1. Jest to miesiąc 9 i zarazem 3 w kalendarzu żydowskim Rok żydowski ma (przynajmniej według Miszny „Rosz Hashanah”,1:1.) dwie „głowy” : Nissan na wiosnę i Tiszrei na jesień. Licząc od miesiąca Nissan, jest to dziewiąty miesiąc, a licząc od […]
Mężczyzna zamówił parę spodni szytych na miarę przez doświadczonego krawca. Gdy przyszedł odebrać spodnie, krawiec przeprosił, że nie są jeszcze gotowe. Dość zdenerwowany, dżentelmen zauważył: „B-g stworzył cały świat w siedem dni. Ile czasu zajmuje zrobienie jednej pary spodni?!” Na […]
12 dni miesiąca Elul, począwszy od dnia 18 Elul mają szczególne znaczenie. Te 12 dni odpowiadają 12 miesiącom w odchodzącego roku (każdy dzień „jest jednym z miesięcy”). W tym okresie należy postarać się o pełną analizę swoich działań, czynów za […]
Rozdział Tory Behar zaczyna się od micwy Szmita nazywanej również Szabatem Wiekuistemu – Szabatem dla ziemi. Co to jest Szemita? Główne zasady Roku Szbatowego: rozgrzeszenie pożyczek/zadłużeń, powstrzymanie się od wszelkich prac polowych i duchowy cel w.w. Gdy tylko […]
Dnia 21 Ijar roku 1949 została założona wioska Chabad-Lubawicz w Izraelu – Kfar Chabad. Pomysłodawcą, inicjatorem i wielkim wsparciem przedsięwzięcia był Szósty Lubawiczer Rebbe, Rabin Józefa Jicchak Schneersohn. Pierwszymi osadnikami przeważnie byli Żydzi w nowej ówczesnej Alii ze Związku Radzieckiego, […]
Tu BiSzwat – Nowy Rok Drzew Tu BiSzwat, 15 dzień miesiąca Szwat w kalendarzu żydowskim jest początkiem Nowego Roku Drzew. Właśnie o tej porze najwcześniej kwitnące drzewa w Izraelu budzą się do życia z zimowego snu i rozpoczynają nowy cykl owocowania. […]
Nas Żydów nazywają „Narodem Ksiąg”, ponieważ nasz związek z nimi, przywiązanie do ksiąg stało się wręcz legendarne. Prawo nakazuje nam poświęcać każdą wolną chwilę na studiowanie. Kiedy rodzi się dziecko, życzymy jego rodzicom: „Obyś był godzien poprowadzić go do Tory”. […]
Wielkie Święta przypadają na żydowski miesiąc Tiszrej – pierwszy miesiąc żydowskiego roku. W czasie tego miesiąca, obfitego w żydowskie życie duchowe, religijne, doświadczamy szerokiego spektrum emocji – smutku, radości i wszystkiego, co pomiędzy nimi. VII Rebbe Lubawicz uczył, że ponieważ Tiszrej jest […]
Dokładnie dzień po ogłoszeniu Państwa Izrael (5 Ijar), sąsiadujące z Izraelem państwa arabskie – Egipt, Syria, Jordania, Liban oraz Irak – wypowiedziały wojnę nowemu Państwu, pod hasłem „wyprowadzić Żydów w morze ”. Tel Awiw został zbombardowany już pierwszego dnia wojny […]
Yanki Tauber W Purim, nic nie jest takie jakim się wydaje. Ten brutalny potwór jest naprawdę słodką nieśmiałą Sarą z drugiej klasy. Ta piękna Królowa Ester z wysadzaną klejnotami koroną jest w rzeczywistości twoim bratem Mojsze. Czy to gigantyczne trójkątne-wypełnione-makiem-ciastko […]
Narodziny Chasydyzmu. Dzień 18 miesiąca Elul, nazywany też Chai Elul jest jednym z najbardziej charakterystycznych świąt chasydzkich. W tłumaczeniu z języka hebrajskiego słowo „chai” oznacza „życie”, a jego jego liczba wg gematrii – 18. Rabin Isroel Baal Szem Tow, twórca […]
14 Tammuz – ponura kartka z historii narodu żydowskiego: Żydzi z Szafuzy (Szwajcaria) spaleni na stosie (1401) Woźnica (postilion) gubernatora zabił czteroletniego syna radnego. Antysemicka władza miasta zarzuty bezpodstawnie postawiła Żydowi o nazwisku Michael Vinelmann, byłemu mieszkańcy Bazylei, twierdząc, że […]
Przywrócenie wolności Żydom w Hiszpanii. Po prawie półwieczu 475 latach został odwołany w Hiszpanii dekret o całkowitym zakazie praktyk . W 1492 za namową inkwizycji, para królewska wydała dekret o zakazie praktyk religijnych i wygnaniu z Hiszpanii wyznawców judaizmu. Dopiero […]
Święto Purim celebruje zbawienie narodu żydowskiego od spisku Hamana, który miał na celu „zniszczyć, zabić i unicestwić wszystkich Żydów, młodych i starych, niemowląt i kobiet w ciągu jednego dnia”. Wydarzenia Purim trwały kilka lat, a kulminacją były obchody zwycięstwa 14-15 […]
Wybitne postacie judaizmu: Rabin Jisroel ben Ze’ev Wolf Lipkin, znany również jako „Jisroel Salanter” lub „Israel Salanter” (ur. listopad 1809, Zagory, Litwa – zm. luty 1883, Königsberg), był założycielem ruchu ortodoksyjnego judaizmu „Mussar” . Rabin Jisroel był wybitnym talmudystą oraz […]
Kristallnacht – Noc Kryształowa (1938) Tej nocy – 15 Cheszwan roku 5699. – trwającej do następnego dnia (z 9 na 10 listopada 1938, według świeckiego kalendarza) naziści rozpoczęli skoordynowaną akcję bestialskich pogromów społeczności żydowskiej w Niemczech. Zachęceni przez władzę, uczestnicy zamieszek […]
Rebbe i Rabin Po przejściu na emeryturę ze służby wojskowej w 1968 roku, Jichhak Rabin, początkujący w polityce, w wieku czterdziestu lat, został mianowany ambasadorem Izraela w Stanach Zjednoczonych. Rabin pochodził z nie religijnej rodziny. Jego pierwsze spotkanie z Chabadem […]
Bat micwa w tłumaczeniu z języka hebrajskiego to „córka przykazania”. Gdy Żydowska dziewczynka kończy 12 lat, przyjmuje wszystkie prawa i obowiązki dorosłej osoby, łącznie z przykazaniami Tory. Od tego dnia zajmuje pełnoprawne miejsce w społeczności żydowskiej dojrzłej młodej kobiety. Ten 'kamień […]
SZANUJ OJCA TWEGO I MATKĘ TWOJĄ, ABYŚ DŁUGO ŻYŁ Szacunek wobec swoich rodziców jest jedną z najbardziej znaczących micw Dekalogu – Dziesięciu Przykazaniach. Tora mówi nam: „Czcij ojca i matkę” i mówi nam: „Czcij swojego B-ga” – co oznacza, że […]
Tiszrej – jest pierwszym miesiącem (cywilnego) kalendarza żydowskiego przypadającym zwykle na wrzesień-październik kalendarza gregoriańskiego. W kalendarzu religijnym miesiąc ten wypada jako siódmy. Tiszrej liczy 30 dni. Pierwszych dziesięć dni miesiąca Tiszrej jest okresem Dziesięciu Dni Pokuty. Punktem kulminacyjnym tego okresu […]
Elul – czas rozachunku Ostatni miesiąc roku – miesiąc ELUL. Miesiąc ten zwiastuje nadejście Rosz HaSzana – Nowego Roku. Zbliża się koniec żydowskiego roku kalendarzowego. Chociaż jesteśmy wciąż w sezonie letnich wakacji, lecz w judaizmie, czas ma inny wymiar […]
Co oznacza broda i pejsy w kulturze żydowskiej? —————————————————- Witam serdecznie Żydzi ortodoksyjni noszą pejsy i brody, gdzyż tak nakazał im B-g. Kiedy naród żydowski wychodził z egiptu B-g chciał, by Żydzi w jakiś sposób odróżniali się od […]
Kiedy ostatni raz życzyłeś drzewu Szczęśliwego Nowego Roku? 15 dzień hebrajskiego miesiąca Szwat jest do tego świetną okazją. Znany jest jako Tu b’Szwat, Nowy Rok Drzew. Dlaczego drzewa świętują swój Nowy Rok o tyle później niż my? Ma to związek […]
Kalendarz na ścianie mówi, że jest styczeń. Lecz jest to również żydowski miesiąc Szwat, co oznacza, że Tu B’Szwat („piętnasty dzień miesiąca Szwat”), Nowy Rok Drzew, nadchodzi, wyznaczając rozpoczęcie okresu wzrostu drzew owocowych. To dzień, w którym dziękujemy B-gu za […]
Jak zapalać Nasz świecznik chanukowy może być prostej kontrukcji. Odpowiednio użyty staje się potężnym narzędziem rozświetlania wszechświata niezwykłym światłem, które wzmacnia prawdę, sprawiedliwość i życzliwość na świecie. Oto co trzeba zrobić:
Ze względu na to, że cud Chanukowy dotyczył oliwy (oliwy z oliwek w menorze) w okresie Chanuki jemy tłuste pokarmy, takie jak pączki i ziemniaczane latkes. (To, że udaje nam się przeżyć taką ośmiodniową dietę to też cud 😜!) Oliwa […]
Slichot lub też Selichot – modlitwy karne i modlitwy o przebaczenie związane z Rosz HaSzana. Słowo to jest liczbą mnogą od Slicha – סליחה (przebaczenie) Król Dawid był udręczony kiedy proroczo przewidział zniszczenie Świątyni i zaprzestanie składania ofiar. „Jak Żydzi zadośćuczynią za […]
Jako ostatni miesiąc żydowskiego roku, Elul jest tradycyjnie czasem introspekcji i podsumowania – czasem by przejrzeć swoje uczynki i postęp duchowy minionego roku oraz przygotować się na nadchodzące „Straszne Dni” – dni skruchy Rosz HaSzany i Jom Kippur. Jako miesiąc […]
Wskazówki – na kiedy zaplanować Pidyon Haben, oraz specjalne zasady na specjalne dni są zapisane w Torze: „Jego wykupienie [odbędzie się] po osiągnięciu miesiąca życia” — Lb 18,16. Oznacza to, że Pidyon Haben (ceremonia wykupu pierworodnego) powinna odbyć się trzydziestego […]
Judaizm o Sztuce Jedzenia Israel Rajs Zanim zdołamy pojąć znaczenie koszerności, musimy zrozumieć na czym polega żydowskie podejście do jedzenia i do samego życia. W uproszczeniu można swierdzić, że celem naszego pobytu tutaj, na tym świecie jest transformacja sfery ziemskiej […]
Tora mówi nam: „…. nie samym chlebem żyje człowiek, ale człowiek żyje wszystkim tym, co powiedzą usta Wiwkkuistego” (Dwarim/ Księga Powt.Prawa, rzd 8:3). Rabin DowBer zwany „Magidem” z Międzyrzecza wytłumaczył głębsze znaczenie tej wypowiedzi: „Kabbaliści nauczają, że w każdym stworzeniu […]
Dlaczego Utrzymujemy Koszerność? Pytanie: Ja mam dwa pytania na temat kaszrutu (przepisów kulinarnyh Tory). O ile dobrze rozumiem to niekoszerne zwierzęta posiadają negatywne cechy, które my jedząc je, wchłaniamy w siebie. Wiemy jednak, że wiele koszernych zwierząt spożywa niekoszerne (n.p. […]
Czy zdarzyło się wam kiedykolwiek zrobić interes, świętować ślub (lub rocznicę ślubu), albo po prostu spędzić czas ze swoim przyjacielem bez jakiegoś wspólnego posiłku? Czyżby wspomnienia z domu rodzicielskiego nie wiązały się z myślami o przyjemnościach kulinarnych? A co z […]
Istnienie procesu polegającego na zapoznaniu się kobiety i mężczyzny, ich zbliżeniu się do siebie i zadecydowaniu, czy do siebie pasują wynika nie tylko ze zdroworozsądkowego podejścia do życia, ale również uregulowań prawa żydowskiego. Talmud podaje, że mężczyźnie nie wolno poślubić […]
Miasto wybudowane wzdłuż wybrzeża Kinneret, w pobliżu siedemnastu naturalnych gorących źródeł, północne miasto izraelskie – Tyberiada (Tweria) – jest znane jako „Miasto Wody”. Jest uważane za jedno z czterech „Świętych Miast” w Izraelu. Jakieś 2’000 lat temu, Tyberiada była centrum […]