Mówi się, że najbardziej zagadkową rzeczą w Parszy Tory Miszpatim jest sama parsza . Jest to pierwsza parsza po objawieniu na Synaju i można się było spodziewać, że po tym objawieniu Tora zajmie się wzniosłymi, duchowymi sprawami. Zamiast tego Tora […]
Parsza Miszpatim – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 21:1 – 24:18 Miszpatim (מִּשְׁפָּטִיםֹ) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „prawa” (l.m. rzeczownika “prawo”), występuje jako pierwszy rzeczownik w tej parszy (Księga Wyjścia 21:1). Parsza Miszpatim jest 18-m […]
Parsza Jitro – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 18:1 – 20:23 Jitro (יִתְרוֹ) — jest to imię własne kapłana Midianu, teścia Mojżesza, wyraz jako pierwszy w tym rozdziale, określa nazwę Parszy (Księga Wyjścia 18:1). Parsza Jitro jest 17-m […]
Tu BiSzwat – Nowy Rok Drzew Tu BiSzwat, 15 dzień miesiąca Szwat w kalendarzu żydowskim jest początkiem Nowego Roku Drzew. Właśnie o tej porze najwcześniej kwitnące drzewa w Izraelu budzą się do życia z zimowego snu i rozpoczynają nowy cykl owocowania. […]
„Zot Chanukah” – jest to ósmy dzień Chanuki jest również znany jako Zot Chanuka (dosł. „To jest Chanuka”), po kluczowym wyrażeniu w specjalnym czytaniu “Chanuka Tora” na ten dzień (Liczb, 7:54-8:4). W kalendarzu żydowskim dzień zaczyna się tuż po zmroku; […]
Proste ( bezpośrednie) znaczenie słowa micwa to rozkaz/nakaz. W tym znaczeniu występuje w Chumaszu Mojżeszowym, czyli w Pięcioksięgu Mojżesza w różnych formach około 300 razy. Wyraz “micwa” ogólnie odnosi się do B-skich przykazań dla narodu żydowskiego, rzeczy, które On chce, […]
Parsza Wajeszew – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 37:1–40:23 Wajeszew – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i osiadł”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Wajeszew jest 9-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu rocznym, odpowiednio – 9-ą w Księdze Rodzaju. […]
Świece szabatowe – Rozświetl swój świat Jedną małą świeczką można rozświetlić cały dom. Może nawet cały świat. Moc świeczki. Światło zawsze było żydowską tajną bronią numer jeden. Odrobina światła może przegnać gęstą ciemność. Dlatego mędrcy mówią, gdy rzeczy się zaciemniają […]
Warto wiedzieć – dwanaście faktów o miesiącu Kislew. 1. Jest to miesiąc dziewiąty i jednocześnie trzeci. Rok żydowski ma (co najmniej) dwie „głowy”: miesiąc Nissan na wiosnę i Tiszrei na jesieni. Tak więc, licząc od miesiąca Nissan, Kislew jest miesiącem […]
Warto wiedzieć, że: 1. Miesiąc Cheszwan = Marcheshvan Podobnie jak nazwy innych miesięcy używane przez współczesnych Żydów, obecna nazwa w tym miesiącu pochodzi z Babilonu. Istnieją jednak dwie odmiany tej nazwy: „nazwa własna” zapisana w Talmudzie i używana w dokumentach […]
B”H 5 nisan, 5735 [17 marca 1975] Brooklyn, N.Y. W.P. Rose Goldfield 13 Jam Suf Ramat Eszkol, Jerozolima Szolom Ubrocho Otrzymuję Pani listy i ufam, że również Pani przekazane zostały moje uszanowania przez Pani brata R. Zalmena, który przyjechał tu […]
Nas Żydów nazywają „Narodem Ksiąg”, ponieważ nasz związek z nimi, przywiązanie do ksiąg stało się wręcz legendarne. Prawo nakazuje nam poświęcać każdą wolną chwilę na studiowanie. Kiedy rodzi się dziecko, życzymy jego rodzicom: „Obyś był godzien poprowadzić go do Tory”. […]
Wezot Habracha – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) 33:1-34:12 Wezot Habracha— w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “a oto błogosławieństwo..” – są to pierwsze słowa tej Parszy. Wezot Habracha jest 54 i ostatnim rozdziałem cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym […]
1. Sukot rozpoczyna się w czasie pełni księżyca. Żydowskie święto Sukot rozpoczyna się o zmroku 15 dnia żydowskiego (księżycowego) miesiąca Tiszrei, kiedy księżyc jest w zenicie. Trwa przez kolejne siedem dni. Tuż bezpośrednio po Sukot rozpocznie się Święto Szemini Aceret […]
Rodzina Abrama Jedną z najważniejszych osób na dworze Nimroda w Ur Chaldejskim w Babelu, czy Babilonii, był Terach, syn Nahora, wielkiego syna Ebera. Terach miał trzech synów: Abrama, Nahora, i Harana. Narodziny Abrama Nocą, przed narodzinami Abrama, astrologowie Nimroda zebrali […]
Wielkie Święta przypadają na żydowski miesiąc Tiszrej – pierwszy miesiąc żydowskiego roku. W czasie tego miesiąca, obfitego w żydowskie życie duchowe, religijne, doświadczamy szerokiego spektrum emocji – smutku, radości i wszystkiego, co pomiędzy nimi. VII Rebbe Lubawicz uczył, że ponieważ Tiszrej jest […]
Parsza Chaje Sara – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 23:1 – 25:18 Chaje Sara też Chajej Sarah, Chaye Sarah lub Hayye Sarah—w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “życie Sary” – jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza bieżącego tygodnia jest […]
Co to są Żydowskie Urodziny? Nasze żydowskie urodziny to oczywiście dzień w którym urodziliśmy się według kalendarza żydowskiego. W żydowskiej tradycji nie uważa się tej daty za nieistotną. Przeciwnie – wierzymy, że jest pełna znaczenia i doniosłości, a nawet, że […]
Szofar to róg koszernego zwierzęcia (przy usuniętym szpikiem kostnym). Podstawową micwą na Rosz Haszana (żydowskiego Nowego Roku) jest słuchanie dźwięku szofaru, lepiej w synagodze, idealnie – jako część służby modlitewnej. Kiedy się dmie Szofar: Tora traktuje Rosz Haszana jako “dni […]
W 1522 r. Rabin Josef Caro zaczął pisać Beit Josef, swój słynny komentarz do Arba Turim, wszechstronnego kodu halachicznego Jakowa Bena Ashera. Zaczął pisać ten komentarz w Adrianopolu w Turcji i kontynuował przez następne dwadzieścia lat, podczas których przeniósł się […]
Parsza Ki Tawo – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 26:1 – 29:8 Ki Tawo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wejdziesz” lub “gdy wstąpisz”, lub “gdy przyjdziesz” , jest to pierwszy otwierający treść wyraz w […]
Ponowny ślub rodziców Mojżesza (1394 r.p.n.e.) “…A synowie Izraela rozplenili się i rozrodzili i rozmnożyli, i wzmogli się wielce… I rzekł król Egiptu do ludu swego: “Oto lud synów Izraela zbyt liczny i silny dla nas. Otóż poczynimy sobie mądrze […]
Wiele organizacji, instytucji nosi imię (jako patrona) Sir Mosesa Montefiore’a – a jednak ilu z nas obecnie wie, kim on był? Nawet w Richmond w stanie Wirginia jest cmentarz nazwany imieniem Sir Mosesa Montefiore, podobnie jak w Nowym Jorku; Filadelfii; […]
13 Aw – Jorcajt Rabina Nassana Nata Schapiro – Szapiro Rabbi Nassana Nata Szapiro był świętym uczonym, biegłym zarówno w Talmudzie, jak i Kabbale. Pełnił funkcję Naczelnego Rabina Krakowa, jest autorem wielu opracowań oraz kabbalistycznego komentarza do Tory Megaleh Amukos. […]
Historia Ezry Skriby przenosi nas prawie 30 stuleci wstecz, do czasu, gdy Żydzi powrócili z niewoli babilońskiej, odbudowali Beit-Hamikdasz i zaczęli żyć jako wolny naród na własnej ojczystej ziemi. W 3408 roku trwała budowa Drugiej Świątyni w Jerozolimie. Jerozolima ponownie […]
Rabin Szlomo Jicchaki, znany jako „Raszi” (skrót od Rabenu Szlomo Jicchaki ben Jicchak), zmarł w dniu 29 Tamuz roku 4865 od stworzenia świata. Raszi urodził się w Troyes we Francji w 1040 r.. Jego komentarzy do Tory, ksiąg Proroków […]
Rebbe, B”P Rabin Menachem M. Schneerson zainicjował specjalny cykl studiowania: część Misznej Tora – 14-tomowe kompendium prawa żydowskiego Maimonidesa (Rambam) – studiowanie każdego dnia. Ludzie ze wszystkich środowisk, o różnym poziomie wiedzy i wiedzy, jednoczą się w studiowaniu tego wyjątkowego […]
Złoty cielec zniszczony (1313 p.n.e.) Dnia 18 Tammuz roku 1313 p.n.e. Mojżesz zniszczył Złotego Cielca i ponownie wstąpił na górę Synaj, aby błagać Wszechmogącego o wybaczenie narodowi żydowskiemu. (Exodus 32:20; Talmud Taanit 30b; również kartki z historii biblijnej 16 i […]
Parsza Pinchas – Księga Ba’midbar ( Księga Liczb) 25:10 – 30:1 Pinchas lub Pin’has – jest to imię, syna Kohena – szósty wyraz i pierwszy charakterystyczny w tej Parszy, która stanowi 41-szy rozdział czytania Tory w cyklu rocznym oraz ósmy w […]
Król Sedekiasz schwytany (423r. p.n.e.) Gdy Babilończycy przekroczyli mury Jerozolimy dnia 9 Tammuz, wówczas panujący Król Sedekiasz opuścił miasto. Został schwytany przez wojska babilońskie na równinach Jerycha dnia 10 Tamuz i zaprowadzony do Króla Nabuchodonozora, który zmusił go do oglądania […]
Parsza Balak – Księga Bamidbar (Księga Liczb) 22:2 – 25:9 Balak – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „dewastator”. Jest to 40-te cotygodniowe czytanie Tory w cyklu rocznym i siódme w Księdze Liczb (Bemidbar). Tekst Parszy Balak zawiera 5’357 hebrajskich […]
Parsza Chukat – Bemidbar (Księga Liczb) 19:1 – 22:1 Chukat –חֻקַּת — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “dekret, rozporządzenie, prawo obywatelskie” — jest to 39-ta cotygodniowa Parsza w rocznym cyklu czytania Tory i 6-ta w Księdze Liczb (Bamidbar). Parsza […]
Joszua zatrzymał słońce (1273 p.n.e.). Dnia 3 miesiąca Tammuz roku 2488 od stworzenia (1273 p.n.e.) Joszua prowadził naród żydowski w jednej z bitew o podbój Ziemi Izraela. Zwycięstwo było bliskie, ale zapadła ciemność. „Słońce” – zawołał Joszua – „świeć nadal […]
Lubawiczer Rebbe – Rabi Menachem Mendel Schneerson, Błogosławionej Pamięci (ur. w 1902 r.) zmarł we wczesnych godzinach rannych dnia 3 Tamuz 5754 roku od stworzenia świata (1994). Oto krótka biografia Rebbego i nota o jego Ohelu. Rebe Rabi Menachem M. […]
Pogromy w Sewilli (1391rok) Zdarzyło się to dnia 6 czerwca 1391 r., gdy społeczność żydowska Sewilli obchodziła Rosz Chodesz miesiąca Tamuz, świętując, radując się i częstując wspaniałymi potrawami swoich nieżydowskich sąsiadów. Tłum chrześcijańskich fanatyków podżegany przez fanatycznego księdza Ferranda Martineza […]
Egipcjanie pozywają Żydów (IV wiek p.n.e.). Oficjalni delegaci Egiptu pojawili się na dworze Króla Aleksandra Wielkiego, domagając się od Żydów zapłaty restytucji za całe egipskie złoto i srebro, które zabrali ze sobą podczas Wyjścia. Geviha, syn Pesisy, prostego i bardzo […]
“Pamiętaj na dzień Szabatu, abyś go święcił” (Ks. Wyjścia/Szmot, 20:8) – to przykazanie, które powtarza się w Torze jeszcze kilka razy…. Szabat (nazywany również jako Szabbos – z języka jidisz), Święty siódmy dzień tygodnia, podczas którego rezygnujemy z pracy jakiejkolwiek […]
Tora może oznaczać: naukę i prawa, pouczenia, ale też zbór wszystkich słów, objawionych Izraelowi i przekazane w pięciu księgach – Tora Pisana – Pięcioksiąg Mojżeszowy. Mojżesz spisał wszystkie Pięć Ksiąg Tory pod dyktando B-ga. Tora opowiada o tym jak B-g […]
Zbawienna woda ze skały. Zdarzyło się to dnia 23 Ijar 1313 roku p.n.e.; 38 dnia po wyjściu z Egiptu. Z pustyni Zin naród żydowski dotarł do Refidim, kolejnego bezwodnego miejsca na pustyni. “…I swarzył się lud z Mojżeszem i rzekli: […]
Parsza Emor – Wajikra (Księga Kapłańska) 21:1 – 24:23 Emor – אֱמֹר w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “mówić, powiedzieć”, jest to piąte słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz tej Parszy. „Emor” jest 31-ą częścią w rocznym cyklu czytania Tory i […]
Wojna o niepodległość (1948). Dokładnie dzień po ogłoszeniu Państwa Izrael (5 Ijar), sąsiadujące z Izraelem państwa arabskie – Egipt, Syria, Jordania, Liban oraz Irak – wypowiedziały wojnę nowemu Państwu, pod hasłem „wyprowadzić Żydów w morze ”. Tel Awiw został zbombardowany […]
Okres pomiędzy Pesach a Szawuot, Świętem Wyzwolenia a Świętem Nadania Tory, oznaczony jest liczeniem Omeru. W pewnym sensie święto Szawuot jest wypełnieniem, punktem szczytowym Pesach. W odniesieniu do narodu żydowskiego znaczenie tego jest oczywiste – Izrael nie stał się narodem […]
Odejście z tego świata Joszua (Jozuego) (1245 r. p.n.e.). Joszua (1355-1245 p.n.e.), któremu Mojżesz według nakazu Haszem przekazał przywództwo nad ludem Izraela po swojej śmierci ( dnia 5 Adar Mojżesz tuż przed śmiercią przekazał przywództwo Joszua) i który wprowadził Izraelitów […]
Parsza Szmini – Księga Wajikra (Księga Kapłańska), 9:1-11:47 Szmini (שְּׁמִינִי ) w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „ósmy”, jest to trzeci wyraz w tej Parszy. Szmini jest trzecią tygodniową częścią czytania Tory w Księdze Wajikra i 26-ą tygodniową częścią czytania […]
Śmierć Rabina Zemby – rok 1943. Rabin Menachem Zemba znany również jako Gaon z Warszawy, Gaon Praski czy Menachem Pragier – Polski Rabin, autor dzieł religijnych i uczony w piśmie języka hebrajskiego, działacz Agudy. urodził się na przedmieściach Warszawy w […]
SEDER PESACH KROK PO KROKU: http://https://www.youtube.com/watch?v=ghfu9cMPv-Y&feature=share&fbclid=IwAR0biFPUMeiSTXRiYegGGltF8KwVVL_XZiCuL9igschmrk0WnxbUK7YFy4Y Krótki przegląd praw i zwyczajów świątecznych oraz przygotowania do nich. Pesach, Święto Wyjścia z Egiptu. Można to nazwać czasem narodzin narodu żydowskiego. W Pesach świętujemy wyzwolenie z niewoli – zarówno fizycznej, jak i duchowej. Święto […]
Chamec Szulchan Aruh – wybrane: 1. Istnieje sześć przykazań Tory związanych z zakazem jedzenia chameca w okresie Święta Pesach: 1) zakaz jedzenia chamecu od południa dnia 14 Nissan, czyli w przeddzień 1. Pesach; 2) zakaz spożywania chamecu przez wszystkie siedem […]
Przygotowano pierwszą “Czerwoną Jałówkę” (1312 r.p.n.e.) Drugiego dnia Nissan, dzień po inauguracji Tabernakulum Miszkanu, Mojżesz przygotował pierwszą Czerwoną Jałówkę, aby rytualnie oczyścić Naród Żydowski, przygotowując się do wprowadzenia Jagnięcia Pesachowego do nowo wzniesionego Sanktuarium.
Śmierć Nadawa i Awihu (1312 r.p.n.e.). W dniu inauguracji Miszkanu „Nadaw i Awihu, synowie Aarona, każdy ze swoim zapalonym kadzidłem weszli do Miszkanu. Ogień kadzideł nie był ogniem od B-ga – był “cudzym” – nieświęconym, uczynili coś czego Haszem nie […]
Inauguracja Miszkanu (1312 r.p.n.e.). Ósmego dnia po 7-dniowym okresie szkolenia i inicjacji wzniesiono przenośny Mishkan („Tabernakulum” lub „Sanktuarium”) zbudowany przez Lud Izraela na pustyni Synaj, Aaron i jego synowie zaczęli służyć jako kapłani, a Boska Obecność zamieszkała w Miszkanie; specjalne […]
Początek Kalendarza żydowskiego (1313 p.n.e.) Dnia Pierwszego miesiąca Nissan roku 2448 od stworzenia świata (1313 r.p.n.e. – dwa tygodnie przed Wyjściem z Egiptu) B-g pokazał Mojżeszowi sierp księżyca i powiedział mu: „Kiedy zobaczysz taki księżyc, uświęć [nowy miesiąc]. „ To […]
Praojcowie (1813-1506 p.n.e.) Według Talmudu trzej Patriarchowie narodu żydowskiego – Abraham (1813-1638 p.n.e.), Icchak (1713-1533 p.n.e.) oraz Jakub (1653-1506 p.n.e.) – wszyscy urodzili się i zmarli w miesiącu Nissan.
Stworzenie Człowieka (w myśli) (3761 r.p.n.e.) Talmud (Rosz Haszana 10b-11a) przytacza dwie opinie na temat daty stworzenia wszechświata przez B-ga: według Rabina Eliezera: „Świat został stworzony w miesiącu Tiszrei” (tzn szósty dzień stworzenia – dzień w którym B-g stworzył Adama […]
Rocznica śmierci Króla Sedekiasza (397 p.n.e.) Sedekiasz był ostatnim Królem Królewskiego Domu Dawida, który panował na Ziemi Świętej. Wstąpił na tron w roku 434 p.n.e., po tym jak Król Nabuchodonozor z Babilonii (który panował w Królestwie Judy) wygnał Króla Jekoniasza […]
Miszkan został zmontowany po raz pierwszy. Rozpoczęcie Siedmiu Dni ‘Szkoleniowych’ (1312 r.p.n.e.) Lud Izraela rozpoczął budowę Miszkanu (zwany także „Tabernakulum” – przenośne Sanktuarium, w którym przebywała pośród ludu B-ska Obecność w trakcie przejścia przez pustynię) w dniu 11 Tiszrei w […]
Laszon ha-ra – (לשון הרע), “zły język”. Termin oznacza obmowę, plotkowanie (także w piśmie). Jest to jedna z micw negatywnych według klasyfikacji Majmonidesa. Nasza religia przypisuje wielką moc temu, co mówimy, plotka jest surowo potępiane. Uważamy, że plotka zabija tego, który ją […]
O tym warto wiedzieć: 15 faktów na temat Miszkanu. 1. To była przenośna Świątynia. Miszkan oznacza „mieszkanie” i odnosi się do przenośnego kompleksu, w którym B-g postanowił zamieszkać wśród Izraelitów. Zbudowany wkrótce po wyjściu z Egiptu, był prekursorem Świątyni w Jerozolimie […]
“Megillah Esther (9:18-19) nakazuje, by w miastach otoczonych murami świętowanie Purim odbywało się jeden dzień później. W czasie, gdy rozgrywały się wydarzenia opisane w Megilliah Esther (Księdze Estery), stolicą królestwa Persji było miasto Szuszan (dzisiejszy Szusz w Iranie). Dnia 13 Adar […]
Yanki Tauber W Purim, nic nie jest takie jakim się wydaje. Ten brutalny potwór jest naprawdę słodką nieśmiałą Sarą z drugiej klasy. Ta piękna Królowa Ester z wysadzaną klejnotami koroną jest w rzeczywistości twoim bratem Mojsze. Czy to gigantyczne trójkątne-wypełnione-makiem-ciastko […]
Brit Mojżesza (1393 p.n.e.). Mojżesz urodził się dnia 7 Adar roku 2368 od stworzenia świata (1393 r. p.n.e.); w związku z tym dzień 14 Adar był ósmym dniem jego życia i dniem, w którym został obrzezany zgodnie z B-skim nakazem, […]
1. Hebron jest jednym z czterech świętych miast Izraela. Izrael ma cztery święte miasta: Jerozolimę, Tyberiadę, Safed i Hebron. Hebron jest jedynym, w którym Żydzi stanowią obecnie niewielką część populacji, ale zajmuje szczególne miejsce w sercach narodu żydowskiego. 2. W […]
Proroctwo Zachariasza (351r.p.n.e.) „24 dnia 11 miesiąca, który jest miesiącem Szwat, w drugim roku panowania Dariusza, słowo B-ga dotarło do Zachariasza, syna Berechiasza, syna Ido proroka:„… powrócę do Jerozolimy w miłosierdziu, Mój dom zostanie w niej zbudowany … a Pan […]
Nasi wielcy uczeni – kartka z historii narodu żydowskiego – 21 Szwat: Pierwszy Żyd, któremu wydano zezwolenie na stały pobyt i zamieszkanie w Anglii (1657) po wielu stuleciach całkowitego zakazu osiedlenia się. Stało się to dnia 4 lutego 1657 r./ […]
Dzień urodzin Aszera (1562 p.n.e.) Aszer, syn Jakuba, urodził się 20 Szwat w 2199 roku od stworzenia świata (1562 p.n.e). Według niektórych relacji jest to także data jego śmierci.
Dzień urodzin „Chafeca Chaima” – Rabina Izraela Meira Kagana (1838–1933) Chafec Chaim – wybitny uczony Tory, pietysta i żydowski przywódca z Radina (Polska). Jest autorem Chafec Chaima – dzieła o złych plotkach i oszczerstwach oraz wytycznych właściwej mowy oraz Miszny […]
Dnia 26 Tewet roku 5129 od stworzenia świata (25 grudnia 1369 r.) Sycylijscy Żydzi zostali zmuszeni do noszenia żydowskich odznak. Tego dnia Król Sycylii Fryderyk III wydał rozporządzenie, by wszyscy Żydzi nosili odznakę wskazującą na ich pochodzenie. Odznaka miała składać się […]
Parsza – Waera czyta się też jak Wa’eira lub Wa’era ( z języka hebrajskiego „i pojawiłem się”), jest to pierwszy wyraz pierwszego zdania parszy – Księga Wyjścia = Szmot, rzd 6: 2–9: 35. Parsza ta jest 14 cotygodniową częścią […]
21 Tewet – urodziny Szymona syna Jakuba: Dnia 21 Tewet roku 1567 p.n.e. urodził się Szymon, drugi syn Jakuba i Lei i założyciel jednego z dwunastu plemion narodu żydowskiego – “Szymeonici”. Był to rok 2194 od stworzenia świata, dziewięć lat […]
Druk Talmudu (1483) Pierwszy tom Talmudu Babilońskiego, traktatu Berachota, został wydrukowany w Soncino we Włoszech dnia 20 Tewet roku 5244 od stworzenia świata (1483). Talmud to zbiór pism obejmujących pełną gamę żydowskiego prawa i tradycji, opracowanych i zredagowanych między III […]
Rabin Mojżesz ben Maimon, talmudysta, halachista, lekarz, filozof i przywódca społeczności, znany w świecie żydowskim pod skrótem „Rambam”, a dla całego świata jako „Majmonides”, zmarł w Egipcie dnia 20 Tewet w 1204 r. ( 4965 roku od stworzenia świata).
7 Tewet – pierwsza Synagoga w Nowym Jorku. W 1684 r. grupa hiszpańskich i portugalskich Żydów, którzy uciekli do Ameryki przed represjami Inkwizycji, odprawiła nabożeństwo wieczorne na Rosz Haszana w Nowym Amsterdamie, powstała wówczas Kongregacja Shearith Israel („Resztka Izraela”). Dnia […]
We wspólnotach aszkenazyjskich panuje zwyczaj, że na zakończenie czytania / studiowania każdej z Pięciu Ksiąg Mojżeszowych zgromadzeni w synagodze radośnie wołają (stojąc): „Chazak, chazak, venitchazek!” („Bądź silny, bądź silny, a my będziemy silni!”), a następnie ten, który czyta Torę, powtarza to […]
Ezechiel przepowiada upadek Egiptu (424 p.n.e.) Dnia 12 Tewet roku 424 p.n.e. Ezechiel prorokował, że Egipt zostanie zniszczony, jako kara za nie dotrzymanie powtarzanych obietnic dotyczących pomocy Izraelitom. “Powiedz: Tak mówi Pan Bóg: Oto Ja jestem przeciwko tobie, faraonie, królu […]
Prawa postów w judaizmie: 1. Prorocy ustanowili przykazanie, aby pościć w dniach, w których nasi przodkowi przeżywali trudne wydarzenia. Takie dni nazywane są dniami postów publicznych (3 Tiszrei, 10 Tewet, 17 Tamuz i 9 Aw). 2. Celem postu jest przebudzenie […]
Oblężenie Jerozolimy (425 p.n.e.) Dnia 10 Tewet roku 3336 od Stworzenia Świata (425 r.p.n.e.) wojska babilońskiego imperatora Nabuchodonozora okrążyły Jerozolimę. Trzydzieści miesięcy później – dnia 17 Tammuz roku 3338 – mury miasta zostały zbużone, a dnia 9 Aw tego roku […]
8 Tewet 246 r. p.n.e. – przekład Tory z języka świętego na język grecki. Drugie ‘podejście’ przetłumaczenia Tory na język grecki (nieudana pierwsza próba była 61 lat wcześniej). Panujący greko-egipski Cesarz Ptolemeusz zarządził zgromadzenie 72 mędrców Tory, kazał ich umieścić w […]
Aleksander w Jerozolimie (313 p.n.e.) Dnia 21 Kislew roku 3448 od stworzenia świat (313 r.p.n.e.) doszło do historycznego spotkania pomiędzy Szymonem HaCadykiem i Aleksandrem (“Wielkim”) Macedońskim. Samaryjczycy, zaciekli wrogowie Żydów, przekonali Aleksandra, że odrzucenie przez Żydów jego wizerunku w Świątyni […]
Urodziny Reubena (1568 p.n.e.) Reuben, najstarszy syn Jakuba i Lei , urodził się w Charanie (Mezopotamii) 14 dnia miesiąca Kislew w roku 2193 od stworzenia świata (1568 r.p.n.e.). Jako pierworodny syn Jakuba, miał początkowo pierwszeństwo objęcia naczelnikostwa w Izraelu i […]
Jehoaikim – spalił Zwój Ks.Lamentacji (3321 /-440) Jehoaikim, król Judy, spalił zwój podyktowany przez Proroka Jeremiasza i napisany przez jego ucznia Barucha, syna Neriasza. Ten zwój był Księgą Lamentacji i został napisany, aby ostrzec Króla o rychłym zniszczeniu Jerozolimy. (Jeremiasz […]
Gad, syn Jakuba i Zilpy, siódmy z Dwunastu Plemion, urodził się 10 miesiąca Marcheszvan. Dożył 125 lat. Dwanaście plemion izraelskiego narodu.23 Cheszwan-GadJakub miał dwunastu synów: Reuwen, Simon, Lewi, Judah, Dan, Naftali, Gad, Aszer, Issachar, Zebulum, Josef, Benjamin. Potomstwo każdego z […]
Ostatni Żyd wraca do domu. W okresie epoki Drugiej Świątyni (około 230 p.n.e.) dzień 7 miesiąca Cheszan zwykle był dniem kiedy Żydzi wracali do swoich domów. Żyd przybyły do Jerozolimy na wielkie święta z miejscowości najbardziej oddalonej od Świątyni z […]
Powracający wygnańcy zobowiązują się przestrzegać Tory (335 p.n.e.) Żydzi, którzy wrócili do Erec Izraela wraz z Ezdraszem i Nehemiaszem, zgromadzili się tego dnia skruszeni, przepraszali za swoje czyny, podpisując dokument, w którym zobowiązali się zaufać B-gu i podążać Jego drogami. […]
Przygotowania do rozpoczęcia budowy Drugiej Świątyni (353 p.n.e.) Zainspirowany proroctwem Aggeusza, które padło dnia 1 Elul, Zerubawel, syn Szelaliela, władca Judy, i Jozue, syn Jehozadaka, najwyższego kapłana, rozpoczęli przygotowania do budowy Drugiej Świątyni (Ks. Aggeusza 1:15). Rzeczywiste prace budowlane rozpoczęły […]
Gołąb przyleciał z gałązką oliwną w dziobie (2105 p.n.e.). Stało się to w 301 dniu Wielkiego Potopu. Po raz drugi Noach wysłał z Arki “wysłańca na zwiady” (pierwszym był kruk). Tym razem gołębia nie było długo, wrócił dopiero po całym […]
Narodziny Chasydyzmu. Dzień 18 miesiąca Elul, nazywany też Chai Elul jest jednym z najbardziej charakterystycznych świąt chasydzkich. W tłumaczeniu z języka hebrajskiego słowo „chai” oznacza „życie”, a jego jego liczba wg gematrii – 18. Rabin Isroel Baal Szem Tow, twórca […]
Wazhington odpowiada na list Żydów z Newport (1790 rok) Pezwodniczący gminy żydowskiej w Newport w stanie Rhode Island wystotosował emocjonalny list do George’a Washingtona w imieniu społeczności żydowskiej, witając prezydenta z okazjji jego wizyty w Newport. W swoim liście wyraził […]
Pierwsza chasydzka Alija (1777 r. n.e.) Pierwsza chasydzka alija (imigracja do Ziemi Świętej), grupa Żydów z Rosji, ktorej przwodzili Rabin Menachem Mendel z Witebska, Rabin Abraham z Kaliska i Rabin Jiisroel z Polocka, dotarła do Ziemi Świętej dnia 5 miesiąca […]
Ezechiel przewiduje upadek Jerozolimy (428 p.n.e.) Dnia 5 Elul prorok Ezechiel siedział w swoim domu w Babilonii, a starsi Judy siedzieli przed nim. Nagle “dotknęła go ręka B-ska” – doświadczył wizji, w której został przewieziony do Jerozolimy, ukazały się przed […]
29 Tammuz – data śmierci Rabina Szlomo Jicchaki, znanego jako „Raszi”. Raszi jeden z najwybitniejszy komentatorów Tory i in. ksiąg żydowskich. Człowiek nieprzeciętnej wielkiej mądrości. Cadyk. […]
Francja – trzecie wygnanie (1322) Po powrocie do Francji w 1315 r. (po wygnaniu w 1306 r. zarządzonym przez Filipa IV), Żydzi ponownie zostali wygnani z Francji, tym razem na skutek zarządzenia Króla Karola IV, który w ten sposób złamał […]
Tammuz 25 Istnieją dwa charakterystyczne wyrażenia w Chasydyźmie: A . Żyd rozpoznaje i czuje nadprzyrodzoną Boskość. Do tego nie są mu potrzebne żadne dowody. B . Żyd nie chce, a także nie może odłączyć się od Boskości. Prawdę mówiąc to […]
Tamuz 24 Wybrane z aforyzmów Cemach Cedek: Dla dobra pnimi (“wewnętrznej” osobowości), prośba o błogosławieństwo na awoda streszcza się do “Nie zwracajcie uwagi na puste słowa”. Trzeba “utrudnić awodę (służbę Bożą) ludziom”.
Mój ojciec mawiał: Chasydzki aforyzm sprawia, że w głowie się rozjaśnia, a serce się oczyszcza; cnotliwa chasydzka praktyka wypełnia dom światłem; chasydzka melodia wzmacnia nadzieję i zaufanie, przynosi radość i pozostawia dom i rodzinę w stanie “światła”.
Lekcje Tory: Chumasz: Matot-Massai, pierwsza parsza z komentarzem Rasziego. Mój ojciec mówił: Chasydzki aforyzm rozjaśnia umysł i oczyszcza serce; Cnotliwe czyny chasydzkie wypełniają dom światłem; Chasydzka melodia wzmacnia nadzieję i wiarę, przynosi radość tak, że dom i rodzinę w nim mieszkającą napełnia “światło”.
Nie odmawiamy “szehehianu” w czasie tych Trzech Tygodni i to nawet w Szabbat. Jak napisane: Oni Mi zrobią przybytek święty i zamieszkam wśród nich”. Wśród nich to znaczy w każdym synu Izraela. W sercu każdego Żyda jest sanktuarium dla B-ga […]
Istnieją trzy rodzaje hitbonenut kontemplacji, medytacji – hitbonenut: * Medytacja w celu nauki: po gruntownym zrozumieniu samego konceptu, staramy się medytacją zgłębić jeszcze bardziej dany temat aż do dotarcia do jego intelektualnej podstawy. * Medytacja przed modlitwą: ta skierowana jest […]
Wykonanie Złotego Cielca ; Zabicie Hur’a . W roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), dnia 16 Tammuz, był to 40 dzień po nadaniu Tory na górze Synaj, a lud Izraela niecierpliwie oczekiwał powrotu Mojżesza z góry (liczyli, że wróci […]
Tammuz 8 Nauka Tory: Chumasz: Balak, pierwsza parsza z komentarzem Rasziego. Tehilim: 44-48 Tanja: Tak naprawdę to, (str. 335)…wytłumaczone jest gdzieindziej. (str. 337). Dowiadujemy się, że miłość Pana Boga do Abrahama była spowodowana głównie “…on nakaże (jecawe) swoim dzieciom oraz […]
Tammuz 7 Nauka Tory: Chumasz: Chukat, Szewii z komentarzem Rasziego. Tehilim: 39-43. Tania: Roz. 11. Dziesięciu (Str. 333)…w jego sercu. (Str. 335). Mój ojciec powiedział: W chasydyźmie “początek jest zakotwiczony w końcu, a koniec jest zakotwiczony w początku” To jest […]
Jeroboam zablokował wejście do Jerozolimy. Po śmierci Króla Salomona w 797 r.p.n.e. dziesięć z dwunastu pokoleń Izraela, dowodzonych przez Jeroboama ben Nebata z plemienia Efraima, zbuntowało się przeciwko synowi i dziedzicowi Króla Salomona, Roboamowi. Ziemia Święta została podzielona na dwa […]
Przywrócenie wolności Żydom w Hiszpanii. Po prawie półwieczu 475 latach został odwołany w Hiszpanii dekret o całkowitym zakazie praktyk . W 1492 za namową inkwizycji, para królewska wydała dekret o zakazie praktyk religijnych i wygnaniu z Hiszpanii wyznawców judaizmu. Dopiero […]
17 faktów, które warto wiedzieć o chasydzkich Żydach 1. Ruch chasydzki to ruch społeczności żydowskiej pełen miłości, radości i pokory. Chasydzi należą do ruchu założonego przez Rabina Izraela Baala Szem Towa, który nauczał miłości, radości i pokory – zarówno w […]
Żydowskie Księgi uratowane (1510) W 1509 r. Niemiecki Cesarz Maksymilian nakazał zniszczenie wszystkich żydowskich ksiąg w Kolonii i Frankfurcie nad Menem. Nakaz wydał na prośbę Pfefferkorna, ochrzczonego Żyda, który twierdził, że literatura żydowska obraża chrześcijaństwo. Cała społeczność żydowska wystąpiła przeciwko […]
Mojżesz wstępuje na szczyt góry Synaj (1313 r. p.n.e.) “Mojżesz wszedł na górę, a chmura okryła górę… przez sześć dni, dnia siódmego B-g zawołał do Mojżesza z obłoku … i Mojżesz wszedł w obłok, wszedł on na szczyt góry, a […]
Darowanie Tory (1313 r.p.n.e.) Dnia 6 Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), siedem tygodni po Wyjściu w Egiptu, B-g objawił się na górze Synaj. Cały lud Izraela (600 000 głów rodzin wraz rodzinami), a także dusze wszystkich przyszłych […]
Purim w Kairze (1524) Ahmed Pasza był gubernatorem Egiptu pod rządami Selima II „Wspaniałego”, Sułtana Imperium Osmańskiego. Ahmed zamierzał odłączyć się od Imperium Osmańskiego i ogłosić się Sułtanem Egiptu. Poprosił swojego żydowskiego mincerza Abrahama de Castro o wybicie nowej egipskiej […]
Dzień śmierci Nabuchodonozora, Cesarza Babilońskiego. Zmarł 25 dnia miesiąca Adar w roku 3364 od stworzenia świata (397 r p.n.e.), 26 lat wcześniej podbił Jerozolimę i zniszczył Pierwszą Świątynię. (wg Ks. Jeremiasza, 52:31).
Trzęsienie ziemi ratuje rzymskich Żydów przed przymusową konwersją (1430) Kościół i rząd Rzymu wydały wspólny dekret, który ustanawiał dzień 6 marca 1430 r (to była środa), dniem, w którym wszyscy Żydzi rzymscy musieli przejść na chrześciaństwo. Sprzeciwiającym się groziła kara […]
21 Adar – dzień “Purim Narbonne” Zdarzyło się to w 1236 roku. Rybak-chrześcijanin obraźliwie zaczepił Żyda. Żyd nie pozostał dłużny. W walce z chrześcijaninem Żyd zadaje mu śmiertelny cios. Rozwścieczeni chrześcijanie z miasta Narbonne, Francja, wszczęli pogrom przeciwko społeczności żydowskiej […]
Zdarzyło się to dnia 20 Adar2 ok. 1 p.n.e, że zwrócili się do Choni Twórcy Kręgu (*): „Módl się, aby padał deszcz”, ponieważ przez cały miesiąc Adar nie było deszczu, ziemia wyschła. Powiedział wtedy do nich Choni: „Idźcie, zabierzcie swoje […]
Święto Purim celebruje zbawienie narodu żydowskiego od spisku Hamana, który miał na celu „zniszczyć, zabić i unicestwić wszystkich Żydów, młodych i starych, niemowląt i kobiet w ciągu jednego dnia”. Wydarzenia Purim trwały kilka lat, a kulminacją były obchody zwycięstwa 14-15 […]
http:// “Nie kłam! Nie wzywaj imię B-ga nadaremnie!” O fałszywych przysięgach – jak się dowiedzieć prawdy?…. Rozważania mędrców. Omawiany jest traktat Bawa Mecja 5B. Rola świadków przy rozstrzyganiu sporów oraz rola przysięgi – opinię mędrców, ciąg dalszy tematu Kolel lub […]
Dnia 16 Adar ok. 41 n.e. rozpoczęto przebudowę Ściany Świątyni Jerozolimskiej. Agryppa I, mianowany przez Cesarza Rzymskiego namiestnikiem Judei był bardzo pobożnym i dobrym dla swoich poddanych. Podczas jego panowania, nastąpił rozwój i polepszenie bytu narodu żydowskiego. Współcześni mu żydowscy […]
Wiosenną porą niedługo przed Świętem Purim następuje okres ‘Specjalnych Szabatów’, który trwa aż do Święta Pesach. Nazywany jest okresem “Arba Parsziot” (Cztery Parsze). Każda nazwa kolejnego (ze specjalnych) Szabatów nawiązuje do określonego dodatkowego czytania Tory (poza podstawowym czytaniem Tory), ustanowionym […]
W zwykłych (nie przestępnych) latach, w dniu 14 miesiąca Adar obchodzony jest Purim, Święto, które celebruje ocalenie narodu żydowskiego przed skutkami skazującego dekretu Hamana w roku 3405 od stworzenia świata (356 p.n.e.). Natomiast w roku przestępczym – w którym są […]
Twój stół jest ołtarzem. Jesteś przy nim najwyższym kapłanem. Ten blat z wyśmienitymi ‚kąskami’, potrawami przed tobą, to ofiara. Rytualne mycie rąk, błogosławienie, a następnie spożywanie tych produktów, aby wywyższyć te wszystkie węglowodany i białka etc. Aż do niebiańskich doznań […]
Dzień 7 miesiąca Adar jest dniem urodzin i dniem odejścia z tego świata Mosze Rabejnu – rok 1393 i rok 1273 p.n.e. Mojżesz urodził się w Egipcie 7 Adar roku 2368 od stworzenia świata i zmarł w dniu swoich […]
Egipskie ciemności (1313 BCE) – 9 plaga By ukarać Faraona i Egipcjan za odmowę wypuszczenia Izraelitów z niewoli – Haszem zesłał gęstą ciemność okrywającą ziemię egipską, aby “nikt nie widział swego bliźniego i nikt nie mógł się ruszyć z jego […]
Proroctwo Zachariasza (351 p.n.e.) “24 dnia 11 miesiąca, czyli miesiąca Szwata, w drugim roku panowania Dariusza Meda, słowo B-że przyszło do Zachariasza, syna Berechiasza, syna proroka Ido, mówiąc:”Wrócę do Jerozolimy w miłosierdziu, Mój Dom zostanie w nim zbudowany … a […]
“Wszechmogący ukoi smutek wasz, tych wszystkich, którzy w żałobie są po Syjonie i Jerozolimie…” Z pierwszego wrażenia, nie zrozumiały jest związek pomiędzy tymi dwoma aspektami. Jednak jak się podkreśla, właśnie w tym jest główne ukojenie, w jego głębokiej istocie…. Zarówno […]
Dnia 19 Szwat każdego roku chasydzi Chabad Lubawicz wspominają Rabina Arie-Lajba znanego jako „Szpoler Zejde (z jidisz: „Dziadek ze Szpoły”). Urodził się w Szpole (Carska Rosja) w 1725 roku, zmarł w 1812 roku również w Szpole. Wielki Cadyk, Sprawiedliwy, Nauczyciel, […]
Auto-da-fe w Peru – 1639 rok. W 1639 roku inkwizycja dotarła do Ameryki. Inkwizytorzy rozpoczęli na Żydów – chwytano, torturowano, zmuszano do wyrzeczenia się wiary, odejścia od tradycji. Urządzano pokazowe procesy sądowe – akty „publicznej pokuty”, by zastraszyć. Nieugiętych surowo […]
Purim w Saragossie. To się zdarzyło w roku 1440, pięćdziesiąt dwa lata przed wygnaniem Żydów z Hiszpanii. W mieście Saragossa nakazano Żydom stawić się na publicznym przyjęciu ku czci Króla z wszystkimi oryginalnymi zwojami Tory, które były w posiadaniu społeczności […]
Wyślij list do Ohelu Rebbe Przez całe życie Rebbe otrzymywał codziennie setki listów od ludzi o każdym możliwym pochodzeniu, zawodzie i wierze. Dzisiaj ludzie nadal wysyłają listy, które mają być umieszczone w Ohelu – miejscu pochówku VII Rebbe, Rabina Menachema […]
“Zwoje Tory Mesiasza” zakończone (1970) Napisanie “Sefer Tora na powitanie Mesiasza”, zainicjowane na polecenie Szóstego Lubawiczer Rebbe, Rabina Josefa Icchaka Schneersohna w 1942 r., zostało zakończone 28 lat później na specjalnym spotkaniu zwołanym przez Lubawiczer Rebbe w piątek po południu […]
Rocznica śmierci Rabina Dowida Biedermana z Lelowa. Chasydzki mistrz Rabin Dowid Biederman z Lelowa (1746-1814) był uczniem “Widzącego z Lublina”. Rabin Dowid był znany ze swego niezwykłego ‘ahawat Jisrael’. O nim mówiono, że nie jest w stanie dostrzec mankamenty, błędy […]
Rocznica odejścia Rabina Jicchaka Kaduri (2006) – znanego w ostatnich latach jako “najstarszy z kabbalistów” w Ziemi Świętej. Rabin Jicchak urodził się w Bagdadzie, w Iraku w 1898 roku. W młodości studiował u wielkiego “Ben Isz Chai” (Rabin Josef Chaim z […]
“Lepszy jest jeden dobry uczynek, niż tysiąc westchnień.” Wykład Rabina Szaloma Dow Ber Stamblera, Chabad Lubawicz Polska w Synagodze Łódzkiej. Omawiany jest temat stosunków pomiędzy braćmi – parsze Tory Mikec, Wajigasz… i in. “W judaizmie jest zabroniony rewanż…” http://
Dziesiątego dnia miesiąca Tewet w roku 3336 od stworzenia Świata (588 p.n.e.) wojska Króla Babilońskiego Navuhadnetsara dokonały oblężenia Jerozolimy. 30 miesięcy później – dnia dziewiątego miesiąca Tamuz (zgodnie z innym przypuszczeniem – 17-go) 3338 roku – mury miasta zostały przebite […]
Naszym zwyczajem jest mówienie w Aleinu (Modlitewnik Tehilat Haszem s. 84) “gdyż kłaniali się próżności i nicości”, i dobitne niemówienie “i módl…”1. Powtarzane jest to również w Musafie na Rosz Haszanę i Jom Kippur. Następuje po tych słowach odkrztuszania; powodem […]
9 Tewet – dzień odejścia z tego świata Ezdrasza kapłana żydowskiego, który poprowadził powrotne przejście narodu żydowskiego do Ziemi Izraela po wygnaniu babilońskim (423-353 p.n.e.). Ezdrasz nadzorował budowę Drugiej Świątyni, kanonizował 24 księgi Pisma Świętego, był przewodniczącym “Wielkiego Zgromadzenia”, uchwalił szereg […]
AKEDA – Poświęcenie Izaaka W rozdziale Tory Lech Lecha czytamy o tym, jak Abraham otrzymał rozkaz od B-ga: “Wyjdź z ziemi twojej, z ojczyzny twojej i z domu ojca twojego – do ziemi, którą ci wskażę…”. B-g rozkazał mu opuścić […]
Parsza Wajece – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 28:10 – 32:3 Wajece lub Wajecei – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wyruszył”, jest to pierwszy wyraz w niniejszej parszy. Parsza Wajece jest 7-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]
O odpowiedzialności też o własności – ciąg dalszy tematu. Opinie, interpretacje mędrców Tory m.in. szkół Hillela i Szamaja, Rabi Akiwy. W nagraniu omawiany traktat Talmudu Bava Mecyja, m.in. najemca-wynajmujący, przysięga – ciąg dalszy tematu. Ciąg dalszy tematu powierzenia rzeczy. Kolel […]
Rabin Rosz. Życie i wpływ Rabina Aszera ben Jechiela, znanego pod akronimem “Rosz”, obejmuje dwie wielkie sfery żydowskiej diaspory swoich czasów: społeczności aszkenazyjskiej (francusko-niemieckiej) i sefardyjskiej (hiszpańsko-śródziemnomorskiej). Urodzony około 1250 r. n.e. w zachodnich Niemczech, Rabin Aszer studiował nauki talmudyczne, […]
Bat micwa w tłumaczeniu z języka hebrajskiego to “córką przykazania”. Kiedy Żydowska dziewczynka kończy 12 lat, ma wszystkie prawa i obowiązki dorosłej osoby, łącznie z przykazaniami Tory. Od tego dnia zajmuje miejsce w społeczności żydowskiej. Ten kamień milowy, zwany bat micwa, […]
To jest tragiczna historia upadku narodu. To jest historia niegdyś dumnego i szlachetnego ludu, zamienionego w naród tułaczy, żebraków i niewolników. Ludzi kiedyś wywyższanych i szanowanych, którzy stali się obiektem drwin i nienawiści. To jest historia narodu żydowskiego. Jak to […]
Jom Kippur – wielka szansa. Czterdzieści dni po otrzymaniu Tory na Górze Synaj, kiedy Haszem zawarł Wielkie Przymierze z ludem Izraela, ogłaszając go narodem wybranym, lud ten popełnił wielki grzech wobec swojego B-ga, w strachu przed niewiadomym, że został opuszczony […]
Dnia 5 Tiszrei 134 roku n.e. zginął śmiercią męczeńską Rabbi Akiwa. Wielki mędrzec talmudyczny. Rabbi Akiwa został pojmany przez Rzymian i dnia 5 miesiąca Tiszrei roku 3894 od stworzenia świata (134 CE) odbyła się publiczna egzekucja w mieście Cesaria. O […]
Masei – Bamidbar (Księga Liczb) – rozdziały 33:1 – 36:13 Masei, Mas’ei – w tłumaczeniu z jęz. hebr. :“wyprawa, przemarsz” – 43 rozdział w cyklu rocznym czytania Tory I ostatnia w Księdze Bamidbar. Tekst paszy Masei składa się z ponad […]
Parsza Matot – Bamidbar (Księga Liczb) – 30:2-32:42 Matot – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego – plemiona, rody – jest to 42-ga parsza w rocznym cyklu czytania Tory, 9-ta w Księdze Bemidbar. Tekst parszy Matot zawiera 1,484 hebrajskich słów, 112 […]
Odrodzenie społeczności żydowskiej Jerozolimy – 1267 Nachmanides (Rabbi Moshe ben Nachman 1194-1270) – sefradyjski rabin, filozof, kabbalista, komentator Tory – przybył do Jerozolimy, po przymusowej ucieczce z ojczystej Hiszpanii. Tam w Jerozolimie rozpoczął aktywną działalność na rzecz odrodzenia życia żydowskiego, […]
„Szulchan Aruch” (hebr שֻׁלְחָן עָרוּךְ, litery „stół”; Ez. 23:41 ….) – Kodeks przepisów do stosowania w praktyce życia codziennego Prawa Ustnego, sporządzony w XVI wieku przez Josefa Caro, który podsumował prace nad kodyfikacją autorytetów w dziedzinie Halachy trwające przez kilka […]
Dwie tablice kamienne (kolejne ). W ostatnim dniu miesiąca Aw roku 2448 od stworzenia (1313 p.n.e.), Mojżesz wyrzeźbił, według polecenia B-ga, dwie kamienne tablice – każda sześcian o wymiarach 6x6x3 tefachim (tefach, “ręka o szerokości”, w przybliżeniu 3,2 cala) – […]
Rzymianie podpalili Świątynię w popołudnie dnia 9 Aw 69 roku n.e.. Świątynia nadal płonęła do około południa następnego dnia 10 Aw. Z tych powodów niektóre poranne praktyki “Dziewięciu Dni” odbywają się w synagogach w godzinach porannych Aw 10 Ku pamięci […]
Debata Nachmanidesa o godność. To się zdarzyło dnia 12 miesiąca Aw 1263 roku n.e. Na rozkaz Króla Jakuba I Aragońskiego (Hiszpania), Nachmanides (Rabbi Mojżesz Ben Nachman) zmuszony był do wzięcia udziału w debacie publicznej z Dominikaninem Pablo Christiani, która odbyła […]
Wojna domowa w Jerozolimie (8 Aw, 67 r.n.e.) Wybuchła walka wewnątrz oblężonego miasta Jerozolimy między żydowskimi frakcjami o odmiennych zdaniach w kwestii, czy należy walczyć z wojskami rzymskimi otaczającymi miasto z zewnątrz. Ludzie jednej z frakcji, podpalili miejskie bazary z […]
Pierwsza Świątynia Jerozolimska – 7 Aw 424 roku p.n.e. – początek inwazji. Po prawie miesiącu zaciętych walk w Jerozolimie, których początek przepadł na dzień 9 Tamuz, armia króla Nabuchodonozora z Babilonii zbliżyła się bezpośrednio do Świątyni. Żołnierze wkroczyły do wnętrza […]
Wioska Chabad-Lubawicz w Izraelu, Kfar Chabad, została założona przez szóstego Lubawiczer Rebbe, Rabina Józefa Iiccha Schneersohna w 1949 roku dnia 21 Ijar. Pierwszymi osadnikami przeważnie byli Żydzi w nowej ówczesnej Alii ze Związku Radzieckiego, ocaleni z terroru II Wojny Światowej, […]
Szósty Lubawitcher Rebbe aresztowany (1927) Krótko po północy 15 Siwana w 1927 r. Szósty Lubawiczer Rebbe, Rabin Josef Jicchak Schneersohn (1880-1950), został aresztowany przez agentów GPU (radzieckiej tajnej policji) i Jewsekecja (“sekcja żydowska” partii komunistycznej) za prowadzenie podziemnej sieci kontaktowej […]
SZANUJ OJCA TWEGO I MATKĘ TWOJĄ, ABYŚ DŁUGO ŻYŁ Szacunek wobec swoich rodziców jest jedną z najbardziej znaczących micw Dekalogu – Dziesięciu Przykazaniach. Tora mówi nam: “Czcij ojca i matkę” i mówi nam: “Czcij swojego B-ga” – co oznacza, że […]
Czym jest Szabat? Szabat jest odpoczynkiem: Szabat jest wyspą spokoju w zamęcie pracy, niepokoju, zmagań i zmartwień, które charakteryzują nasze codzienne życie w ciągu sześciu dni tygodnia. W przybliżeniu, przez 25 godzin każdego tygodnia, świat dosłownie zatrzymuje się: praca jest […]
Dnia 5 Śiwan Żydzi przyjmują Torę (1313 r. p.n.e.) W tym dniu Mojżesz ustanowił przymierze z narodem żydowskim u podnóża góry Synaj – ludzie oświadczyli: “Wszystko, co B-g powiedział, usłuchamy i spełnimy” (Szmot/ Ks. Wyjścia, 24: 7), zobowiązując się tym […]
Dzień 4 miesiąca Adar jest dniem jorcait (rocznica śmierci) Rabina Lejb’a Sarah (1730 – 1791). Był uczeniem Rabina Izraela Baal Szem Tow’a – założyciela chsydyzmu. Rabin Lejb Sarach był jednym z “ukrytym cadyków”, całe swoje dorosłe życie spędził […]
Ostatni Szabat miesiąca Szwat w roku zwykłym lub miesiąca Adar 1 w roku przystępnym poprzedzający miesiąc Adar (Adar 2) nazywany jest „Szabat Szkalim”. W ten Szabat czytamy fragment Tory, w którym mowa o micwie “masehat haszekel” – מסכת שקלים (pół-szekla). […]
W 1921 roku, podczas swojej pierwszej wizyty w Izraelu, trzydziestoletni Rabin Israel Abuhatsira („Baba Sali”) * odwiedził miasto Cfat. Po zanurzeniu się w mykwie i modlitwie przy grobie HaAri (Isaac Luria), wraz ze swoim asystentem udał się do tamtejszej sefardyjskiej […]
Parsza Kedoszim – Wajikra (Księga Kapłańska) – 19:1 – 20:27. Kedoszim lub Kdoszim – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „święte nakazy/świętości)” – jest to 14 i pierwszy charakterystyczny wyraz w tej paraszy. Parsza jest siódmym rozdziałem czytania w księdze Wajikra i 30-y tygodniowy rozdział […]
Parsza Acharei – Księga Wajikra (Księga Kapłańska) – 16:1-18:30 Acharei lub Achrei Mot- אַחֲרֵי– w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „po śmierci” lub „po”, jest to 5 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej paraszy. Parsza jest szóstym rozdziałem czytania w księdze […]
PIERWSZE ODCZYTY MEGILLAH RESTHER Według Tradycji i Prawa Żydowskiego dzień 11 Adar, jest dniem rozpoczęcia wcześniejszego przedpurimowego czytania Księgi „Megillah Esther”. W czasach talmudycznych była to specjalne od prawa religijnego dla Żydów mieszkających w małych miasteczkach, oddalonych wsiach, aby zdążyli […]
A wiecie ze…. … Haman został powieszony na drugi dzień Święta Pesach. Natomiast w Purim jest świętowana rocznica zwycięstwa Żydów w wojnie przeciwko ich wrogom – jedenaście miesięcy później. … Hebrajskie imię Esther brzmiało Hadassah – Esther jest odpowiednikiem […]
Parsza Bereszit – KsięgaBereszit – בראשית (Księga Rodzaju), 1:1 – 6:8 Bereszit – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „na początku”, jest to pierwszy wyraz tejparszy, która stanowi pierwszy rozdział tygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym. Parsza składa się z […]
Tiszrei – jest pierwszym miesiącem (cywilnego) kalendarza żydowskiego przypadającym zwykle na wrzesień-październik kalendarza gregoriańskiego. W kalendarzu religijnym miesiąc ten wypada jako siódmy. Tiszrei liczy 30 dni. Pierwszych dziesięć dni miesiąca Tiszrei jest okresem Dziesięciu Dni Pokuty. Punktem kulminacyjnym tego okresu […]
Hazinu – Kaięga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – 32:1 – 52. Hazinu też Ha’azinu ( w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego – “słuchajcie”) jest to pierwszy wyraz w tekście parszy. Parsza Ha’Azinu jest 53-ą częścią czytania Tory w cyklu rocznym, dziesiątą […]
Post Gedalii (צוֹם גְּדַלְיָּה) według tradycji żydowskiej ustanowiony i obchodzony w dniu 3 Tiszrei jako upamiętnienie zabójstwa Gedalii ben Achikama (423 r. p.n.e.), gubernatora Jerozolimy, który został wyznaczony przez Babilończyków namiestnikiem Żydów krótko po zburzeniu Pierwszej Świątyni. Po zabójstwie Gedalii […]
Wajelech – Księga Dwarim (Ks. Powtórzonego Prawa) – 31:1 – 31:30 Wajelech — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “i poszedł”, jest to pierwszy wyraz w treści tej Parszy. Parsza stanowi 52-gi odcinek cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym i […]
Nicawim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – 29:9 – 30:20 Nicawim lub wymawia się też Nitsavim, Nitzabim, Netzavim, Nesabim – נִצָּבִים — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego “stojący” – drugie słowo, ale pierwszy wyraz charakterystyczny w treści Parsy. Parsza […]
Parsza Ki Tece – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 21:10 – 25:19 Ki Tece (wymawia się również jak Ki Teitzei, Ki Tetzei, Ki Tetse, Ki Thetze, Ki Tese, Ki Tetzey, lub Ki Seitzei) — w tłumaczeniu z […]
Elul – czas rorachunku Ostatni miesiąc roku – miesiąc ELUL. Miesiąc ten zwiastuje nadejście Rosz HaSzana – Nowego Roku. Zbliża się koniec żydowskiego roku kalendarzowego. Chociaż jesteśmy wciąż w sezonie letnich wakacji, lecz w judaizmie, czas ma inny wymiar […]
Parsza Dwarim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – rozdz. 1:1 – 3:22 Dwarim (lub też Debarim) — w tłumaczeniu z jęz Hebrajskiego : “rzeczy, sprawy, słowa” . Jest to 44-ta parsza w rocznym cyklu czytania Tory i zarazem pierwsza Parsza […]
Matot-Masei – Księga Bamidbar (Księga Liczb), 30:2–36:13 Dlaczego w niektórych tygodniach w ciągu roku czytane są dwie parsze, czyli dwa rozdziały Tory? Hebrajski kalendarz księżycowo-słoneczny zawiera do 55 tygodni. Dokładna liczba waha się w granicach 50 tygodni w latach zwykłych, ale w latach […]
Behaalotecha, Beha’alotecha – Bamidbar (Księga Liczb), 8:1–12:16 – בְּהַעֲלֹתְךָ – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wstaniesz” – jest 36-ą tygodniową Parszą w rocznym cyklu czytania Tory I trzecią w Księdze Bamidbar (Księdze Liczb). Tekst Parszy składa się z […]
Parsza Naso – Księga Bamidbar – Księga Liczb, rozdziały 4:21 – 7:89 Naso (נָשֹׂא – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „podnoszenie się”) – jest 35 tygodniową częścią cyklu rocznego czytania Tory, a drugą częścią w Księdze Bamidbar. Tekst Parszy […]
Parsza Bamidbar – Bamidbar (Księga Liczb) – 1:1 – 4:20 Bamidbar lub Bemidbar (בְּמִדְבַּר) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “na pustyni”- piąty, ale pierwszy charakterystyczny wyraz w pierwszym zdaniu Parszy. Jest to początek czwartej Księgi Humasz’a – Pięcioksięgu Mojżesza o […]
Parsza Tazria – Księga Wajikra (Księga Kapłańska), 12:1 – 13:59 Tazria – תַזְרִיעַ – w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „wydała (płód) / urodziła “, jest to 13 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej Parszy. “Tazria” jest czwartym rozdziałem czytania w […]
Szabat poprzedzający Pesach jest nazywany Szabat HaGadol – Wielki Szabat, dla wielu różnych powodów, m.in. jeszcze w Egipcie Izrael obchodził pierwszy Szabat HaGadol, dnia 10 miesiąca Nissan. W tym dniu, Izraelici otrzymali pierwsze Boskie przykazanie, odnoszące się tylko do tego […]
Parsza Caw – Księga Wajikra (Księga Kapłańska) 6:1- 8:36 Wyraz Caw (צַו ) w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „rozkaz” i jest to szóste słowo w treści Parszy (6:2). Caw jest drugą tygodniową częścią czytania Tory w Księdze Wajikra i 25-ą […]
Parsza Ki Tisa – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 30:11 – 34:35 Ki Tisa ( כִּי תִשָּׂא )— w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza: ” gdy zbierzesz….”, występuje jako pierwsze dwa wyrazy w drugim zdaniu Parszy (30:12). Parsza […]
Parsza Tecawe – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 27:20 – 30:10 Tecawe (תְּצַוֶּה) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „A rozkażesz…”, występuje jako pierwszy wyraz (Księga Wyjścia 27:20). Parsza Tecawe jest 20-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania […]
Gdy miesiąc Adar wkracza, pomnażamy radość! Według naszych mędrców – miesiąc Adar jest miesiącem „dodanej” radości. Adar (אדר) jest dwunastym miesiącem w żydowskim kalendarzu, począwszy od miesiąca Nissan. Adar liczy 29 dni, w roku przestępnym 30 dni. W latach przestępnych […]
Parsza Teruma – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 25:1 – 27:19 Teruma (תְּרוּמָה) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „danina, datek”, występuje jako dziewiąty wyraz (Księga Wyjścia – Szmot, 25:2). Parsza Teruma jest 19-m w kolejności tygodniowym […]
Parsza Bo – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 10:1 – 13:16 Bo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “Idź”, występuje jako pierwsze słowo, gdy B-g przemawia do Mojżesza (Księga Wyjścia 10:1). Parsza Bo jest 15-m w kolejności […]
Parsza Szmot – Księga Szmot – (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rodziały 1:1 – 6:1 Szmot — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “imiona”, występuje jako drugi zwrot w parszy. Ta Parsza jest 13-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w cyklu […]
Parsza Mikec – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 41:1–44:17 Mikec lub Mikeic –ֵּ w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i stało się”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Mikec jest 10-ą w cotygodniowym czytaniu Tory cyklu rocznego. Tekst parszy […]
Parsza Wajiszlach – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 32:4 – 36:43 Wajiszlach lub Waiszalach – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wysłał”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Wajiszlach jest 8-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]
Bechukotai – Wajikra (Księga Kapłańska) 26:3–27:34 Bechukotai (בְּחֻקֹּתַי ) – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego „za moich dekretów,” drugie słowo, a pierwszy charakterystyczny wyraz w tej Parszy. Jest to 33-ci fragment cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym oraz 10-ty i ostatni w Księdze Wajikra. Tekst Parszy składa się z 3’992 Hebrajskich liter i 1’013 Hebrajskich słów. Krótki opis Parszy Bechukotaj. […]
Parsza Behar – Księga Tory Wajikra (Księga Kapłańska) 25:1-26:2 Behar (בְּהַר ) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “na górze”. Parsza Behar jest 32-m rozdziałem czytania Tory w cyklu rocznym i 9-m w Księdze Kapłańskiej – Wajikra. Krótki opis Parszy Behar „I […]
Co oznacza broda i pejsy w kulturze żydowskiej? —————————————————- Witam serdecznie Żydzi ortodoksyjni noszą pejsy i brody, gdzyż tak nakazał im B-g. Kiedy naród żydowski wychodził z egiptu B-g chciał, by Żydzi w jakiś sposób odróżniali się od […]
“Osoba jest zobligowana do picia w Purim” – mówi Talmud – “póki nie będzie znała różnicy pomiędzy ‘Przeklęty Haman’ (Arur Haman) i ‘Błogosławiony Mordechaj’ (Baruch Mordechaj)”. Istnieją różne typy radości. Istnieje “radość micwy” dla Żyda, która jest nakazana w: “Służ […]
Kiedy ostatni raz życzyłeś drzewu Szczęśliwego Nowego Roku? 15 dzień hebrajskiego miesiąca Szwat jest do tego świetną okazją. Znany jest jako Tu b’Szwat, Nowy Rok Drzew. Dlaczego drzewa świętują swój Nowy Rok o tyle później niż my? Ma to związek […]
Tu B’Szwat: Mistyczna Interpretacja Świętowanie Tu B’Szwat—15 dnia miesiąca Szwat w hebrajskim kalendarzu—nie jest wspomniane w Biblii. Najstarsze odniesienie znajduje się w Talmudzie, gdzie Tu B’Szwat nazywany jest “nowym rokiem dla drzew”. Talmud przypisuje znaczenie tej dacie jedynie pod względem […]
Kalendarz na ścianie mówi, że jest styczeń. Lecz jest to również żydowski miesiąc Szwat, co oznacza, że Tu B’Szwat (“piętnasty dzień miesiąca Szwat”), Nowy Rok Drzew, nadchodzi, wyznaczając rozpoczęcie okresu wzrostu drzew owocowych. To dzień, w którym dziękujemy B-gu za […]
Tova Bernbaum Niektóre święta, jak dobre wino, wydają się polepszać wraz z wiekiem: Im dłużej je celebruje, tym więcej znaczenia znajduję w zwyczajach i rytuałach, im jestem starsza i (mam nadzieję) mądrzejsza znajduję inne sposoby by odnosić się do tych […]
Sadzonki Shlomo Yaffe Zbliżamy się do Tu B’Szwat (15 dzień miesiąca Szwat w żydowskim kalendarzu) wyznaczonego jako “Nowy Rok Drzew” – to czas by wysłuchać, co drzewa mają nam do powiedzenia. (Drzewa nie mówią lecz mają bardzo dużo do powiedzenia, […]
Jak zapalać Nasz świecznik chanukowy może być prostej kontrukcji. Odpowiednio użyty staje się potężnym narzędziem rozświetlania wszechświata niezwykłym światłem, które wzmacnia prawdę, sprawiedliwość i życzliwość na świecie. Oto co trzeba zrobić:
1. Okna Świątyni były szersze na zewnątrz niż w środku. Zostały tak zbudowane, żeby pozwalać wychodzić światłu Menory na świat i świecić dla wszystkich. 2. Majmonides pisze, że Menora w Świątyni Jerozolimskiej była udekorowana 22 naczyniami – każde z nich […]
Ze względu na to, że cud Chanukowy dotyczył oliwy (oliwy z oliwek w menorze) w czasie Chanuki jemy tłuste pokarmy, takie jak pączki i ziemniaczane latkes. (To, że udaje nam się przeżyć taką ośmiodniową dietę to też cud 😜!) Oliwa symbolizuje […]
Słowo Chanuka ma ten sam źródłosłów co Chinuch (edukacja). W czasie Chanuki skupiamy się na żydowskiej edukacji dzieci. Nie jest jasne dlaczego dajemy dzieciom Chanuka gelt, ale wykorzystujemy tę okazję, aby nauczyć je jak ważne jest by wzrastać w ofiarności […]
Według Rabina S.Y. Zevin Jednego roku R. Jisrael Baal Szem Tow powiedział do R. Zeewabaal Kicesa, jednego z jego starszych uczniów: „Będziesz dął w szofar w to święto Rosz Haszana. Chciałbym, abyś przestudiował wszystkie kawanot (kabalistyczne medytacje) odnoszące się do […]
Slichot lub też Selichot – modlitwy karne i modlitwy o przebaczenie związane z Rosz HaSzana. Słowo to jest liczbą mnogą od Slicha – סליחה (przebaczenie) Król Dawid był udręczony kiedy proroczo przewidział zniszczenie Świątyni i zaprzestanie składania ofiar. “Jak Żydzi zadośćuczynią za […]
Jako ostatni miesiąc żydowskiego roku, Elul jest tradycyjnie czasem introspekcji i podsumowania – czasem by przejrzeć swoje uczynki i postęp duchowy minionego roku oraz przygotować się na nadchodzące “Straszne Dni” – dni skruchy Rosz HaSzany i Jom Kippur. Jako miesiąc […]
Pierwsze w Polsce od II Wojny Światowej dyplomy ukończenia Jesziwy Chabad – religijnych studiów szkolących przyszłych rabinów Historyczne wydarzenie organizowane przez Chabad uhonorowane uroczystą wizytą Naczelnego Rabina Tel Awiwu Meira Lau W niedzielę 29 czerwca 2008 roku odbyło się historyczne […]
Kadisz (tłum. dosł. z hebr. „święty”) – jest to jedna z najważniejszych modlitw w judaizmie, jest to hymn ku czci Boga. Kadisz często nazywany jest modlitwą za zmarłych, ale jest to mylne przekonanie. Istnieją różne rodzaje modlitwy kadisz, a jeden […]
Pełna procedura i ceremonia Pidyon Haben: Najważniejszymi uczestnikami ceremonii Pidyon Haben (“wykupienia pierworodnego”) są: ojciec, jego pierworodny syn, oraz kohen (kapłan). Zwyczajowo zaprasza się rodzinę i przyjaciół by razem celebrować tę specjalna micwę i cieszyć się uroczystym posiłkiem. Idealnie byłoby, […]
Wskazówki – na kiedy zaplanować Pidyon Haben, oraz specjalne zasady na specjalne dni są zapisane w Torze: “Jego wykupienie [odbędzie się] po osiągnięciu miesiąca życia” — Lb 18,16. Oznacza to, że Pidyon Haben (ceremonia wykupu pierworodnego) powinna odbyć się trzydziestego […]
10. Al Hamichje ”Skrócona” wersja Dziękczynienia po posiłku, która wciela elementy z jego pierwszych trzech błogosławieństw jest mówiona po zjedzeniu pewnych produktów. Są trzy wersje tego skróconego błogosławieństwa po posiłku: “Al Hamichje” jest wypowiadane po zjedzeniu pożywienia (nie chleba) przygotowanego […]
Judaizm o Sztuce Jedzenia Israel Rajs Zanim zdołamy pojąć znaczenie koszerności, musimy zrozumieć na czym polega żydowskie podejście do jedzenia i do samego życia. W uproszczeniu można swierdzić, że celem naszego pobytu tutaj, na tym świecie jest transformacja sfery ziemskiej […]
Tora mówi nam: „…. nie samym chlebem żyje człowiek, ale człowiek żyje wszystkim tym, co powiedzą usta Wiwkkuistego” (Dwarim/ Księga Powt.Prawa, rzd 8:3). Rabin DowBer zwany „Magidem” z Międzyrzecza wytłumaczył głębsze znaczenie tej wypowiedzi: “Kabbaliści nauczają, że w każdym stworzeniu […]
Wypowiedzi Mędrców Talmudu na Temat Jedzenia i Picia Kiedy Stary Hillel robił przerwy w nauczaniu swoich uczniów, to miał zwyczaj spacerowania wraz z nimi. Jeden z jego uczniów zapytał go: „Mistrzu dokąd idziesz?” i dostał odpowiedź: „idę do domu wyrządzić […]
Dlaczego Utrzymujemy Koszerność? Cwi Friman, Chabad.org Pytanie: Ja mam dwa pytania na temat kaszrutu (przepisów kulinarnyh Tory). O ile dobrze rozumiem to niekoszerne zwierzęta posiadają negatywne cechy, które my jedząc je, wchłaniamy w siebie. Wiemy jednak, że wiele koszernych zwierząt […]
Oparte na nauczaniu Rebego z Lubawicza Za pozwoleniem MeaningfulLife.comZwierzęta, żyjące na ziemi, zostały stworzone z niej i nie nadają się do jedzenia bez szkody dla (tchawicy oraz przewodu pokarmowego). Ryby – stworzne z wody, nie podlegają konieczności jakiejkolwiek szchity aby umożliwić […]
Velvl GreenDuchowe Molekuły Większość z nas „wierzy” w molekuły.Prawie nikt z nas nie widział ani jednej molekuły i o ile nie studiowaliśmy chemii i fizyki lub chemii fizycznej, to pewnie także nie rozumiemy doświadczeń i kryteriów przy pomocy których naukawcy […]
Czy zdarzyło się wam kiedykolwiek zrobić interes, świętować ślub (lub rocznicę ślubu), albo po prostu spędzić czas ze swoim przyjacielem bez jakiegoś wspólnego posiłku? Czyżby wspomnienia z domu rodzicielskiego nie wiązały się z myślami o przyjemnościach kulinarnych? A co z […]
Rozwód to tragedia, ale czasami najlepsze wyjście.Kiedy para bierze ślub zgodnie z rytuałem żydowskim, ich dusze stają się jednością. To jak operacja, która osobno żyjące istoty łączy w jedną. Z kolei rozwód według tradycji żydowskiej to duchowa amputacja, która z […]
Fundamentalna procedura żydowskiego rozwodu to: wzajemna umowa, dokument, ceremonia i następstwa.“Gdy mężczyzna wziął żonę i poślubił ją, a stało się, że nie znajduje łaski w jego oczach, przeto znalazl kilka nieczystości w niej: niech napisze jej list rozwodowy … A […]
Wszystko od nowaMałżeństwo uznaje wyłącznie pełne oddanie drugiej stronie, niezależnie od tego, czy po kobiercu kroczy pierwszy, czy kolejny kandydat. Pozytywne nastawienie i pełna determinacja to konieczność, jeżeli wszystko ma się tym razem udać.Naprawdę wiele par “z odzysku” przeżywa wspaniałe […]
Istnienie procesu polegającego na zapoznaniu się kobiety i mężczyzny, ich zbliżeniu się do siebie i zadecydowaniu, czy do siebie pasują wynika nie tylko ze zdroworozsądkowego podejścia do życia, ale również uregulowań prawa żydowskiego. Talmud podaje, że mężczyźnie nie wolno poślubić […]
Nie ma chyba potrzeby nadmieniać, że pożądane cechy partnera na całe życie będą całkiem różne w zależności od osoby poszukującej i jej osobistych przekonań i priorytetów życiowych. Super zorganizowany pedant, który dostaje zimnych potów na myśl o nie zadbanym mieszkaniu […]
Wewnętrzne wezwanie Po co się pobierać? Pytanie jest wyjątkowo irytujące, ponieważ trudno jest wymienić wiele racjonalnych argumentów za wykonaniem tak drastycznego ruchu. Jak by na to nie spojrzeć, argumenty przeciw zawsze przeważają. Jaka logika przemawia za łączeniem się po wsze […]
Jak:Posiłek weselny wieńczy Modlitwa dziękczynna po posiłkach oraz odmówienie Sheva Brachot, 1 , tych samych siedmiu błogosławieństw, które były recytowane pod chupą. 2Przed Modlitwą dziękczynną po posiłkach dwa kielichy napełniane są winem –dla osoby prowadzącej Modlitwę i na potrzeby Sheva […]
Jak:Kiedy państwo młodzi spędzają kilka chwil w intymności pomieszczenia yichud, zaproszeni goście zbierają się w sali ślubnej, gdzie podawane jest pierwsze danie. Kiedy wszyscy są zajęci spożywaniem zakąsek, nowożeńcy wychodzą z pomieszczenia yichud i z najbliższą rodziną przechodzą do pokoju […]
Natychmiast po chupie państwo młodzi udają się do “miejsca Jichud” (odosobnienia), w którym mogą spędzić kilka chwil sam na sam.1 Zgodnie z tradycją, do pomieszczenia młodą parę odprowadzają jej rodzice. Po kilku chwilach wychodzą i małżonkowie zostają sami i zamykają […]
Jak:KetubaPo tym, jak pan młody nasunie na palec swojej oblubienicy obrączkę, zostaje odczytana ketuba. Ketuba to wiążący prawnie dokument, który nakłada na męża zobowiązania wobec żony pokazując tym samym, że małżeństwo to coś więcej niż związek duchowy i fizyczny, ale […]
Państwo młodzi są prowadzeni do chupy przez wybranych przez siebie towarzyszy. Zazwyczaj są to rodzice młodej pary. 1 W większości społeczności, pana młodego prowadzą jego rodzice, a pannę młodą – jej. W społecznościach chasydzkich, ale nie tylko, pana młodego prowadzi […]
Jak:Chupa to baldachim wsparty na czterech kijach. Powinna być bogato zdobiona, ale tałes przymocowany do czterech podpór też wystarczy.Aszkenazyjczycy uważają, że chupa powinna być rozpostarta pod gołym niebem. Niektóre sale ślubne mają zatem otwierane okno w takim miejscu, aby mogła […]
Jak:Ceremonia badeken rozpoczyna się w chwilę po tym, jak państwo młodzi zakończą krótkie przyjęcia poprzedzające chupę. Procesja wiedziona przez pana młodego udaje się do pomieszczenia, w którym organizowała przyjęcie panna młoda, gdzie następuje okrycie panny młodej welonem przez pana młodego. […]
Jak:Kabbalat PanimWedle zwyczaju, państwo młodzi powinni być gospodarzami przyjęć poprzedzającyh chupę. W jednym pokoju panna młoda gości kobiety, w drugim gospodarzem przyjęcia dla mężczyzn jest pan młody. Podawane są przekąski, napoje orzeźwiające, oraz alkohol, którym wznosi się toasty. Zazwyczaj na […]
Tradycyjny ślub żydowski jest niczym tkanina utkana z wielu wątków: biblijnych, historycznych, mistycznych, kulturalnych i formalnoprawnych. Wątki te wszyte są w tkaniny tworzone przez każde kolejne pokolenie, co powoduje ciągłość żydowskich tradycji od ponad 3,800 lat. Z uniwersalnego punktu widzenia, […]
Sara RosenfeldNigdy bym nie pomyślała, że napiszę opowieść o Baruchu. Ale napisałam i to jedna z najlepszych rzeczy, jaką w życiu zrobiłam. Nie sądziłam, że ta jedna opowieść – moja osobista historia – mogłaby tak wpłynąć na innych, jak wpłynęła. […]
Z Sefer HaMinhagim – (tłum. angielskie s.173) 1. Należy dołożyć wszelkich starań żeby chłopiec przystępujący do bar-micwy został wezwany do Czytania Tory – na swoją pierwszą aliję w poniedziałek albo czwartek rano lub w czasie Szabatowej Minchy. 1 2. Błogosławieństwo […]
Co jest potężniejsze – wiedza teoretyczna, czy praktyczne doświadczenie? Co jest prawdziwsze, czystsze, bardziej przydatne i ważniejsze – to, co wiedzą nasze ciała czy to, nad czym rozmyślamy w mózgu? Akademicy i trenerzy koszykówki debatowali nad tym zagadnieniem przez wieki […]
Z pism Rabina Josefa Icchaka z LubawiczaTraktat Geihinom, część trzeciaPrzeszliśmy prawą stroną bramy do ciemnego korytarza oświetlonego małymi świeczkami. Zacząłem już nie tyle prosić, co w najgłębszym tego słowa znaczeniu błagać prowadzącego mnie strażnika, by pozwolił mi założyć tefilin. Powiedziałem […]
Sprawianie, by umysł rządził sercem jest powszechnym motywem w żydowskich naukach. Jest także źródłem okropnych nieporozumień. Większość słysząc o władzy umysłu nad sercem wyobraża sobie zimnego, wyrachowanego i nadętego neurotyka. W końcu umysł jest tym wszystkim. Czy nie wolelibyśmy żyć […]
Wszystko zaczęło się czterdzieści lat temu.W poniedziałek rano ojciec gwałtownie obudził Josefa Samuelsa zawiadomieniem, że w Izraelu wybuchła wojna. Był 1967 rok i Samuels był młodym uczniem jesziwy. Z przejęciem i pośpiechem dotarł na 770 Eastern Parkway (do Międzynarodowej Siedziby […]
Nissan MindelHerszel urodził się w małym miasteczku, w Dubowie niedaleko Munkacza, w ostatnim roku pierwszej Wojny Światowej. Munkacz był wtedy częścią Węgier, ale po wojnie cały region stał się częścią nowego państwa – Czechosłowacji.W międzywojniu, tak jak i wcześniej, w […]
Tefilin w obozie koncentracyjnym Rabin Ephraim Oshry miał zaledwie 27 lat, gdy okoliczni Litwini zaatakowali jego żydowską wioskę – Słobódkę – i przeszli ulicami, torturując i zarzynając wszystkich napotkanych żydowskich mężczyzn, kobiety i dzieci. Tej nocy, 25 czerwca 1941 roku, […]