydów, którzy żyli na Półwyspie Iberyjskim i ich potomków. W szerszym znaczeniu do Żydów – Sefardyjczyków zalicza się także tych […]
Pięćdziesiąt pięć lat temu, 24 dnia Ijar 5727-1967, Rebbe rozpoczął kampanię Tefilin. Niektórzy kwestionowali sens i korzyści z „jednorazowego’ założenia tefilin Żydowi, który nie jest osobą konsekwentnie przestrzegającą przykazania Tory, i „wynoszenia tej micwy na ulice”. W tym przemówieniu Rebbe […]
Tosafot – jest to zbiór komentarzy do Talmudu, napisanych we Francji i Niemczech w XII-XIII wieku. Znani autorzy Tosafot to Rabin Jaakow Tam, Rabin Szimszon ben Awraham z Sans, Rabbi Icchak (zwany też Ri). Komentarz ten drukowany jest w niemal […]
Rabin Menachem Ha-Meiri (1249–1310) Talmudysta i autor kilku dzieł, urodzony w Prowansji we Francji. Jego monumentalne dzieło Beit ha-bhira, napisane wyraźnym stylem, podsumowuje dyskusje na temat Talmudu i komentarze czołowych rabinów poprzednich pokoleń.Pomimo wysokiego statusu, praca ta pozostawała nieznana przez […]
Rabin Dawid Kimhi, znany również pod akronimem „Radak” (1160 – 1235) był średniowiecznym Rabinem, komentatorem biblijnym, filozofem i gramatykiem Tanach’u z Prowansji (współczesna Francja). Autork eseju z gramatyki hebrajskiej, obejmującej wiele tematów – „Michlol”, a także słownika głównego „Sefer Ha-Szoraszim”. […]
Wyzwolenie Dachau (1945) Dachau był pierwszym niemieckim nazistowskim obozem koncentracyjnym, na którym wzorowały się inne obozy koncentracyjne. W czasie wojny w Dachau mieszkało 200 tys. Żydów. Ponad 30’000 zginęło, a dziesiątki tysięcy zmarło z powodu warunków i rozprzestrzeniania się chorób […]
„Ustawy norymberskie” zostały uchwalone na Węgrzech w 1939roku Nazistowskie ustawy norymberskie, pozbawiające Żydów praw obywatelskich, zostały uchwalone przez rząd nazistowskich Niemiec w 1935 r. W 1939 r., 16 Ijar, weszły one w życie na sprzymierzonych z nazistami Węgrzech. Na zdjęciu: […]
Rabin, nauczyciel prawa i kompilator wielu książek, głównie z zakresu halachy. Urodzony w Bobrujsku, w wieku 27 lat został rabinem Nowozybkowa, w wieku 45 lat został rabinem Nowogródka, gdzie pracował przez 34 lata do śmierci. Jego głównym dziełem halachicznym jest […]
Odejście z tego świata Arcykapłana Eliego (891 p.n.e.) Eli, arcykapłan, zmarł, gdy dowiedział się, że Święta Arka zawierająca Tablice została zdobyta przez Filistynów i że jego dwaj synowie zginęli w bitwie. Eli był trzynastym w linii „Shoftim” („sędziów”), którzy przewodzili […]
Odejście z tego świata Rif (1103) Rabin Isaac Al-Fasi (1013-1103), znany pod akronimem „Rif”, był jednym z pierwszych kodyfikatorów Talmudu. W 1088 został zmuszony do opuszczenia rodzinnego miasta Fez w Maroku do Hiszpanii, gdzie objął stanowisko rabina w Alusina (Lucene).
Jest to wczesny komentarz rabiniczny do Pięcioksięgu Mojżeszowego noszący imię Rabina Tanchuma, mędrca talmudycznego z IV wieku, często cytowany w tym dziele. Ten midrasz zawiera interpretacje tekstu i historii, wyjaśnia narrację Tanachu, a także mówi o zasadach moralnych. Tanchuma jest […]
Serock: (w jidysz też Serock) otrzymał prawa miejskie w 1417 roku. Żydzi pojawili się w mieście w XVII wieku, ale na stałe zaczęli się osiedlać dopiero pod koniec XVIII wieku. W 1781 roku mieszkało tam 7 rodzin żydowskich. W 1808 […]
Dzień 4 Ijar, 19 Omer – Jom HaZikaron to Izraelski Dzień Pamięci, który jest oficjalnym dniem pamięci poległych żołnierzy i cywilów, którzy padli ofiarą terroryzmu. W synagogach odmawiane są specjalne poświęcone Jom HaZikaron modlitwy. Obejmują one m.in. motyw Techolim 9: […]
Nowy Dwór Mazowiecki – po hebrajsku Sade Chadasz, w jidysz Nowidwor – istniał już w XIII wieku, w 1374 roku uzyskał prawa miejskie. Żydzi mieszkali w Nowym Dworze od XVI wieku, ale większe skupisko powstało dopiero pod koniec XVIII wieku. […]
Otwock(w jidysz też Otwock) był do początku XX wieku wsią, od schyłku XIX stulecia popularnym letniskiem przyciągającym głównie mieszkańców Warszawy. W 1916 roku uzyskał prawa miejskie i dopiero wtedy gwałtownie zaczęła powiększać się żydowska społeczność miasteczka. W 1908 roku było […]
Radzymin (w jidysz Radzamin lub Radomin) uzyskał prawa miejskie w 1475 roku, co nieznacznie zmieniło status tej niewielkiej miejscowości. W 1859 roku miasto miało 129 domów, z czego 5 murowanych. Mieszkało tam wtedy 2389 osób, z czego 1281 (54%) to […]