Tag Archives: tora

Pesach – Wielkie Święto Żydowskie

Pesach – Wielkie Święto obchodzone przez naród żydowski na cześć i ku pamięci wyjścia Żydów z niewoli egipskiej oraz wielkie cuda, które się zdarzyły wtedy za sprawą B-ską. Uważane za jedno z najważniejszych świąt w judaizmie. Nazwa „Pesach”/ „פסח” pochodzi […]

Dziesięć Przykazań – 10 faktów:

1. Dziesięć Przykazań zostało przekazanych przez B-ga na Synaju: Siedem tygodni po tym, jak B-g nakazał Mojżeszowi wyprowadzić Swój lud z niewoli egipskiej, stali u podnóża góry Synaj. Cały naród – mężczyźni, kobiety i dzieci – miliony, usłyszeli głos B-ga, […]

Pramatka Rachel, żona Praojca Jaakowa

Warto wiedzieć, że: 1. Rachel jest jedną z Czterech naszych Pramatek Obok z Sarah (żony Abrahama), Riwki (żony Jocchaka) oraz Leah (jej siostry i również żony Jaakowa), Rachel jest jedną z czterech matek narodu żydowskiego (Talmud, Berachot, 16B). 2. Nazywają  […]

Bereszit. Jeżeli B-g mógł zacząć od nowa – my też możemy.

Mężczyzna zamówił parę spodni szytych na miarę przez doświadczonego krawca. Gdy przyszedł odebrać spodnie, krawiec przeprosił, że nie są jeszcze gotowe. Dość zdenerwowany, dżentelmen zauważył: „B-g stworzył cały świat w siedem dni. Ile czasu zajmuje zrobienie jednej pary spodni?!” Na […]

Wajakel

Parsza Wajakel – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  35:1 – 38:20 Wajakel (וַיַּקְהֵל)  — wyraz w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „i zgromadził”, występuje jako pierwszy wyraz (Księga Wyjścia 35:1). Parsza Wajakiel  jest 22-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania […]

Tecawe

Parsza Tecawe  – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 27:20 – 30:10 Tecawe (תְּצַוֶּה) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „A rozkażesz…”, występuje jako pierwszy wyraz (Księga Wyjścia). Parsza Tecawe  jest 20-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w […]

Teruma

Parsza Teruma  – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  25:1 – 27:19 Teruma (תְּרוּמָה) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „danina, datek”, występuje jako dziewiąty wyraz (Księga Wyjścia – Szmot, 25:2). Parsza Teruma  jest 19-m w kolejności tygodniowym […]

Jitro

Parsza Jitro – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  18:1 – 20:23 Jitro (יִתְרוֹ) — jest to imię własne kapłana Midianu, teścia Mojżesza, wyraz jako pierwszy w tym rozdziale, określa nazwę Parszy (Księga Wyjścia 18:1). Parsza Jitro jest 17-m […]

Hebrajskie miesięcy – nazwy

Dlaczego w hebrajskim kalendarzu są przyjęte babilońskie nazwy miesięcy żydowskich? W epoce przedbabilońskim znajdujemy w Torze tylko cztery miesiące w kalendarzu, które są identyfikowane według nazw: Pierwszy miesiąc – Nissan: Awiw (1) Drugi miesiąc – Ijar : ZiW (2) Siódmy […]

10 plag egipskich

Torą w swoich rozdziałach Waera oraz Bo opisuje 10 plag, które Najwyższy zesłał na Egipt – Micraim, by uparty faraon wreszcie wyswobodził naród żydowski. Dlaczego właśnie 10 plag egipskich?  Objaśnienia na podstawie nauk naszych mędrców: Wiemy, że B-g nie robi […]

Miszpatim

Parsza Miszpatim – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 21:1 – 24:18 Miszpatim (מִּשְׁפָּטִיםֹ) — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „prawa” (l.m. rzeczownika „prawo”), występuje jako pierwszy rzeczownik w tej parszy (Księga Wyjścia 21:1). Parsza Miszpatim jest 18-m […]

Bo

Parsza Bo – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  10:1 – 13:16 Bo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “Idź”, występuje jako pierwsze  słowo, gdy B-g przemawia do Mojżesza (Księga Wyjścia 10:1). Parsza Bo jest 15-m w kolejności […]

Szmot

Parsza Szmot – Księga Szmot –  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rodziały 1:1 – 6:1 Szmot — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “imiona”, występuje jako drugi zwrot w parszy. Ta Parsza jest 13-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w cyklu […]

Wajeszew

Parsza Wajeszew – Bereszit – בראשית (Ks. Rodzaju) 37:1–40:23 Wajeszew – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i osiadł”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Wajeszew jest 9-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu rocznym, odpowiednio – 9-ą w Księdze Bereszit. […]

Wajiszlach

Parsza Wajiszlach – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju)  32:4 – 36:43 Wajiszlach lub Waiszalach – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wysłał”,  jest to pierwszy wyraz w tej parszy.  Parsza Wajiszlach jest 8-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]

11 Tiszrej – Darowizny na Miszkan

Darowizny na Miszkan (Przybytek Zboru) (1313 p.n.e.) Następnego dnia po zstąpieniu z góry Synaj w Jom Kipur, niosąc w rękach Tablice (drugie) z Dekalogiem, zebrał Mojżesz naród izraelski i przekazał im Życzenie Najwyższego – zbudować Miszkan, aby Szechina – B-ska […]

11 Tiszrej – Porady Jitro

Porady Jitro dla Mojżesza (1313 p.n.e.) Dzień po zejściu Mojżesza z góry Synaj – dzień po Jom Kippur, jego teść Jitro spotkał go, próbującego w pojedynkę rozsądzić naród żydowski w związku z wykonaniem złotego cielca. To skłoniło go do udzielenia […]

Szabat Tszuwa

Szabat między Rosz haSzana a Jom Kipur nazywany jest Szabat Tszuwa – Szabatem Powrotu, ponieważ jego specjalna haftarah zaczyna się od słów Szuwa Izrael „Powrót Izraelu”, z proroctwa Ozeasza. Jest również określany jako Szabat Teszuwa, ponieważ przypada podczas Dziesięciu Dni […]

1 Tiszrej

Adam i Ewa (3760 p.n.e.) W dniu Tiszrei 1 – szóstego dnia Stworzenia – „B-g rzekł: Uczyńmy człowieka na Nasz obraz i podług podobieństwa Naszego i niech panują nad rybami morskimi i ptakami powietrznymi, nad bydłem i nad całą ziemią…” […]

Teszuwa

Teszuwa oznacza powrót. W tradycji żydowskiej pokuta, skrucha i decyzja o naprawie nazywana jest „teszuwa”, hebrajskim słowem tłumaczonym jako „powrót”. Jednym z hebrajskich słów oznaczających grzech jest „chet”, co po hebrajsku oznacza „zboczyć z drogi”. Zatem idea pokuty w myśli […]

Prorokini judaizmu

Prorokini judaizmu. Według Talmudu było 48 proroków mężczyzn i siedem prorokiń narodu żydowskiego.  Ogólnie rzecz ujmując, Talmud „kwalifikuje”, że w judaizmie było o wiele więcej  proroków – wymienia liczbę [nawet] 1.200.000.   Jednak proroków, których przesłanie było istotne dla przyszłych […]

Behaalotcha

Behaalotcha, Behaalotcha – Bamidbar (Księga Liczb), 8:1–12:16 – בְּהַעֲלֹתְךָ – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wstaniesz” – jest 36-ą tygodniową Parszą w rocznym cyklu czytania Tory I trzecią w Księdze Bamidbar (Księdze Liczb). Tekst Parszy składa się z […]

Szmita

Rozdział Tory Behar zaczyna się od micwy  Szmita  nazywanej również Szabatem Wiekuistemu – Szabatem dla ziemi.     Co to jest Szemita? Główne zasady Roku Szbatowego: rozgrzeszenie pożyczek/zadłużeń, powstrzymanie się od wszelkich prac polowych i duchowy cel w.w. Gdy tylko […]

Caw

Parsza Caw – Księga Wajikra (Księga Kapłańska)  6:1- 8:36 Wyraz Caw (צַו ) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „rozkaz” i jest to szóste słowo w treści Parszy (6:2). Caw jest drugą tygodniową częścią czytania Tory w Księdze Wajikra i 25-ą  […]

Ki Tisa

Parsza Ki Tisa  – Księga Szmot  (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały  30:11 – 34:35 Ki Tisa ( כִּי תִשָּׂא )— w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza: ” gdy zbierzesz….”, występuje jako pierwsze dwa wyrazy w drugim zdaniu Parszy (30:12). Parsza […]

Miszpatim – po Synaju – prawa żydowskie-prawa ludzkie

Mówi się, że najbardziej zagadkową rzeczą w Parszy Tory Miszpatim jest sama parsza .  Jest to pierwsza parsza po objawieniu na Synaju i można się było spodziewać, że po tym objawieniu Tora zajmie się wzniosłymi, duchowymi sprawami. Zamiast tego Tora […]

Beszalach

Parsza Beszalach – Ks. Szmot  (שְׁמוֹת) – Ks. Wyjścia, rozdziały  13:17-17:16: Beszalach — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “gdy uwolnił”.  Parsza Beszalach jest 16m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w cyklu rocznym  Tory i czwartym w Księdze Wyjścia. Tekst […]

Micwy – co to jest micwa?

Jeśli chodzi o przykazanie, wszystkie zewnętrzne bariery i przeszkody, stojące na drodze jego spełnienia, znikają, ponieważ przykazania są tym jedynym,  co naprawdę istnieje. Micwa – co to znaczy Proste (bezpośrednie) znaczenie słowa micwa to rozkaz/nakaz/ przykazanie. W tym znaczeniu występuje […]

Studiowanie Tory – trzy poziomy.

Nas Żydów nazywają „Narodem Ksiąg”, ponieważ nasz związek z nimi, przywiązanie do ksiąg stało się wręcz legendarne. Prawo nakazuje nam poświęcać każdą wolną chwilę na studiowanie. Kiedy rodzi się dziecko, życzymy jego rodzicom: „Obyś był godzien poprowadzić go do Tory”. […]

Wezot Habracha

Wezot HaBracha – Księga Dwarim (Ks. Pwt Prawa) 33:1-34:12 Wezot HaBracha— w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „a oto błogosławieństwo..” – są to pierwsze słowa tej Parszy.  Wezot HaBracha jest 54 i ostatnim rozdziałem cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym […]

Święto Sukkot – 13 faktów.

1. Sukot rozpoczyna się w czasie pełni księżyca. Żydowskie święto Sukot rozpoczyna się o zmroku 15 dnia żydowskiego (księżycowego) miesiąca Tiszrei, kiedy księżyc jest w zenicie. Trwa przez kolejne siedem dni. Tuż bezpośrednio po Sukot rozpocznie się Święto Szemini Aceret […]

Chaje Sarah

Parsza Chaje Sarah – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 23:1 – 25:18 Chaje Sara też Chajej Sarah, Chaye Sarah lub Hayye Sarah—w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “życie Sary” – jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza bieżącego tygodnia jest […]

Szofar

Szofar to róg koszernego zwierzęcia (przy usuniętym szpikiem kostnym). Podstawową micwą na Rosz Haszana (żydowskiego Nowego Roku) jest słuchanie dźwięku szofaru, lepiej w synagodze, idealnie – jako część służby modlitewnej.  Kiedy się dmie Szofar: Tora traktuje  Rosz Haszana jako „dni […]

Ki Tawo

Parsza Ki Tawo – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 26:1 – 29:8 Ki Tawo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wejdziesz” lub “gdy wstąpisz”, lub “gdy przyjdziesz” , jest to pierwszy otwierający treść wyraz w […]

SLICHOT

Slichot – modlitwy o przebaczenie grzechów. Zwyczaj czytania Slichot. Na przestrzeni miesiąca Elul tradycja nakazuje zbierać o godzinie porannej straży (ostatnia trzecia część nocy), gromadzić się w synagogach i czytać slichot („przeprosiny”) – teksty i modlitwy nawołujące do pokuty. Te […]

Nauka praw Tory – Sefer HaMicwot

Rebbe, B”P Rabin Menachem M. Schneerson zainicjował specjalny cykl studiowania:  część Misznej Tora – 14-tomowe kompendium prawa żydowskiego Maimonidesa (Rambam) – studiowanie każdego dnia. Ludzie ze wszystkich środowisk, o różnym poziomie wiedzy i wiedzy, jednoczą się w studiowaniu tego wyjątkowego […]

Pinchas

Parsza Pinchas – Księga Ba’midbar ( Księga Liczb) 25:10 – 30:1 Pinchas lub Pin’has – jest to imię, syna Kohena – szósty wyraz i pierwszy charakterystyczny w tej Parszy, która stanowi 41-szy rozdział czytania Tory w cyklu rocznym oraz ósmy w […]

Chukat

Parsza Chukat – Bemidbar (Księga Liczb) 19:1 – 22:1 Chukat –חֻקַּת  — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “dekret, rozporządzenie, prawo obywatelskie” — jest to 39-ta cotygodniowa Parsza w rocznym cyklu czytania Tory i 6-ta w Księdze Liczb (Bamidbar).  Parsza […]

Góra Synaj

Święto Szawuot – Dzień nadania Tory, gdy lud Izraela zgromadził się u podnóża Góry Synaj… Ale dlaczego nadanie Tory odbyło się właśnie tam, na niewysokiej górze? 🤔 Odpowiedź na to pytanie można znaleźć m.in. księdze w Me’am Loes (rozdział Szmojs, […]

Emor

Parsza Emor – Wajikra (Ks. Kapłańska) 21:1 – 24:23 Emor – אֱמֹר w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “mówić, powiedzieć”, jest to piąte słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz tej Parszy. „Emor” jest 31-ą częścią w rocznym cyklu czytania Tory i […]

Cel wolności

Okres pomiędzy Pesach a Szawuot, Świętem Wyzwolenia a Świętem Nadania Tory, oznaczony jest liczeniem Omeru. W pewnym sensie święto Szawuot jest wypełnieniem, punktem szczytowym Pesach. W odniesieniu do narodu żydowskiego znaczenie tego jest oczywiste – Izrael nie stał się narodem […]

Chamec – na Pesach – Szulchan Aruch

Chamec Szulchan Aruh – wybrane: 1. Istnieje sześć przykazań Tory związanych z zakazem jedzenia chameca w okresie Święta Pesach:  1) zakaz jedzenia chamecu od południa dnia 14 Nissan, czyli w przeddzień 1. Pesach;  2) zakaz spożywania chamecu przez wszystkie siedem […]

1 Nisan – Śmierć Nadawa i Awihu (1312 r.p.n.e.)

Śmierć Nadawa i Awihu (1312 r.p.n.e.). W dniu inauguracji Miszkanu „Nadaw i Awihu, synowie Aarona, każdy ze swoim zapalonym kadzidłem weszli do Miszkanu. Ogień kadzideł nie był ogniem od B-ga – był „cudzym” – nieświęconym, uczynili coś czego Haszem nie […]

1 Nisan – kalendarz żydowski

Początek Kalendarza żydowskiego (1313 p.n.e.) Dnia Pierwszego miesiąca Nisan roku 2448 od stworzenia świata (1313 r.p.n.e. – dwa tygodnie przed Wyjściem z Egiptu) B-g pokazał Mojżeszowi sierp księżyca i powiedział mu: „Kiedy zobaczysz taki księżyc, uświęć [nowy miesiąc]. „ To […]

Nissan – Praojcowie

Praojcowie (1813-1506 p.n.e.) Według Talmudu trzej Patriarchowie narodu żydowskiego – Abraham (1813-1638 p.n.e.), Icchak (1713-1533 p.n.e.) oraz Jakub (1653-1506 p.n.e.) – wszyscy urodzili się i zmarli w miesiącu Nissan.

1 Nisan – Stworzenie Człowieka

Stworzenie Człowieka (w myśli) (3761 r.p.n.e.) Talmud (Rosz Haszana 10b-11a) przytacza dwie opinie na temat daty stworzenia wszechświata przez B-ga: według Rabina Eliezera: „Świat został stworzony w miesiącu Tiszrei” (tzn szósty dzień stworzenia – dzień w którym B-g stworzył Adama […]

Laszon hara – plotkowanie

Laszon ha-ra – (לשון הרע), „zły język”. Termin oznacza obmowę, plotkowanie (także w piśmie). Jest to jedna z micw negatywnych według klasyfikacji Majmonidesa. Nasza religia przypisuje wielką moc temu, co mówimy, plotka jest surowo potępiane. Uważamy, że  plotka zabija tego, który ją […]

Kolel Tora – 22.01.2010

http:// Omawiany jest rozdział bawa mecija 13A – nią dalszy Mowa o wekslach. Opinie mędrców. Kolel lub kollel (hebrajski: כולל) oznacza zebranie się uczonych, studentów w celu studiowania Tory, Talmudu, innej lektury rabinicznej. Podobnie jak jesziwa, kolel składa się z […]

Waera

Parsza – Waera (nazwa czyta się też jak Wa’eira lub Wa’era ( z języka hebrajskiego „i pojawiłem się”), jest to pierwszy wyraz pierwszego zdania parszy – Księga Wyjścia = Szmot, rzd 6: 2–9: 35. Parsza ta jest 14 cotygodniową częścią […]

Szabat – Chazak

We wspólnotach aszkenazyjskich panuje zwyczaj, że na zakończenie czytania / studiowania każdej z Pięciu Ksiąg Mojżeszowych zgromadzeni w synagodze radośnie wołają (stojąc): „Chazak, chazak, venitchazek!” („Bądź silny, bądź silny, a my będziemy silni!”), a następnie ten, który czyta Torę, powtarza to […]

10 Elul

Noach wysyła Kruka „…I stało się po upływie czterdziestu dni, otworzył Noach okno arki, które był uczynił. I wypuścił kruka, a ten latał wciąż tam i napowrót, póki nie oschły wody na ziemi…” (Księga Tory, Bereszit, 8:6-7) Stało się to […]

29 Tammuz

29 Tammuz – jorcajt (data odejścia z tego świata) Rabina Szlomo Jicchaki, znanego jako „Raszi”. Raszi jeden z najwybitniejszy komentatorów Tory i in. ksiąg żydowskich. Człowiek nieprzeciętnej wielkiej mądrości. Cadyk.                     […]

16 Tammuz

Wykonanie Złotego Cielca ; Zabicie Hur’a . W roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), dnia 16 Tammuz, był to 40 dzień po Darowaniu Tory na górze Synaj, gdy Mojżesz wciąż znajdował się na górze Synaj a lud Izraela niecierpliwie […]

Tammuz 8

Dowiadujemy się, że miłość Pana B-ga do Abrahama była spowodowana głównie „…on nakaże (jecawe) swoim dzieciom oraz domownikom….” (Bereszit, 18:19) W tym wypadku „jecawe” trzeba rozumieć jako ” doprowadzić do związku z B-giem. Cały wysiłek Abrahama w awoda (służba B-ża) […]

Tammuz 7

Mój ojciec powiedział: W chasydyźmie „początek jest zakotwiczony w końcu, a koniec jest zakotwiczony w początku”. To jest stan igulim  – „kręgi”, bez początka ani końca. Mimo to porządek i systematyka  są konieczne.  Baal Szem Tow był bardzo systematyczny i […]

Nazir i przysięga nazirejska.

Nazir i przysięga nazirejska. W parszy Naso (rozdział 6: 2-8) Tora mówi o Nazirach  Są to Żydzi (mężczyźni i kobiety), którzy z jakiegoś powodu przysięgają na pewien czas nie pić wina, nie ciąć włosów i nie dotykać zmarłych, by się […]

6 Siwan – Darowanie Tory

Darowanie Tory (1313 r.p.n.e.) Dnia 6 Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), siedem tygodni po Wyjściu w Egiptu, B-g objawił się na górze Synaj. Cały lud Izraela (600 000 głów rodzin wraz rodzinami), a także dusze wszystkich przyszłych […]

Kolel Tora – 28.02.2019

http:// „Nie kłam! Nie wzywaj imię B-ga nadaremnie!” O fałszywych przysięgach – jak się dowiedzieć prawdy?…. Rozważania mędrców. Omawiany jest traktat Bawa Mecja 5B. Rola świadków przy rozstrzyganiu sporów oraz rola przysięgi – opinię mędrców, ciąg dalszy tematu Kolel lub […]

7 Adar

Dzień 7 miesiąca Adar jest dniem urodzin i dniem odejścia     z tego świata Mosze Rabejnu – rok 1393 i rok 1273 p.n.e. Mojżesz urodził się w Egipcie 7 Adar roku 2368 od stworzenia świata i zmarł w dniu swoich […]

1 Adar – z historii biblijnej

Egipskie ciemności  (1313 BCE) – 9 plaga By ukarać Faraona i Egipcjan za odmowę wypuszczenia Izraelitów z niewoli – Haszem zesłał gęstą ciemność okrywającą ziemię egipską, aby „nikt nie widział swego bliźniego i nikt nie mógł się ruszyć z jego […]

Wykład Rabina – 17.12.2018 – parsze Tory Mikec, Wajigasz… i in.

„Lepszy jest jeden dobry uczynek, niż tysiąc westchnień.” Wykład Rabina Szaloma Dow Ber Stamblera, Chabad Lubawicz Polska w Synagodze Łódzkiej. Omawiany jest temat stosunków pomiędzy braćmi – parsze Tory Mikec, Wajigasz… i in. „W judaizmie jest zabroniony rewanż…” http://

Akeda Jicchak – Kluczowa próba (do parszy Tory „Wajera”)

AKEDA – Poświęcenie Izaaka W rozdziale Tory Lech Lecha czytamy o tym, jak Abraham otrzymał rozkaz od B-ga: „Wyjdź z ziemi twojej, z ojczyzny twojej i z domu ojca twojego – do ziemi, którą ci wskażę…”. B-g rozkazał mu opuścić […]

Wajece

Parsza Wajece – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 28:10 – 32:3 Wajece lub Wajecei – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wyruszył”, jest to pierwszy wyraz w niniejszej parszy. Parsza Wajece jest 7-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]

Masei

Masei – Bamidbar (Księga Liczb) – rozdziały 33:1 – 36:13 Masei, Mas’ei – w tłumaczeniu z jęz. hebr. :“wyprawa, przemarsz”  – 43 rozdział w cyklu rocznym czytania Tory I ostatnia w Księdze Bamidbar. Tekst paszy Masei składa się z ponad […]

Matot

Parsza Matot – Bamidbar (Księga Liczb) – 30:2-32:42 Matot – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego – plemiona, rody – jest to 42-ga parsza w rocznym cyklu czytania Tory, 9-ta w Księdze Bemidbar. Tekst parszy Matot zawiera 1,484 hebrajskich słów, 112 […]

Szabat Szkalim

Ostatni Szabat miesiąca Szwat w roku zwykłym lub miesiąca Adar 1 w roku przystępnym poprzedzający miesiąc  Adar (Adar 2) nazywany jest „Szabat Szkalim”. W ten Szabat czytamy fragment Tory, w którym mowa o micwie „masehat haszekel” – מסכת שקלים (pół-szekla). […]

Kedoszim

Parsza Kedoszim – Wajikra (Ks. Kapłańska) – 19:1 – 20:27. Kedoszim lub Kdoszim – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „święte nakazy/świętości)” – jest to 14 i pierwszy charakterystyczny wyraz w tej paraszy. Parsza jest siódmym rozdziałem czytania w księdze Wajikra i 30-y tygodniowy rozdział […]

Acharei

Parsza Acharei – Księga Wajikra (Księga Kapłańska) – 16:1-18:30 Acharej lub Achrei Mot- אַחֲרֵי– w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „po śmierci” lub „po”, jest to 5 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej paraszy. Parsza jest szóstym rozdziałem czytania w […]

Bereszit

„Na początku stworzył B-g niebo i ziemię…” Pierwszy rozdział Chumaszu jest powszechnie znany – jest to fascynująca opowieść o stworzeniu świata. W ciągu sześciu dni Najwyższy stworzył cały istniejący świat: W pierwszym dniu stworzył B-g światło i ciemność i rozdzielił […]

Tiszrej

Tiszrej  – jest pierwszym miesiącem (cywilnego) kalendarza żydowskiego przypadającym zwykle na wrzesień-październik kalendarza gregoriańskiego. W kalendarzu religijnym miesiąc ten wypada jako siódmy. Tiszrej liczy 30 dni. Pierwszych dziesięć dni miesiąca Tiszrej jest okresem Dziesięciu Dni Pokuty. Punktem kulminacyjnym tego okresu […]

Haazinu

Haazinu – Księga Dwarim (Ks. Powtórzonego Prawa) – 32:1 – 52. Haazinu  ( w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego – „słuchajcie”) jest to pierwszy wyraz w tekście parszy. Parsza Ha’azinu jest 53-ą częścią czytania Tory w cyklu rocznym, dziesiątą w księdze […]

Wajelech

Wajelech – Księga Dwarim (Ks. Powtórzonego Prawa) – 31:1 – 31:30 Wajelech — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i poszedł”, jest to pierwszy wyraz w treści tej Parszy. Parsza stanowi 52-gi odcinek cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym i […]

Nicawim

Nicawim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – 29:9 – 30:20 Nicawim lub wymawia się też Nitsavim, Nitzabim, Netzavim, Nesabim – נִצָּבִים — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego “stojący” – drugie słowo, ale pierwszy wyraz charakterystyczny w treści Parsy. Parsza […]

Ki Tece

Parsza Ki Tece – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 21:10 – 25:19 Ki Tece (wymawia się również jak Ki Teitzei, Ki Tetzei, Ki Tetse, Ki Thetze, Ki Tese, Ki Tetzey, lub Ki Seitzei) — w tłumaczeniu z […]

Dwarim

Parsza Dwarim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – rozdz. 1:1 – 3:22 Dwarim (lub też Debarim) — w tłumaczeniu z jęz Hebrajskiego : “rzeczy, sprawy, słowa” . Jest to 44-ta parsza w rocznym cyklu czytania Tory i zarazem pierwsza Parsza […]

Matot-Masei

Matot-Masei – Księga Bamidbar (Księga Liczb), 30:2–36:13  Dlaczego w niektórych tygodniach w ciągu roku czytane są dwie parsze, czyli dwa rozdziały Tory? Hebrajski kalendarz księżycowo-słoneczny zawiera do 55 tygodni. Dokładna liczba waha się w granicach 50 tygodni w latach zwykłych, ale w latach […]

Szlach

Parsza Szlach – Księga Bamidbar (Księga Liczb) 13:1 – 15:41 Szlach –można spotkać też takie brzmienia nazwy tej parszy: Szelach, Sz’lah lub Szlach Lecha ( w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „wyślij”, “wyślij sobie”). Jest to 37 cotygodniowe czytanie rozdziału Tory […]

Naso

Parsza Naso – Księga Bamidbar – Księga Liczb, rozdziały 4:21 – 7:89 Naso (נָשֹׂא – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „podnoszenie się”) – jest 35 tygodniową częścią cyklu rocznego czytania Tory, a drugą częścią w Księdze Bamidbar. Tekst Parszy […]

Bamidbar

Parsza Bamidbar – Bamidbar (Księga Liczb) – 1:1 – 4:20 Bamidbar lub Bemidbar (בְּמִדְבַּר) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “na pustyni”- piąty, ale pierwszy charakterystyczny  wyraz w pierwszym zdaniu Parszy. Jest to początek czwartej Księgi Humasz’a – Pięcioksięgu Mojżesza o […]

Tazrija

Parsza Tazrija – Księga Wajikra (Księga Kapłańska), 12:1 – 13:59 Tazrija –  תַזְרִיעַ –  w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „wydała (płód) / urodziła „, jest to 13 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej Parszy. „Tazrija” jest czwartym rozdziałem czytania w […]

Szabat HaGadol

Szabat poprzedzający Pesach jest nazywany Szabat HaGadol – Wielki Szabat – nazywany tak dla wielu różnych powodów, m.in. jeszcze w Egipcie lud Izraela obchodził pierwszy Szabat HaGadol, dnia 10 miesiąca Nisan. W tym dniu, Izraelici otrzymali pierwsze B-skie przykazanie, odnoszące […]

Mikec

Parsza Mikec  – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju)  41:1–44:17 Mikec lub Mikeic –ֵּ w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i stało się”,  jest to pierwszy wyraz w tej parszy.  Parsza Mikec jest 10-ą w cotygodniowym czytaniu Tory  cyklu rocznego. Tekst parszy  […]

Bechukotai

Bechukotaj – Wajikra (Księga Kapłańska) 26:3–27:34 Bechukotaj (בְּחֻקֹּתַי ) – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego „za moich dekretów,” drugie słowo, a pierwszy charakterystyczny wyraz w tej Parszy. Jest to 33-ci fragment cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym oraz 10-ty i ostatni w Księdze Wajikra. Tekst Parszy składa się z 3’992 Hebrajskich liter i 1’013 Hebrajskich słów. Krótki opis […]

Behar

Parsza Behar – Księga Tory Wajikra  (Księga Kapłańska) 25:1-26:2 Behar (בְּהַר ) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „na górze”. Parsza Behar jest 32-m rozdziałem czytania Tory w cyklu rocznym i 9-m w Księdze Kapłańskiej – Wajikra. Krótki opis Parszy Behar „I […]

Wajikra

Wajikra – Wajikra (Ks. Kapłańska) 1:1 – 5:26  Parsza  Wajikra – ויקרא – ma nazwę jednobrzmiącą z całą trzecią Księgą Pięcioksięgu Mojżeszowego – Tory. Nazwa ta w tłumaczeniu na język polski brzmi „..i wezwawszy…” – jest to pierwszy wyraz księgi,  która dedykowana głównie Lewitóm. Księga […]

Oliwa = tajemnicza mądrość Tory

Ze względu na to, że cud Chanukowy dotyczył oliwy (oliwy z oliwek w menorze) w okresie Chanuki jemy tłuste pokarmy, takie jak pączki i ziemniaczane latkes. (To, że udaje nam się przeżyć taką ośmiodniową dietę to też cud 😜!) Oliwa […]

Podnoszenie i ubieranie Tory

Po czytaniu, zwój Tory jest unoszony (Hagba) i ubierany (Gelila).Kiedy zwój Tory jest unoszony po zakończeniu czytania, usiłujemy podejść blisko do podium tak by móc przeczytać pismo Tory. Recytujemy poniższe słowa podczas, gdy Tora jest pokazywana.

Modlitwa za chorego

Po zakończeniu czytania z Tory, przedstawia się modlitwy za tych którzy szukają uzdrowienia z choroby (miszeberach). Zebrani mówią Gabajowi imię chorej osoby oraz imię jej matki najlepiej po hebrajsku, np. Riwka bat (córka) Sara.Interesująca uwaga: Modlitwy za chorego wymieniają imię […]

Błogosławieństwa i instrukcje

W niektórych synagogach zwyczajem jest by osoba przystępująca do  Aliji (Ole) ma na sobie Talit, nawet jeżeli normalnie go nie nosi.Kiedy nadejdzie czas na błogosławieństwo, czytający pokaże, gdzie dany czytany fragment Tory rozpoczyna się i kończy. Dotknij początek i koniec […]

Alija

Podczas Szabatowego czytania Tory, ośmiu mężczyzn jest wzywanych przez Gabaja do „wzniesienia się” do Tory po aliję (zaszczyt). Jest jedna alija dla każdego fragmentu Tory, który jest śpiewany. Dodatkowa alija wyznaczona jest jako Maftir alija, I przyznawana jest osobie, która […]

Czytanie Tory

Pięcioksiąg Mojżesza podzielony jest na 54 części. Jedną cześć (zwaną Parszą) czyta się w ciągu każdego tygodnia tak, że cała Tora jest ukończonaw ciągu roku. W pewne tygodnie dwie części są łączone i czyta się jako jedną.Czytanie Tory rozpoczyna się, […]

Fakty dotyczące Zwoju Tory

• Zwój Tory jest najświętszą księgą w Judaizmie, stworzonychz pięciu ksiąg Mojżesza.• W zwoju Tory jest 304,805 liter.• Każda strona ma 42 linijki.

Akcesoria

Ecej Chaim(hebr. drzewa życia; ec chaim – drzewo życia)Ecej Chaim są dwoma drewnianymi wałkami przytwierdzonymi do każdego z zakończeń zwoju Tory, wokół których jest on zrolowany. Każdy wałek jest wystarczająco długi by wychodził poza górny i dolny brzeg zwoju i […]

Skryba

By stać się skrybą trzeba przejść szczegółowe studia i szkolenie – lecz potrzeba jeszcze wielkich umiejętności. Z pewnością, osoba która nie uważnie studiowała prawa odnoszącego się do tworzenia zwoju Tory nie może zostać skrybą. Poza wszystkim, jednakże, skryba musi być […]

Kaligrafia

Litery w zwoju Tory pisane są „asyryjskim” pismem; różne inne pisma i czcionki w których hebrajski jest zazwyczaj pisany czy drukowany nie są ważne. Linie muszą być doskonale proste i równe. Liczne prawa wyszczególniają precyzyjnie kształt każdej litery, a jeśli […]

Atrament

Tylko czarny atrament jest dopuszczalny. Tusz każdego innego koloru jest nie koszerny dla zwoju Tory. Atrament musi by również permanentny – niezmazywalny.W starożytnych czasach, tusz używany do pisania zwoju Tory pozyskiwany z gotujących się olejów, smoły, wosku, i zebranej pary. […]

Pergamin

Zwój Tory może być tylko napisany na pergaminie ze skóry koszernego zwierzęcia. Jednakże, zwierzę nie musi być koniecznie ubite w rytualnie akceptowany sposób. Póki gatunek jest koszerny, pergamin może być użyty na zwój Tory. Pergamin zrobiony z rybiej skóry nie […]

Jak jest wykonana?

Autentyczny zwój Tory jest niewyobrażalnym dziełem sztuki wymagającym pracy i umiejętności. Zawierający od 62 do 84 arkuszy pergaminu – wysuszonych, garbowanych, wyrobionych i przygotowanych zgodnie ze specyfikacjami wymogów prawa Tory – zawierający dokładnie 304,805 liter, ręcznie spisany zwój zabiera wiele […]

Zwój Tory

Zwój Tory – aby świat był bardziej bezpieczny. Co to jest Zwój Tory? Jeśli byłeś w miejscu, gdzie modlą się Żydzi, prawdopodobnie widziałeś Zwój Tory. Przechowuje się go na samym przodzie, za zasłonami. Gdy go wyjmują, każdy modlący się wstaje i podchodzi, […]

Studiowanie Tory

Spraw, by twój umysł stał się wieczny Obsesja Nadmiaru czasu Od Synaju po Jerozolimę, od Babilonu po Kordobę, od Tunisu po Kraków – podstawowym zajęciem Żydów było regularne studiowanie Tory. Wszystko inne tylko odciągało od tego. Po dziś, we wszystkich […]