Warto wiedzieć – dwanaście faktów o miesiącu Kislew. 1. Jest to miesiąc dziewiąty i jednocześnie trzeci. Rok żydowski ma (co najmniej) dwie „głowy”: miesiąc Nissan na wiosnę i Tiszrei na jesieni. Tak więc, licząc od miesiąca Nissan, Kislew jest miesiącem […]
Warto wiedzieć, że: 1. Miesiąc Cheszwan = Marcheshvan Podobnie jak nazwy innych miesięcy używane przez współczesnych Żydów, obecna nazwa w tym miesiącu pochodzi z Babilonu. Istnieją jednak dwie odmiany tej nazwy: „nazwa własna” zapisana w Talmudzie i używana w dokumentach […]
Nas Żydów nazywają „Narodem Ksiąg”, ponieważ nasz związek z nimi, przywiązanie do ksiąg stało się wręcz legendarne. Prawo nakazuje nam poświęcać każdą wolną chwilę na studiowanie. Kiedy rodzi się dziecko, życzymy jego rodzicom: „Obyś był godzien poprowadzić go do Tory”. […]
Wezot Habracha – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) 33:1-34:12 Wezot Habracha— w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “a oto błogosławieństwo..” – są to pierwsze słowa tej Parszy. Wezot Habracha jest 54 i ostatnim rozdziałem cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym […]
1. Sukot rozpoczyna się w czasie pełni księżyca. Żydowskie święto Sukot rozpoczyna się o zmroku 15 dnia żydowskiego (księżycowego) miesiąca Tiszrei, kiedy księżyc jest w zenicie. Trwa przez kolejne siedem dni. Tuż bezpośrednio po Sukot rozpocznie się Święto Szemini Aceret […]
Parsza Chaje Sara – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 23:1 – 25:18 Chaje Sara też Chajej Sarah, Chaye Sarah lub Hayye Sarah—w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “życie Sary” – jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza bieżącego tygodnia jest […]
Jak i kiedy pojawiły się żydowskie miasteczka? Jakimi językami mówili ich mieszkańcy? Co jedli, w jakich warunkach mieszkali, gdzie pracowali i jak spędzali wolny czas? Trochę historii: Skąd się wzięły gminy żydowskie? W miastach, w których większość mieszkańców stanowiła […]
Szósty Lubawiczer Rebbe przyjeżdża do USA (1929). 12 Elul (16 września) 1929 r., dwa lata po uniknięciu kary śmierci nałożonej na niego przez rosyjski reżim komunistyczny i jego późniejszym wyjeździe z tego kraju (patrz: https://chabad.org.pl/vi-rebbe-zwolnienie-z-wiezienia/), Szósty Lubavitcher Rebbe, Rabin Josef […]
W 1522 r. Rabin Josef Caro zaczął pisać Beit Josef, swój słynny komentarz do Arba Turim, wszechstronnego kodu halachicznego Jakowa Bena Ashera. Zaczął pisać ten komentarz w Adrianopolu w Turcji i kontynuował przez następne dwadzieścia lat, podczas których przeniósł się […]
Parsza Ki Tawo – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 26:1 – 29:8 Ki Tawo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wejdziesz” lub “gdy wstąpisz”, lub “gdy przyjdziesz” , jest to pierwszy otwierający treść wyraz w […]
Ponowny ślub rodziców Mojżesza (1394 r.p.n.e.) “…A synowie Izraela rozplenili się i rozrodzili i rozmnożyli, i wzmogli się wielce… I rzekł król Egiptu do ludu swego: “Oto lud synów Izraela zbyt liczny i silny dla nas. Otóż poczynimy sobie mądrze […]
Slichot – modlitwy o przebaczenie grzechów. Zwyczaj czytania Slichot. Na przestrzeni miesiąca Elul tradycja nakazuje zbierać o godzinie porannej straży (ostatnia trzecia część nocy), gromadzić się w synagogach i czytać slichot („przeprosiny”) – teksty i modlitwy nawołujące do pokuty. Te […]
Wiele organizacji, instytucji nosi imię (jako patrona) Sir Mosesa Montefiore’a – a jednak ilu z nas obecnie wie, kim on był? Nawet w Richmond w stanie Wirginia jest cmentarz nazwany imieniem Sir Mosesa Montefiore, podobnie jak w Nowym Jorku; Filadelfii; […]
Historia Ezry Skriby przenosi nas prawie 30 stuleci wstecz, do czasu, gdy Żydzi powrócili z niewoli babilońskiej, odbudowali Beit-Hamikdasz i zaczęli żyć jako wolny naród na własnej ojczystej ziemi. W 3408 roku trwała budowa Drugiej Świątyni w Jerozolimie. Jerozolima ponownie […]
Złoty cielec zniszczony (1313 p.n.e.) Dnia 18 Tammuz roku 1313 p.n.e. Mojżesz zniszczył Złotego Cielca i ponownie wstąpił na górę Synaj, aby błagać Wszechmogącego o wybaczenie narodowi żydowskiemu. (Exodus 32:20; Talmud Taanit 30b; również kartki z historii biblijnej 16 i […]
Parsza Pinchas – Księga Ba’midbar ( Księga Liczb) 25:10 – 30:1 Pinchas lub Pin’has – jest to imię, syna Kohena – szósty wyraz i pierwszy charakterystyczny w tej Parszy, która stanowi 41-szy rozdział czytania Tory w cyklu rocznym oraz ósmy w […]
Parsza Balak – Księga Bamidbar (Księga Liczb) 22:2 – 25:9 Balak – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „dewastator”. Jest to 40-te cotygodniowe czytanie Tory w cyklu rocznym i siódme w Księdze Liczb (Bemidbar). Tekst Parszy Balak zawiera 5’357 hebrajskich […]
Parsza Chukat – Bemidbar (Księga Liczb) 19:1 – 22:1 Chukat –חֻקַּת — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “dekret, rozporządzenie, prawo obywatelskie” — jest to 39-ta cotygodniowa Parsza w rocznym cyklu czytania Tory i 6-ta w Księdze Liczb (Bamidbar). Parsza […]
Joszua zatrzymał słońce (1273 p.n.e.). Dnia 3 miesiąca Tammuz roku 2488 od stworzenia (1273 p.n.e.) Joszua prowadził naród żydowski w jednej z bitew o podbój Ziemi Izraela. Zwycięstwo było bliskie, ale zapadła ciemność. „Słońce” – zawołał Joszua – „świeć nadal […]
Pogromy w Sewilli (1391rok) Zdarzyło się to dnia 6 czerwca 1391 r., gdy społeczność żydowska Sewilli obchodziła Rosz Chodesz miesiąca Tamuz, świętując, radując się i częstując wspaniałymi potrawami swoich nieżydowskich sąsiadów. Tłum chrześcijańskich fanatyków podżegany przez fanatycznego księdza Ferranda Martineza […]
Egipcjanie pozywają Żydów (IV wiek p.n.e.). Oficjalni delegaci Egiptu pojawili się na dworze Króla Aleksandra Wielkiego, domagając się od Żydów zapłaty restytucji za całe egipskie złoto i srebro, które zabrali ze sobą podczas Wyjścia. Geviha, syn Pesisy, prostego i bardzo […]
Tora może oznaczać: naukę i prawa, pouczenia, ale też zbór wszystkich słów, objawionych Izraelowi i przekazane w pięciu księgach – Tora Pisana – Pięcioksiąg Mojżeszowy. Mojżesz spisał wszystkie Pięć Ksiąg Tory pod dyktando B-ga. Tora opowiada o tym jak B-g […]
Święto Szawuot – Dzień nadania Tory, gdy lud Izraela zgromadził się u podnóża Góry Synaj… Ale dlaczego nadanie Tory odbyło się właśnie tam, na niewysokiej górze? 🤔 Odpowiedź na to pytanie można znaleźć m.in. księdze w Me’am Loes (rozdział Szmojs, […]
Parsza Emor – Wajikra (Księga Kapłańska) 21:1 – 24:23 Emor – אֱמֹר w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “mówić, powiedzieć”, jest to piąte słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz tej Parszy. „Emor” jest 31-ą częścią w rocznym cyklu czytania Tory i […]
Armia Napoleona nie zdołała podbić Akkę (rok 1799) Próba podboju Akki na Północy Izraela była istotną częścią śródziemnomorskiej kampanii Napoleona przeciwko Imperium Osmańskiemu. Jednak miejscowe wojska, nadzorowane przez żydowskiego doradcę Paszy, Chaima Parchi, dzielnie wytrzymały dwumiesięczne oblężenie. Po ostatniej próbie […]
Proklamacja Państwa Izrael (1948 = 5708) Brytyjski mandat do rządzenia Ziemią Świętą wygasł w piątek 14 maja 1948 r. Uchwała ONZ przyjęta sześć miesięcy wcześniej zatwierdziła ustanowienie państwa żydowskiego w biblijnej ojczyźnie narodu żydowskiego. Tego popołudnia w Tel Awiwie ogłoszono […]
Okres pomiędzy Pesach a Szawuot, Świętem Wyzwolenia a Świętem Nadania Tory, oznaczony jest liczeniem Omeru. W pewnym sensie święto Szawuot jest wypełnieniem, punktem szczytowym Pesach. W odniesieniu do narodu żydowskiego znaczenie tego jest oczywiste – Izrael nie stał się narodem […]
Odejście z tego świata Joszua (Jozuego) (1245 r. p.n.e.). Joszua (1355-1245 p.n.e.), któremu Mojżesz według nakazu Haszem przekazał przywództwo nad ludem Izraela po swojej śmierci ( dnia 5 Adar Mojżesz tuż przed śmiercią przekazał przywództwo Joszua) i który wprowadził Izraelitów […]
Parsza Szmini – Księga Wajikra (Księga Kapłańska), 9:1-11:47 Szmini (שְּׁמִינִי ) w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „ósmy”, jest to trzeci wyraz w tej Parszy. Szmini jest trzecią tygodniową częścią czytania Tory w Księdze Wajikra i 26-ą tygodniową częścią czytania […]
SEDER PESACH KROK PO KROKU: http://https://www.youtube.com/watch?v=ghfu9cMPv-Y&feature=share&fbclid=IwAR0biFPUMeiSTXRiYegGGltF8KwVVL_XZiCuL9igschmrk0WnxbUK7YFy4Y Krótki przegląd praw i zwyczajów świątecznych oraz przygotowania do nich. Pesach, Święto Wyjścia z Egiptu. Można to nazwać czasem narodzin narodu żydowskiego. W Pesach świętujemy wyzwolenie z niewoli – zarówno fizycznej, jak i duchowej. Święto […]
Miasto Afula zostało założone dnia 6 Nissan (1925) Miasto Afula w północnym Izraelu zostało założone dnia 6 Nissan (1925 rok) jest ważnym ośrodkiem przemysłowym Dolnej Galilei. Z powodu swojego geograficznego położenia na strategicznym skrzyżowaniu w Dolinie Jezreel jest często nazywane […]
Chamec Szulchan Aruh – wybrane: 1. Istnieje sześć przykazań Tory związanych z zakazem jedzenia chameca w okresie Święta Pesach: 1) zakaz jedzenia chamecu od południa dnia 14 Nissan, czyli w przeddzień 1. Pesach; 2) zakaz spożywania chamecu przez wszystkie siedem […]
Przygotowano pierwszą “Czerwoną Jałówkę” (1312 r.p.n.e.) Drugiego dnia Nissan, dzień po inauguracji Tabernakulum Miszkanu, Mojżesz przygotował pierwszą Czerwoną Jałówkę, aby rytualnie oczyścić Naród Żydowski, przygotowując się do wprowadzenia Jagnięcia Pesachowego do nowo wzniesionego Sanktuarium.
Śmierć Nadawa i Awihu (1312 r.p.n.e.). W dniu inauguracji Miszkanu „Nadaw i Awihu, synowie Aarona, każdy ze swoim zapalonym kadzidłem weszli do Miszkanu. Ogień kadzideł nie był ogniem od B-ga – był “cudzym” – nieświęconym, uczynili coś czego Haszem nie […]
Inauguracja Miszkanu (1312 r.p.n.e.). Ósmego dnia po 7-dniowym okresie szkolenia i inicjacji wzniesiono przenośny Mishkan („Tabernakulum” lub „Sanktuarium”) zbudowany przez Lud Izraela na pustyni Synaj, Aaron i jego synowie zaczęli służyć jako kapłani, a Boska Obecność zamieszkała w Miszkanie; specjalne […]
Początek Kalendarza żydowskiego (1313 p.n.e.) Dnia Pierwszego miesiąca Nissan roku 2448 od stworzenia świata (1313 r.p.n.e. – dwa tygodnie przed Wyjściem z Egiptu) B-g pokazał Mojżeszowi sierp księżyca i powiedział mu: „Kiedy zobaczysz taki księżyc, uświęć [nowy miesiąc]. „ To […]
Praojcowie (1813-1506 p.n.e.) Według Talmudu trzej Patriarchowie narodu żydowskiego – Abraham (1813-1638 p.n.e.), Icchak (1713-1533 p.n.e.) oraz Jakub (1653-1506 p.n.e.) – wszyscy urodzili się i zmarli w miesiącu Nissan.
Stworzenie Człowieka (w myśli) (3761 r.p.n.e.) Talmud (Rosz Haszana 10b-11a) przytacza dwie opinie na temat daty stworzenia wszechświata przez B-ga: według Rabina Eliezera: „Świat został stworzony w miesiącu Tiszrei” (tzn szósty dzień stworzenia – dzień w którym B-g stworzył Adama […]
Rocznica śmierci Króla Sedekiasza (397 p.n.e.) Sedekiasz był ostatnim Królem Królewskiego Domu Dawida, który panował na Ziemi Świętej. Wstąpił na tron w roku 434 p.n.e., po tym jak Król Nabuchodonozor z Babilonii (który panował w Królestwie Judy) wygnał Króla Jekoniasza […]
Zakończenie budowy Miszkanu. “Siedem dni przygotowań” rok 1312 p.n.e. „I wystawią Mi świątynię, abym zamieszkał w pośród nich…..” (Księga Tory Szmot; rzd 25:8) Lud Izraela rozpoczął budowę Miszkanu (zwanego również „Tabernakulum”) – przenośnego sanktuarium, w którym by przebywała Boska Obecność […]
Miszkan został zmontowany po raz pierwszy. Rozpoczęcie Siedmiu Dni ‘Szkoleniowych’ (1312 r.p.n.e.) Lud Izraela rozpoczął budowę Miszkanu (zwany także „Tabernakulum” – przenośne Sanktuarium, w którym przebywała pośród ludu B-ska Obecność w trakcie przejścia przez pustynię) w dniu 11 Tiszrei w […]
O tym warto wiedzieć: 15 faktów na temat Miszkanu. 1. To była przenośna Świątynia. Miszkan oznacza „mieszkanie” i odnosi się do przenośnego kompleksu, w którym B-g postanowił zamieszkać wśród Izraelitów. Zbudowany wkrótce po wyjściu z Egiptu, był prekursorem Świątyni w Jerozolimie […]
“Megillah Esther (9:18-19) nakazuje, by w miastach otoczonych murami świętowanie Purim odbywało się jeden dzień później. W czasie, gdy rozgrywały się wydarzenia opisane w Megilliah Esther (Księdze Estery), stolicą królestwa Persji było miasto Szuszan (dzisiejszy Szusz w Iranie). Dnia 13 Adar […]
1. Hebron jest jednym z czterech świętych miast Izraela. Izrael ma cztery święte miasta: Jerozolimę, Tyberiadę, Safed i Hebron. Hebron jest jedynym, w którym Żydzi stanowią obecnie niewielką część populacji, ale zajmuje szczególne miejsce w sercach narodu żydowskiego. 2. W […]
Proroctwo Zachariasza (351r.p.n.e.) „24 dnia 11 miesiąca, który jest miesiącem Szwat, w drugim roku panowania Dariusza, słowo B-ga dotarło do Zachariasza, syna Berechiasza, syna Ido proroka:„… powrócę do Jerozolimy w miłosierdziu, Mój dom zostanie w niej zbudowany … a Pan […]
Nasi wielcy uczeni – kartka z historii narodu żydowskiego – 21 Szwat: Pierwszy Żyd, któremu wydano zezwolenie na stały pobyt i zamieszkanie w Anglii (1657) po wielu stuleciach całkowitego zakazu osiedlenia się. Stało się to dnia 4 lutego 1657 r./ […]
Pierwszy Żyd, któremu wydano zezwolenie na stały pobyt i zamieszkanie w Anglii (1657) po wielu stuleciach całkowitego zakazu osiedlenia się. Stało się to dnia 4 lutego 1657 r./ 21 Szwat 5417 Oliver Cromwell, Lord Protector Anglii, wydał zgodę na pobyt […]
Dzień urodzin Aszera (1562 p.n.e.) Aszer, syn Jakuba, urodził się 20 Szwat w 2199 roku od stworzenia świata (1562 p.n.e). Według niektórych relacji jest to także data jego śmierci.
Ostatni ze Starszych (z’keinim), którzy byli rówieśnikami Jozuego i przeżyli go, zmarł w 2533 roku po stworzeniu świata. Byli częścią łańcucha przekazywania Tory, wymienionego na początku Etyki Ojców: „Mojżesz otrzymał Torę na Synaju i przekazał Jozuemu. Jozue przekazał ją Starszym, […]
Święto z okazji śmierci Aleksandra-Yannai (76 p.n.e.) Hasmoneanski Król Alexander-Yannai (Jannaeus), zdeklarowany wróg żydowskich Mędrców, zmarł w tym dniu. Tak wielkie było jego okrucieństwo i bezwzględność, z jaką prześladował Mędrców i tych lojalnych wobec nich (około 50 000 zabitych w […]
Jorcajt (rocznica śmierci) Chasydzkiego Rabina Meszulama Zuszy z Anipoli (1800) – mistrza (1718? -1800), ucznia Drugiego Przywódcy Chabadu, Rabina Dowbera z Mędzyrzecza. Rabin Zusza wyróżniał się swoją ogromną wiedzą, erudycją i wielką pobożnością, a jednocześnie był człowiekiem niezwykle skromnym. Charakterystyczne […]
SZAKSZUKA: Danie „do wszystkiego” oraz podstawowy element tzw „izraelskiego śniadania” też idealny posiłek na każdą porę dnia – klasyczna izraelska potrawa z jajek Czas przygotowania – 30-60 min Trudność – łatwa Rodzaj – parwe, wege, niski poziom węglowodanów, bezglutenowe, bez […]
21 Tewet – urodziny Szymona syna Jakuba: Dnia 21 Tewet roku 1567 p.n.e. urodził się Szymon, drugi syn Jakuba i Lei i założyciel jednego z dwunastu plemion narodu żydowskiego – “Szymeonici”. Był to rok 2194 od stworzenia świata, dziewięć lat […]
Druk Talmudu (1483) Pierwszy tom Talmudu Babilońskiego, traktatu Berachota, został wydrukowany w Soncino we Włoszech dnia 20 Tewet roku 5244 od stworzenia świata (1483)
Rabin Mojżesz ben Maimon, talmudysta, halachista, lekarz, filozof i przywódca społeczności, znany w świecie żydowskim pod skrótem „Rambam”, a dla całego świata jako „Majmonides”, zmarł w Egipcie dnia 20 Tewet w 1204 r. ( 4965 roku od stworzenia świata).
7 Tewet – pierwsza Synagoga w Nowym Jorku. W 1684 r. grupa hiszpańskich i portugalskich Żydów, którzy uciekli do Ameryki przed represjami Inkwizycji, odprawiła nabożeństwo wieczorne na Rosz Haszana w Nowym Amsterdamie, powstała wówczas Kongregacja Shearith Israel („Resztka Izraela”). Dnia […]
We wspólnotach aszkenazyjskich panuje zwyczaj, że na zakończenie czytania / studiowania każdej z Pięciu Ksiąg Mojżeszowych zgromadzeni w synagodze radośnie wołają (stojąc): „Chazak, chazak, venitchazek!” („Bądź silny, bądź silny, a my będziemy silni!”), a następnie ten, który czyta Torę, powtarza to […]
Ezechiel przepowiada upadek Egiptu (424 p.n.e.) Dnia 12 Tewet roku 424 p.n.e. Ezechiel prorokował, że Egipt zostanie zniszczony, jako kara za nie dotrzymanie powtarzanych obietnic dotyczących pomocy Izraelitom. “Powiedz: Tak mówi Pan Bóg: Oto Ja jestem przeciwko tobie, faraonie, królu […]
Prawa postów w judaizmie: 1. Prorocy ustanowili przykazanie, aby pościć w dniach, w których nasi przodkowi przeżywali trudne wydarzenia. Takie dni nazywane są dniami postów publicznych (3 Tiszrei, 10 Tewet, 17 Tamuz i 9 Aw). 2. Celem postu jest przebudzenie […]
Oblężenie Jerozolimy (425 p.n.e.) Dnia 10 Tewet roku 3336 od Stworzenia Świata (425 r.p.n.e.) wojska babilońskiego imperatora Nabuchodonozora okrążyły Jerozolimę. Trzydzieści miesięcy później – dnia 17 Tammuz roku 3338 – mury miasta zostały zbużone, a dnia 9 Aw tego roku […]
8 Tewet 246 r. p.n.e. – przekład Tory z języka świętego na język grecki. Drugie ‘podejście’ przetłumaczenia Tory na język grecki (nieudana pierwsza próba była 61 lat wcześniej). Panujący greko-egipski Cesarz Ptolemeusz zarządził zgromadzenie 72 mędrców Tory, kazał ich umieścić w […]
CHABAD ŚWIĘTUJE ŚWIĘTO KSIĄŻKI ŻYDOWSKIEJ (które trwa cały tydzień 🙂) Hei Tewet – 5 Tewet – Sąd Federalny w 1987 r. orzekł, że bezcenna biblioteka Agudasa Chasidei Chabad-Lubawicz nie jest własnością prywatną, ale należała i należy do chasydów Chabadu jako […]
Aleksander w Jerozolimie (313 p.n.e.) Dnia 21 Kislew roku 3448 od stworzenia świat (313 r.p.n.e.) doszło do historycznego spotkania pomiędzy Szymonem HaCadykiem i Aleksandrem (“Wielkim”) Macedońskim. Samaryjczycy, zaciekli wrogowie Żydów, przekonali Aleksandra, że odrzucenie przez Żydów jego wizerunku w Świątyni […]
Wyzwolenie Rabina Dow Ber z Lubawiczów (1826) W 1826 r. Rabin Dow Ber z Lubawiczów (patrz wpis z kalendarza zdnia wczorajszego, 9 Kislew) został aresztowany pod zarzutem, że jego nauczanie judaizmu, nauk Tory, podważanie autorytetu władzy Cara itd. , ale […]
Jehoaikim – spalił Zwój Ks.Lamentacji (3321 /-440) Jehoaikim, król Judy, spalił zwój podyktowany przez Proroka Jeremiasza i napisany przez jego ucznia Barucha, syna Neriasza. Ten zwój był Księgą Lamentacji i został napisany, aby ostrzec Króla o rychłym zniszczeniu Jerozolimy. (Jeremiasz […]
Śmierć króla Heroda (3760/1) Herod przejął władzę po Dynastii Hasmoneuszy po tym, jak wszyscy zostali zabici. W obawie, że rabini podważą jego autorytet, zabił ich wszystkich, pozostawiając tylko Bava ben Butę. Później, z wyrzutów sumienia za swoje niecne czyny, morderstwa […]
Gad, syn Jakuba i Zilpy, siódmy z Dwunastu Plemion, urodził się 10 miesiąca Marcheszvan. Dożył 125 lat. Dwanaście plemion izraelskiego narodu.23 Cheszwan-GadJakub miał dwunastu synów: Reuwen, Simon, Lewi, Judah, Dan, Naftali, Gad, Aszer, Issachar, Zebulum, Josef, Benjamin. Potomstwo każdego z […]
Ostatni Żyd wraca do domu. W okresie epoki Drugiej Świątyni (około 230 p.n.e.) dzień 7 miesiąca Cheszan zwykle był dniem kiedy Żydzi wracali do swoich domów. Żyd przybyły do Jerozolimy na wielkie święta z miejscowości najbardziej oddalonej od Świątyni z […]
Powracający wygnańcy zobowiązują się przestrzegać Tory (335 p.n.e.) Żydzi, którzy wrócili do Erec Izraela wraz z Ezdraszem i Nehemiaszem, zgromadzili się tego dnia skruszeni, przepraszali za swoje czyny, podpisując dokument, w którym zobowiązali się zaufać B-gu i podążać Jego drogami. […]
Dzień 25 Elul roku 335 p.n.e. – Mury jerozolimskie przebudowane. Odbudowa murów Jerozolimy – która legła w gruzach od czasu zniszczenia Pierwszej Świątyni przez Babilończyków 88 lat wcześniej – została ukończona przez Nehemię dnia Elul 25 roku 3426 od stworzenia […]
Stworzenie świata (3761r. p.n.e.) Pierwszy dzień stworzenia, kiedy B-g stworzył byt, czas, materię, ciemność i światło, był dniem 25 Elul. (Dzień Rosz Ha’Szana, kiedy obchodzimy “początek Jego dzieła tworzenia”, jest właściwie szóstym dniem Stworzenia, gdy świat osiągnął potencjał dla realizacji […]
Przygotowania do rozpoczęcia budowy Drugiej Świątyni (353 p.n.e.) Zainspirowany proroctwem Aggeusza, które padło dnia 1 Elul, Zerubawel, syn Szelaliela, władca Judy, i Jozue, syn Jehozadaka, najwyższego kapłana, rozpoczęli przygotowania do budowy Drugiej Świątyni (Ks. Aggeusza 1:15). Rzeczywiste prace budowlane rozpoczęły […]
Gołąb przyleciał z gałązką oliwną w dziobie (2105 p.n.e.). Stało się to w 301 dniu Wielkiego Potopu. Po raz drugi Noach wysłał z Arki “wysłańca na zwiady” (pierwszym był kruk). Tym razem gołębia nie było długo, wrócił dopiero po całym […]
Dzień 18 Elul to dzień urodzin Rabina Izraela Baala Szem Towa, założyciela chasydyzmu. Jest to również dzień urodzin założyciela Chabad Lubawicz, przywódca i pierwszy Rebbe – Szneur Zalman z Liady. Rabin Izrael urodził się w małym miasteczku na Ukrainie w […]
Narodziny Chasydyzmu. Dzień 18 miesiąca Elul, nazywany też Chai Elul jest jednym z najbardziej charakterystycznych świąt chasydzkich. W tłumaczeniu z języka hebrajskiego słowo „chai” oznacza „życie”, a jego jego liczba wg gematrii – 18. Rabin Isroel Baal Szem Tow, twórca […]
Noah wysyła Gołębia (2105 p.n.e.) Po nieudanej próbie wysłania kruka z arki (patrz “Kartki historii biblijnej oraz historii judaizmu” z dn. 10 Elul), Noah wysłał gołębia z okna arki, aby sprawdzić, czy wielki Potop, który okrył ziemię, zmalał. “Lecz gołębica […]
W niedzielę dnia 15 Elul w carskiej Rosji została założona uczelnia – “Jesziwa Tomchei Temimim Lubawicz” (1897) – studia Talmudyczne i Chassidut. Jesziwa “Tomchei Temimim Lubawicz”, jako pierwsza zintegrowała i włączyła do programu nauczania „ujawnione” części Tory (Talmudu i […]
Noach wysyła Kruka „…I stało się po upływie czterdziestu dni, otworzył Noach okno arki, które był uczynił. I wypuścił kruka, a ten latał wciąż tam i napowrót, póki nie oschły wody na ziemi…” (Księga Tory, Bereszit, 8:6-7) Stało się to […]
Wazhington odpowiada na list Żydów z Newport (1790 rok) Pezwodniczący gminy żydowskiej w Newport w stanie Rhode Island wystotosował emocjonalny list do George’a Washingtona w imieniu społeczności żydowskiej, witając prezydenta z okazjji jego wizyty w Newport. W swoim liście wyraził […]
Pierwsza chasydzka Alija (1777 r. n.e.) Pierwsza chasydzka alija (imigracja do Ziemi Świętej), grupa Żydów z Rosji, ktorej przwodzili Rabin Menachem Mendel z Witebska, Rabin Abraham z Kaliska i Rabin Jiisroel z Polocka, dotarła do Ziemi Świętej dnia 5 miesiąca […]
Ezechiel przewiduje upadek Jerozolimy (428 p.n.e.) Dnia 5 Elul prorok Ezechiel siedział w swoim domu w Babilonii, a starsi Judy siedzieli przed nim. Nagle “dotknęła go ręka B-ska” – doświadczył wizji, w której został przewieziony do Jerozolimy, ukazały się przed […]
Nazir i przysięga nazirejska. W parszy Naso (rozdział 6: 2-8) Tora mówi o Nazirach Są to Żydzi (mężczyźni i kobiety), którzy z jakiegoś powodu przysięgają na pewien czas nie pić wina, nie ciąć włosów i nie dotykać zmarłych, by się […]
17 faktów, które warto wiedzieć o chasydzkich Żydach 1. Ruch chasydzki to ruch społeczności żydowskiej pełen miłości, radości i pokory. Chasydzi należą do ruchu założonego przez Rabina Izraela Baala Szem Towa, który nauczał miłości, radości i pokory – zarówno w […]
Darowanie Tory (1313 r.p.n.e.) Dnia 6 Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), siedem tygodni po Wyjściu w Egiptu, B-g objawił się na górze Synaj. Cały lud Izraela (600 000 głów rodzin wraz rodzinami), a także dusze wszystkich przyszłych […]
Purim w Kairze (1524) Ahmed Pasza był gubernatorem Egiptu pod rządami Selima II „Wspaniałego”, Sułtana Imperium Osmańskiego. Ahmed zamierzał odłączyć się od Imperium Osmańskiego i ogłosić się Sułtanem Egiptu. Poprosił swojego żydowskiego mincerza Abrahama de Castro o wybicie nowej egipskiej […]
Dzień śmierci Nabuchodonozora, Cesarza Babilońskiego. Zmarł 25 dnia miesiąca Adar w roku 3364 od stworzenia świata (397 r p.n.e.), 26 lat wcześniej podbił Jerozolimę i zniszczył Pierwszą Świątynię. (wg Ks. Jeremiasza, 52:31).
25 Adar jest dniem urodzin Rebbecin Chaji Muszki Schneerson (1901) Rebecin B”P Chaja Muszka Schneerson (1901-1988), żona Lubawiczer Rebbe, B”P Menachema M. Schneersona, urodziła się w Szabat, dnia 25 Adar, w Babinowiczach, mieścowości leżącej niedaleko rosyjskiego miasta Lubawicz, w roku […]
Trzęsienie ziemi ratuje rzymskich Żydów przed przymusową konwersją (1430) Kościół i rząd Rzymu wydały wspólny dekret, który ustanawiał dzień 6 marca 1430 r (to była środa), dniem, w którym wszyscy Żydzi rzymscy musieli przejść na chrześciaństwo. Sprzeciwiającym się groziła kara […]
21 Adar – dzień “Purim Narbonne” Zdarzyło się to w 1236 roku. Rybak-chrześcijanin obraźliwie zaczepił Żyda. Żyd nie pozostał dłużny. W walce z chrześcijaninem Żyd zadaje mu śmiertelny cios. Rozwścieczeni chrześcijanie z miasta Narbonne, Francja, wszczęli pogrom przeciwko społeczności żydowskiej […]
Zdarzyło się to dnia 20 Adar2 ok. 1 p.n.e, że zwrócili się do Choni Twórcy Kręgu (*): „Módl się, aby padał deszcz”, ponieważ przez cały miesiąc Adar nie było deszczu, ziemia wyschła. Powiedział wtedy do nich Choni: „Idźcie, zabierzcie swoje […]
Święto Purim celebruje zbawienie narodu żydowskiego od spisku Hamana, który miał na celu „zniszczyć, zabić i unicestwić wszystkich Żydów, młodych i starych, niemowląt i kobiet w ciągu jednego dnia”. Wydarzenia Purim trwały kilka lat, a kulminacją były obchody zwycięstwa 14-15 […]
Dnia 16 Adar ok. 41 n.e. rozpoczęto przebudowę Ściany Świątyni Jerozolimskiej. Agryppa I, mianowany przez Cesarza Rzymskiego namiestnikiem Judei był bardzo pobożnym i dobrym dla swoich poddanych. Podczas jego panowania, nastąpił rozwój i polepszenie bytu narodu żydowskiego. Współcześni mu żydowscy […]
Wiosenną porą niedługo przed Świętem Purim następuje okres ‘Specjalnych Szabatów’, który trwa aż do Święta Pesach. Nazywany jest okresem “Arba Parsziot” (Cztery Parsze). Każda nazwa kolejnego (ze specjalnych) Szabatów nawiązuje do określonego dodatkowego czytania Tory (poza podstawowym czytaniem Tory), ustanowionym […]
W zwykłych (nie przestępnych) latach, w dniu 14 miesiąca Adar obchodzony jest Purim, Święto, które celebruje ocalenie narodu żydowskiego przed skutkami skazującego dekretu Hamana w roku 3405 od stworzenia świata (356 p.n.e.). Natomiast w roku przestępczym – w którym są […]
Wybitne postacie judaizmu: Rabin Jisroel ben Ze’ev Wolf Lipkin, znany również jako “Jisroel Salanter” lub “Israel Salanter” (ur. listopad 1809, Zagory, Litwa – zm. luty 1883, Königsberg), był założycielem ruchu ortodoksyjnego judaizmu “Mussar” . Rabin Jisroel był wybitnym talmudystą oraz […]
Egipskie ciemności (1313 BCE) – 9 plaga By ukarać Faraona i Egipcjan za odmowę wypuszczenia Izraelitów z niewoli – Haszem zesłał gęstą ciemność okrywającą ziemię egipską, aby “nikt nie widział swego bliźniego i nikt nie mógł się ruszyć z jego […]
Proroctwo Zachariasza (351 p.n.e.) “24 dnia 11 miesiąca, czyli miesiąca Szwata, w drugim roku panowania Dariusza Meda, słowo B-że przyszło do Zachariasza, syna Berechiasza, syna proroka Ido, mówiąc:”Wrócę do Jerozolimy w miłosierdziu, Mój Dom zostanie w nim zbudowany … a […]
Purim w Saragossie. To się zdarzyło w roku 1440, pięćdziesiąt dwa lata przed wygnaniem Żydów z Hiszpanii. W mieście Saragossa nakazano Żydom stawić się na publicznym przyjęciu ku czci Króla z wszystkimi oryginalnymi zwojami Tory, które były w posiadaniu społeczności […]
“Zwoje Tory Mesiasza” zakończone (1970) Napisanie “Sefer Tora na powitanie Mesiasza”, zainicjowane na polecenie Szóstego Lubawiczer Rebbe, Rabina Josefa Icchaka Schneersohna w 1942 r., zostało zakończone 28 lat później na specjalnym spotkaniu zwołanym przez Lubawiczer Rebbe w piątek po […]
Rocznica śmierci Rabina Dowida Biedermana z Lelowa. Chasydzki mistrz Rabin Dowid Biederman z Lelowa (1746-1814) był uczniem “Widzącego z Lublina”. Rabin Dowid był znany ze swego niezwykłego ‘ahawat Jisrael’. O nim mówiono, że nie jest w stanie dostrzec mankamenty, błędy […]
Rocznica odejścia Rabina Jicchaka Kaduri (2006) – znanego w ostatnich latach jako “najstarszy z kabbalistów” w Ziemi Świętej. Rabin Jicchak urodził się w Bagdadzie, w Iraku w 1898 roku. W młodości studiował u wielkiego “Ben Isz Chai” (Rabin Josef Chaim z […]
“Lepszy jest jeden dobry uczynek, niż tysiąc westchnień.” Wykład Rabina Szaloma Dow Ber Stamblera, Chabad Lubawicz Polska w Synagodze Łódzkiej. Omawiany jest temat stosunków pomiędzy braćmi – parsze Tory Mikec, Wajigasz… i in. “W judaizmie jest zabroniony rewanż…” http://
9 Tewet – dzień odejścia z tego świata Ezdrasza kapłana żydowskiego, który poprowadził powrotne przejście narodu żydowskiego do Ziemi Izraela po wygnaniu babilońskim (423-353 p.n.e.). Ezdrasz nadzorował budowę Drugiej Świątyni, kanonizował 24 księgi Pisma Świętego, był przewodniczącym “Wielkiego Zgromadzenia”, uchwalił szereg […]
AKEDA – Poświęcenie Izaaka W rozdziale Tory Lech Lecha czytamy o tym, jak Abraham otrzymał rozkaz od B-ga: “Wyjdź z ziemi twojej, z ojczyzny twojej i z domu ojca twojego – do ziemi, którą ci wskażę…”. B-g rozkazał mu opuścić […]
Parsza Wajece – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 28:10 – 32:3 Wajece lub Wajecei – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wyruszył”, jest to pierwszy wyraz w niniejszej parszy. Parsza Wajece jest 7-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]
Rebbe i Rabin Po przejściu na emeryturę ze służby wojskowej w 1968 roku, Jichhak Rabin, początkujący w polityce, w wieku czterdziestu lat, został mianowany ambasadorem Izraela w Stanach Zjednoczonych. Rabin pochodził z nie religijnej rodziny. Jego pierwsze spotkanie z Chabadem […]
O odpowiedzialności też o własności – ciąg dalszy tematu. Opinie, interpretacje mędrców Tory m.in. szkół Hillela i Szamaja, Rabi Akiwy. W nagraniu omawiany traktat Talmudu Bava Mecyja, m.in. najemca-wynajmujący, przysięga – ciąg dalszy tematu. Ciąg dalszy tematu powierzenia rzeczy. Kolel […]
Rabin Rosz. Życie i wpływ Rabina Aszera ben Jechiela, znanego pod akronimem “Rosz”, obejmuje dwie wielkie sfery żydowskiej diaspory swoich czasów: społeczności aszkenazyjskiej (francusko-niemieckiej) i sefardyjskiej (hiszpańsko-śródziemnomorskiej). Urodzony około 1250 r. n.e. w zachodnich Niemczech, Rabin Aszer studiował nauki talmudyczne, […]
Pożyczkobiorca ma większą odpowiedzialność….. Różne interpretacje mędrców twierdzeń Miszny. Talmud o odpowiedzialności – ciąg dalszy tematu. W nagraniu omawiany traktat Talmudu Bava Mecyja, m.in. najemca-wynajmujący, przysięga – ciąg dalszy tematu. Ciąg dalszy tematu powierzenia rzeczy. Kolel lub kollel (hebrajski: כולל) […]
Bat micwa w tłumaczeniu z języka hebrajskiego to “córką przykazania”. Kiedy Żydowska dziewczynka kończy 12 lat, ma wszystkie prawa i obowiązki dorosłej osoby, łącznie z przykazaniami Tory. Od tego dnia zajmuje miejsce w społeczności żydowskiej. Ten kamień milowy, zwany bat micwa, […]
Dnia 5 Tiszrei 134 roku n.e. zginął śmiercią męczeńską Rabbi Akiwa. Wielki mędrzec talmudyczny. Rabbi Akiwa został pojmany przez Rzymian i dnia 5 miesiąca Tiszrei roku 3894 od stworzenia świata (134 CE) odbyła się publiczna egzekucja w mieście Cesaria. O […]
Masei – Bamidbar (Księga Liczb) – rozdziały 33:1 – 36:13 Masei, Mas’ei – w tłumaczeniu z jęz. hebr. :“wyprawa, przemarsz” – 43 rozdział w cyklu rocznym czytania Tory I ostatnia w Księdze Bamidbar. Tekst paszy Masei składa się z ponad […]
Parsza Matot – Bamidbar (Księga Liczb) – 30:2-32:42 Matot – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego – plemiona, rody – jest to 42-ga parsza w rocznym cyklu czytania Tory, 9-ta w Księdze Bemidbar. Tekst parszy Matot zawiera 1,484 hebrajskich słów, 112 […]
Odrodzenie społeczności żydowskiej Jerozolimy – 1267 Nachmanides (Rabbi Moshe ben Nachman 1194-1270) – sefradyjski rabin, filozof, kabbalista, komentator Tory – przybył do Jerozolimy, po przymusowej ucieczce z ojczystej Hiszpanii. Tam w Jerozolimie rozpoczął aktywną działalność na rzecz odrodzenia życia żydowskiego, […]
„Szulchan Aruch” (hebr שֻׁלְחָן עָרוּךְ, litery „stół”; Ez. 23:41 ….) – Kodeks przepisów do stosowania w praktyce życia codziennego Prawa Ustnego, sporządzony w XVI wieku przez Josefa Caro, który podsumował prace nad kodyfikacją autorytetów w dziedzinie Halachy trwające przez kilka […]
Dwie tablice kamienne (kolejne ). W ostatnim dniu miesiąca Aw roku 2448 od stworzenia (1313 p.n.e.), Mojżesz wyrzeźbił, według polecenia B-ga, dwie kamienne tablice – każda sześcian o wymiarach 6x6x3 tefachim (tefach, “ręka o szerokości”, w przybliżeniu 3,2 cala) – […]
Pierwsza Świątynia Jerozolimska – 7 Aw 424 roku p.n.e. – początek inwazji. Po prawie miesiącu zaciętych walk w Jerozolimie, których początek przepadł na dzień 9 Tamuz, armia króla Nabuchodonozora z Babilonii zbliżyła się bezpośrednio do Świątyni. Żołnierze wkroczyły do wnętrza […]
Dzień 4 miesiąca Adar jest dniem jorcait (rocznica śmierci) Rabina Lejb’a Sarah (1730 – 1791). Był uczeniem Rabina Izraela Baal Szem Tow’a – założyciela chsydyzmu. Rabin Lejb Sarach był jednym z “ukrytym cadyków”, całe swoje dorosłe życie spędził […]
W 1921 roku, podczas swojej pierwszej wizyty w Izraelu, trzydziestoletni Rabin Israel Abuhatsira („Baba Sali”) * odwiedził miasto Cfat. Po zanurzeniu się w mykwie i modlitwie przy grobie HaAri (Isaac Luria), wraz ze swoim asystentem udał się do tamtejszej sefardyjskiej […]
Parsza Kedoszim – Wajikra (Księga Kapłańska) – 19:1 – 20:27. Kedoszim lub Kdoszim – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „święte nakazy/świętości)” – jest to 14 i pierwszy charakterystyczny wyraz w tej paraszy. Parsza jest siódmym rozdziałem czytania w księdze Wajikra i 30-y tygodniowy rozdział […]
Parsza Acharei – Księga Wajikra (Księga Kapłańska) – 16:1-18:30 Acharei lub Achrei Mot- אַחֲרֵי– w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „po śmierci” lub „po”, jest to 5 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej paraszy. Parsza jest szóstym rozdziałem czytania w księdze […]
PIERWSZE ODCZYTY MEGILLAH RESTHER Według Tradycji i Prawa Żydowskiego dzień 11 Adar, jest dniem rozpoczęcia wcześniejszego przedpurimowego czytania Księgi „Megillah Esther”. W czasach talmudycznych była to specjalne od prawa religijnego dla Żydów mieszkających w małych miasteczkach, oddalonych wsiach, aby zdążyli […]
Poświęcenie drugiej Świątyni (Beit HaMikdash), która była wzniesiona w miejscu zburzonej Pierwszej Świątyni w Jerozolimie zostało odprawione w dniu 3 Adar roku 3412 od stworzenia (349 p.n.e.). Prace budowlane trwały cztery lata. Pierwsza świątynia, zbudowana przez króla Salomona w 833 […]
Parsza Bereszit – KsięgaBereszit – בראשית (Księga Rodzaju), 1:1 – 6:8 Bereszit – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „na początku”, jest to pierwszy wyraz tejparszy, która stanowi pierwszy rozdział tygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym. Parsza składa się z […]
Tiszrei – jest pierwszym miesiącem (cywilnego) kalendarza żydowskiego przypadającym zwykle na wrzesień-październik kalendarza gregoriańskiego. W kalendarzu religijnym miesiąc ten wypada jako siódmy. Tiszrei liczy 30 dni. Pierwszych dziesięć dni miesiąca Tiszrei jest okresem Dziesięciu Dni Pokuty. Punktem kulminacyjnym tego okresu […]
Hazinu – Kaięga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – 32:1 – 52. Hazinu też Ha’azinu ( w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego – “słuchajcie”) jest to pierwszy wyraz w tekście parszy. Parsza Ha’Azinu jest 53-ą częścią czytania Tory w cyklu rocznym, dziesiątą […]
Wajelech – Księga Dwarim (Ks. Powtórzonego Prawa) – 31:1 – 31:30 Wajelech — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “i poszedł”, jest to pierwszy wyraz w treści tej Parszy. Parsza stanowi 52-gi odcinek cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym i […]
Nicawim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – 29:9 – 30:20 Nicawim lub wymawia się też Nitsavim, Nitzabim, Netzavim, Nesabim – נִצָּבִים — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego “stojący” – drugie słowo, ale pierwszy wyraz charakterystyczny w treści Parsy. Parsza […]
Parsza Ki Tece – Księga Dwarim – (דברים) – Księga Powtórzonego Prawa, 21:10 – 25:19 Ki Tece (wymawia się również jak Ki Teitzei, Ki Tetzei, Ki Tetse, Ki Thetze, Ki Tese, Ki Tetzey, lub Ki Seitzei) — w tłumaczeniu z […]
Elul – czas rorachunku Ostatni miesiąc roku – miesiąc ELUL. Miesiąc ten zwiastuje nadejście Rosz HaSzana – Nowego Roku. Zbliża się koniec żydowskiego roku kalendarzowego. Chociaż jesteśmy wciąż w sezonie letnich wakacji, lecz w judaizmie, czas ma inny wymiar […]
Parsza Dwarim – Księga Dwarim (Księga Powtórzonego Prawa) – rozdz. 1:1 – 3:22 Dwarim (lub też Debarim) — w tłumaczeniu z jęz Hebrajskiego : “rzeczy, sprawy, słowa” . Jest to 44-ta parsza w rocznym cyklu czytania Tory i zarazem pierwsza Parsza […]
Matot-Masei – Księga Bamidbar (Księga Liczb), 30:2–36:13 Dlaczego w niektórych tygodniach w ciągu roku czytane są dwie parsze, czyli dwa rozdziały Tory? Hebrajski kalendarz księżycowo-słoneczny zawiera do 55 tygodni. Dokładna liczba waha się w granicach 50 tygodni w latach zwykłych, ale w latach […]
Parsza Szlach – Księga Bamidbar (Księga Liczb) 13:1 – 15:41 Szlach, Szelach, Sz’lah, Szlach Lecha lub Szh’lah L’kha ( w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “wyślij”, “wyślij do ciebie” lub ” wyślij do siebie “. Jest to 37-me cotygodniowe czytanie rozdziału […]
Behaalotecha, Beha’alotecha – Bamidbar (Księga Liczb), 8:1–12:16 – בְּהַעֲלֹתְךָ – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “gdy wstaniesz” – jest 36-ą tygodniową Parszą w rocznym cyklu czytania Tory I trzecią w Księdze Bamidbar (Księdze Liczb). Tekst Parszy składa się z […]
Parsza Naso – Księga Bamidbar – Księga Liczb, rozdziały 4:21 – 7:89 Naso (נָשֹׂא – w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza „podnoszenie się”) – jest 35 tygodniową częścią cyklu rocznego czytania Tory, a drugą częścią w Księdze Bamidbar. Tekst Parszy […]
Parsza Bamidbar – Bamidbar (Księga Liczb) – 1:1 – 4:20 Bamidbar lub Bemidbar (בְּמִדְבַּר) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “na pustyni”- piąty, ale pierwszy charakterystyczny wyraz w pierwszym zdaniu Parszy. Jest to początek czwartej Księgi Humasz’a – Pięcioksięgu Mojżesza o […]
Parsza Tazria – Księga Wajikra (Księga Kapłańska), 12:1 – 13:59 Tazria – תַזְרִיעַ – w tłumaczeniu z hebrajskiego oznacza „wydała (płód) / urodziła “, jest to 13 słowo i pierwszy charakterystyczny wyraz, w tej Parszy. “Tazria” jest czwartym rozdziałem czytania w […]
Parsza Caw – Księga Wajikra (Księga Kapłańska) 6:1- 8:36 Wyraz Caw (צַו ) w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „rozkaz” i jest to szóste słowo w treści Parszy (6:2). Caw jest drugą tygodniową częścią czytania Tory w Księdze Wajikra i 25-ą […]
Gdy miesiąc Adar wkracza, pomnażamy radość! Według naszych mędrców – miesiąc Adar jest miesiącem „dodanej” radości. Adar (אדר) jest dwunastym miesiącem w żydowskim kalendarzu, począwszy od miesiąca Nissan. Adar liczy 29 dni, w roku przestępnym 30 dni. W latach przestępnych […]
Parsza Jitro – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 18:1 – 20:23 Jitro (יִתְרוֹ) — jest to imię własne kapłana Midianu, teścia Mojżesza, wyraz jako pierwszy w tym rozdziale, określa nazwę Parszy (Księga Wyjścia 18:1). Parsza Jitro jest 17-m […]
Parsza Beszalach – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 13:17-17:16 Beszalach — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “gdy uwolnił”, występuje jako pierwszy określający wyraz w tej parszy. Parsza Beszalach jest 16-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w cyklu […]
Parsza Bo – Księga Szmot (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rozdziały 10:1 – 13:16 Bo — w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “Idź”, występuje jako pierwsze słowo, gdy B-g przemawia do Mojżesza (Księga Wyjścia 10:1). Parsza Bo jest 15-m w kolejności […]
Parsza Szmot – Księga Szmot – (שְׁמוֹת) – Księga Wyjścia, rodziały 1:1 – 6:1 Szmot — w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza “imiona”, występuje jako drugi zwrot w parszy. Ta Parsza jest 13-m w kolejności tygodniowym odcinkiem czytania w cyklu […]
Parsza Mikec – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 41:1–44:17 Mikec lub Mikeic –ֵּ w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i stało się”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Mikec jest 10-ą w cotygodniowym czytaniu Tory cyklu rocznego. Tekst parszy […]
Parsza Wajeszew – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 37:1–40:23 Wajeszew – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i osiadł”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Wajeszew jest 9-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu rocznym, odpowiednio – 9-ą w Księdze Rodzaju. […]
Parsza Wajiszlach – Bereszit – בראשית (Księga Rodzaju) 32:4 – 36:43 Wajiszlach lub Waiszalach – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego oznacza „i wysłał”, jest to pierwszy wyraz w tej parszy. Parsza Wajiszlach jest 8-ą w cotygodniowym czytaniu Tory w cyklu […]
Bechukotai – Wajikra (Księga Kapłańska) 26:3–27:34 Bechukotai (בְּחֻקֹּתַי ) – w tłumaczeniu z języka Hebrajskiego „za moich dekretów,” drugie słowo, a pierwszy charakterystyczny wyraz w tej Parszy. Jest to 33-ci fragment cotygodniowego czytania Tory w cyklu rocznym oraz 10-ty i ostatni w Księdze Wajikra. Tekst Parszy składa się z 3’992 Hebrajskich liter i 1’013 Hebrajskich słów. Krótki opis Parszy Bechukotaj. […]
Parsza Behar – Księga Tory Wajikra (Księga Kapłańska) 25:1-26:2 Behar (בְּהַר ) w tłumaczeniu z języka hebrajskiego oznacza “na górze”. Parsza Behar jest 32-m rozdziałem czytania Tory w cyklu rocznym i 9-m w Księdze Kapłańskiej – Wajikra. Krótki opis Parszy Behar „I […]
Wajikra – Wajikra (Księga Kapłańska) 1:1 – 5:26 Parsza Wajikra – ויקרא – ma nazwę jednobrzmiącą z całą trzecią Księgą Pięcioksięgu Mojżeszowego – Tory. Nazwa ta w tłumaczeniu na język polski brzmi „..i wezwawszy…” – jest to pierwszy wyraz księgi, która dedykowana głównie Lewitóm. Księga […]
1. Okna Świątyni były szersze na zewnątrz niż w środku. Zostały tak zbudowane, żeby pozwalać wychodzić światłu Menory na świat i świecić dla wszystkich. 2. Majmonides pisze, że Menora w Świątyni Jerozolimskiej była udekorowana 22 naczyniami – każde z nich […]
Według Rabina S.Y. Zevin Jednego roku R. Jisrael Baal Szem Tow powiedział do R. Zeewabaal Kicesa, jednego z jego starszych uczniów: „Będziesz dął w szofar w to święto Rosz Haszana. Chciałbym, abyś przestudiował wszystkie kawanot (kabalistyczne medytacje) odnoszące się do […]
Jako ostatni miesiąc żydowskiego roku, Elul jest tradycyjnie czasem introspekcji i podsumowania – czasem by przejrzeć swoje uczynki i postęp duchowy minionego roku oraz przygotować się na nadchodzące “Straszne Dni” – dni skruchy Rosz HaSzany i Jom Kippur. Jako miesiąc […]
Miasto wybudowane wzdłuż wybrzeża Kinneret, w pobliżu siedemnastu naturalnych gorących źródeł, północne miasto izraelskie – Tyberiada (Tweria) – jest znane jako “Miasto Wody”. Jest uważane za jedno z czterech “Świętych Miast” w Izraelu. Jakieś 2’000 lat temu, Tyberiada była centrum […]
Jak mieć “zwycięskie” małżeństwo I dlaczego krytykowanie nigdy nie pomaga Miriam Adahan* Piątek, 12 lutego 2010 Nawet w najlepszych małżeństwach, zachowanie małżonka może być czasami irytujące. Liczne studia dowiodły, że krytykowanie małżonka za pewne zachowanie spowoduje intensyfikację tego zachowania. Na […]
Szanowny Rabinie Szalom Ber Stembler,słyszałem o tym, że podczas Szabatu Żydzi nie mają prawa wykonywać jakiej kolwiek pracy. Do czego ta reguła się sprowadza w praktyce, jak sobie radzą z tą regułą Wyznawcy judaizmu? To znaczy, że nie mają prawa […]
Drogi RabinieChciałbym się dowiedzieć co Halacha mówi na temat odczepiania Mezuzot z wynajętego mieszkania? Czy dopuszczalne jest zabranie podczas wyprowadzki mezuzot, które miałem przytwierdzone do odrzwi w pokojach mojego mieszkania, czy wystarczy wyjęcie samych klafów?Odpowiedź:Witam serdecznieMożna usunąć zarówno mezuzy i […]
Interesuję się kulturą, zwyczajami i tradycjami żydowskimi, dlatego zwracam się z pytaniem, na które trudno znaleźć mi odpowiedź. A mianowicie, na czym polega koszerność wina lub jakie wino można nazwać koszernym?Za wszelkie informację z góry dziękuję i pozdrawiam serdecznie
Religia judaistyczna jest jedną z bardziej (przepraszam za wyrażenie) “rygorystyczną” religią współczesnego świata. Wyznawców tej religii obowiązuje wiele nakazów i zakazów, które zawarte są zarówno w Starym Testamencie jak i Talmudzie.
Z czego wynika zrzeszanie sie polskich Żydów w stowarzyszeniach (z asymilacji, poczucia dyskryminacji?)? Czy ma to aspekt tożsamościowy czy narodowościowy?
Dzień dobry, chciałbym zapytać o Talmud – o to jakie jest Jego miejsce w życiu dzisiejszych żydów – świadomych wyznawców judaizmu, a jakie powinno ono być według rabinów. I jakie jest ich stanowisko wobec studiowania lub po prostu czytania Talmudu […]
Drogi Panie Rabinieczy moglby mi Pan wyjasnic, co oznacza w sensie biblijnym slowo HOLOKAUST. Jak mi wiadomo z Biblii Abraham zlozyl Bogu calopalna ofiare, bo tak pragnal Go uczcic.
WitamCzy Żydów, możemy również nazywać Semitami? Czy określenie Żyd jest obraźliwe dla tej narodowości?Odpowiedź:Witam serdecznieJeśli chodzi o określenie Semici, to tak owszem, Żydów można nazwać Semitami, jednak w Polsce raczej tego określenia się nie używa. Najepszym określeniem jest właśnie słowo […]
Jak Żydzi wyobrazaja sobie zycie wieczne, np. przecietny Izraelczyk? Pieklo, czysciec, raj? Wierza w nie? Czy wedlug nich goje tez beda zbawieni, ida po smierci do Boga, na zawsze? Dziekuje za odpowiedz! Odpowiedź: Witam serdecznie Żydzi wierzą w dwa światy, […]
Mam takie pytania: – do czego właściwie służy Wasz Jahwe – pytam w kontekście pogromów i Holocaustu? – kiedy pojawi się Wasz Mesjasz, i jak poznacie, że to On? Odpowiedź: Witam Pana Jeśli chodzi o Holocaust, to powiem tak: nieznane […]
Bardzo proszę o wyjaśnienie określeń używanych przez Wasze wyznanie dotyczące koszerności ( co oznacza ?) Odpowiedź: Dzień dobry Utrzymanie koszerności jest bardzo ważne dla religijnych Żydów. Termin “koszerne” oznacza “właściwe”, czyli wszystko to co nakazał nam B-g. I tak mamy […]
Słyszałem, ze pewne plemiona używają narkotyków aby pomóc sobie osiągnąć stan świadomości mistycznej. Jakie jest stanowisko judaizmu w tym zakresie?
Harav shalom Jeżeli jestem w autobusie i mam zjeść chleb (kanapkę) i nie mam dostępu do wody aby zrobic netilat yadaim, czy moge zjeść chleb zawinięty w papier aby go nie dotykać?
Pytanie: Jak wiesz znalaz³em kilka miesiêcy temu. Po d³ugich poszukiwaniach, pracê. Czujê sie w niej œwietnie, a nawet trochê zarabiam!
Drogi Panie Rabinie, Otrzymalem kilka tygodni temu Kalendarz Zydowski 2009 wydany przez Austeria Klezmerhoijs SP ZOO w Krakowie. Prosze zrozumiec me zdziwienie kiedy trafilem na cytat z BIRKAT HAMAZON, blogoslawienstwo po posilku na dzien powszedni :
Wiem że po ceremonii zaślubin pod chupą tłucze się nogą szklany kielich na pamiątkę zburzenia Świątyni Jerozolimskiej prawie 2000 lat temu. To była jedna z największych tragedii w historii narodu żydowskiego. Ale ta tragedia nie ma chyba żadnego związku z […]
Modlitwa co tydzień W każdy piątek wieczorem biegam po parku, i widzę, że co tydzień w synagodze zbiera się sporo ludzi. Ja osobiście chodzę do synagogi może ze dwa razy w ciągu roku, i wydaje mi się że to w […]
Pytanie: Dlaczego podczas modlitw w synagodze kobiet i mężczyźni siedzą osobno, często w dwóch osobnych pomieszczeniach?
Pytanie: Zmagam się z zazdrością w wielu dziedzinach życia oraz w moim małżeństwie. Czy istnieje jakaś dobra rada dla mnie?
Pytanie Co jest lepsze, być pobożnym Żydem (przestrzegającym Szabatu i koszernego jedzenia), ale osobą niemiłą (niemiły dla przyjaciół, itp.) czy też raczej dobrym człowiekiem, ale nie religijnym, nie przestrzegającym przykazań ?
Pytanie: Maurycy Gottlieb Obawiam się, że przyszłość narodu żydowskiego nie jest szczególnie udana. Mój dziadek był rabinem, a ja nie jestem pewien, że moje wnuki będą żydami! Jaka utrzymać związek z Judaizmem?
Pytanie: Słyszałem niedawno kogoś mówiącego o perukach. Mówił on, że judaizm nakazuje zamężnym kobietom zakrywać włosy, by uczynić je skromnymi i mniej atrakcyjnymi.