Dzień 9 Adar powszechnie uważany jest za datę rozłamu między szkołą Hillela a szkołą Szammaja.

Pierwszy spór pomiędzy dwiema najbardziej autorytatywnymi  szkołami interpretacji Tory (1 wiek n.e)

Pierwsze zasadnicze rozbieżności w interpretacjach obu szkół dotyczyły pozycji prawa żydowskiego. 

Miało to miejsce na przełomie 1 wieku n.e. W następnych pokoleniach, szkoły spierały się również wielu innych kwestiach dotyczących prawa żydowskiego, aż prawo zostało ustalone zgodnie z naukami „Domu Hillela” – z wyjątkiem kilku przypadków. Zgodnie z tradycją, po przybyciu Mesjasza, prawo zostanie ustanowione zgodnie z orzeczeniami „Domu Szammaja”.

Mimo to przez cały czas członkowie obu szkół utrzymywali między sobą przyjazne stosunki.

Hillel (הלל), zwany też Starszym był wpływowym żydowskim autorytetem prawnym, „Szkoła Hillela”, którą stworzył zajmowała się interpretacją prawa żydowskiego (przełom 1 wieku n.e.). Prawdopodobnie wywodził się z diaspory babilońskiej  (stąd określany również jako Hillel Babilończyk) i pochodził z rodu Króla Dawida.

Przeciwstawną „Szkole Hillela”  była „Szkoła Szammaja Starszego”. 

Szammaj (hebr. שמאי –  I w .p.n.e./I w. n.e.) – był żydowskim  uczonym, autorytetem  prawno-religijnym. 

Interpretacje obu szkół są obszernie cytowane w Misznie, ich opinie są zazwyczaj przeciwstawne, np. co do nieczystości [duchowej] kobiet w okresie krwawienia. Szammaj uważał, że są nieczyste tylko od momentu upływu krwi, Hillel, zaś mówił, że są nieczyste od poprzedniego badania do następnego

Z początku Hillel i Szammaj ściśle współpracowali ze sobą. Szkoła Hillela szkoła prezentowała bardziej elastyczne podejście do Tory,  niż rygorystyczna Szkoła Szammaja. Ostatecznie judaizm przyjął właśnie wykładnię Hillela za obowiązującą. Późniejsza tradycja przypisuje to wyrokowi głosu z nieba (bat kol).

W odróżnieniu od Szammaja, dla którego najważniejsze było skrupulatne przestrzeganie szczegółowych nakazów Prawa, dla Hillela Starszego istotą Tory był jej duch. Jego interpretacja Pięcioksięgu Mojżeszowego była bardziej ludzka i uniwersalistyczna. Pragnął, by wszyscy Żydzi i nawróceni mieli możliwość przestrzegania Prawa (rygorystyczne podejście np. do sprawy czystości i nieczystości, poważnie utrudniało biednym ludziom dążenie do świętości). „Nie czyń bliźniemu twemu, co tobie niemiłe: to cała Tora. Reszta jest komentarzem – idź i poznaj go.” – odpowiedział poganinowi, który oświadczył, że zostanie żydem, o ile może być nauczony Tory stojąc na jednej nodze.

Z imieniem Hillela wiążą się szczególnie trzy istotne rozstrzygnięcia:

•zabicie baranka paschalnego może być dokonane nawet gdy Pesach przypada w Szabat

•do umowy kredytowej można dołączyć klauzulę umożliwiającą odebranie długu mimo Roku Szabatowego (każdy siódmy rok wedle Ks.Dwarim. 15, 1-11 anulował zaciągnięte długi). Wybieg ten nazywa się prozbul lub prosbole

•stworzenie siedmiu zasad (middot), które umożliwiały wyprowadzenie z istniejącego prawa dalszych rozstrzygnięć, co było podstawą dalszego rozwoju halachy

Zmiana prawa w Maryland (1825).
W 1715 r. rząd Kolonii Koronny w Maryland uchwaliła prawo zobowiązujące każdego obywatela, który chciałby piastować urząd publiczny, do złożenia przysięgi abjuracji, która zawierała słowa „na prawdziwą wiarę chrześcijanina”. W 1776 r. Nowa Konstytucja stanu Maryland potwierdziła tę ustawę – wymaganie, by przysięga na urząd publiczny zawierała deklarację wiary w religię chrześcijańską. Jednak po kolejnych latach walki i uchylenie dyskryminującego zapisu w prawie, dnia 26 lutego 1825 r. Dom Delegatów w Maryland uchwalił ustawę „o pomocy Żydom w Maryland”. Ustawa ta pozwoliła każdemu obywatelowi żydowskiemu złożyć przysięgę, która wyznaje jego wiarę.

Z historii judaizmu – wiele wiele lat temu naszym braciom w wierze się udało – dnia 8 Adar I roku 5434 dopięli swego:

W 1660 roku oficjalnie ukonstytuowała się gmina żydowska Barbadosu, przyznano jej oficjalny status w strukturach państwowych. Miało to duże znaczenie dla tamtejszej społeczności żydowskiej, ich życia codziennego.
Żydzi jednak dopatrzyli się bardzo istotnej wady w dokumencie wydanym przez władze państwowe, a mianowicie, w sądach (w trakcie zeznań sądowych) musieli by składać przysięgę – świadectwo prawdy na chrześcijańską Biblię. Na to Żydzi stanowczo nie mogli wyrazić zgody. W październiku 1669 roku społeczność żydowska przedstawiła królowi petycję z prośbą o pozwolenie na składanie przysięgi na Humasz Mojżeszowy (Pięcioksiąg Mojżesza) – Żydowską Biblię.

Kilka lat później, w środę, 14 lutego 1674 – dnia 8 Adar I roku 5434, Barbados uchwalił ustawę przyznającą społeczności żydowskiej prawo, którego się domagali.

Święto Hasmoneańskie (II wiek p.n.e.)
W dniu 28 miesiąca Szewat (ok. 134 r. p.n.e.) Antioch V zrezygnował z oblężenia Jerozolimy i planów zniszczenia miasta.
Ten dzień był obchodzony jako święto w czasach hasmoneńskich. (Megilat Taanit).
Dynastia Hasmoneanów (Dynastia Hasmonei) była dynastią panującą w Judei oraz krajach sąsiedzkich.
W okresie lat 140 – 116 p.n.e. dynastia rządziła na wpół autonomicznie od Seleucydów w regionie Judei.
Od 110 r. p.n.e., wraz z rozpadem Imperium Seleucydów, dynastia stała się w pełni niezależna, rozszerzyła się na sąsiednie regiony Samarii, Galilei, Iturei, Perei i Idumei i przyjęła tytuł „basileus”.
Niektórzy współcześni naukowcy określają ten okres jako niezależne królestwo Izraela.
Dynastia została ustanowiona przez Szymona Macbabeusza.
Szymon, ostatni ocalały syn Matisyahu, został przywódcą narodu żydowskiego w 3622 r. od stworzenia świata. Był prekursorem królewskiej dynastii Hasmoniańskiej, która trwała 103 lata, aż Herod zgładził ją. Wcześni władcy Hasmonei byli sprawiedliwymi ludźmi, którzy nie dążyli do przyjęcia tytułu monarchy. Jednak ostatecznie ulegli pokusom i w końcu Hasmoneanie przejęli tron, ignorując tradycję, że tylko potomek Króla Dawida może być Królem. (Ramban napisał, że B-g zniszczył tę dynastię – była to kara za ten czyn.). Ponadto ogromna moc i bogactwo generowane przez ich pozycję spowodowały, że Hasmoneanie coraz częściej identyfikują się z saduceuszami, z których wielu było również bogatych i potężnych. W rezultacie Hasmoneanie zaczęli prześladować, a nawet mordować Żydów przestrzegających Torę i tradycje żydowskie, zyskując w ten sposób wrogość narodu żydowskiego. Wreszcie, co najgorsze, Hasmoneanie wojowali często celem samodoskonalenia i utwierdzenia swojej władzy, bezwzględnie niszcząc każdego, kto nawet podejrzewał, że nie popiera ich rządów.
(ilustracja: University of California, Berkeley, ze zbiorów THE MAGNES COLLECTION OF JEWISH ART AND LIFE)

Tragedia Żydów z Bazylei (1349)
Gdy w Szwajcarii szalała Czarna Śmierć, w studniach w Zofingen znaleziono truciznę, podejżanie padło na…Żydów. W trakcie „śledztwa” niektórzy Żydzi byli torturowani, poddani testowi „Dümeln” (śruby skrzydełkowe), nie wytrzymali tortur i…. „przyznali się do winy” za postawione im zarzuty. Te zeznania w wyniku tortur zostały następnie upublicznione mieszkańcom Bazylei, Zurychu, Freiburg-im-Breisgau, a nawet Kolonii. Żydzi z Bazylei zostali schwytani i spaleni na wyspie na Renie 9 stycznia 1349 r. w drewnianych chatach, które zostały zbudowane specjalnie do egzekucji. Ich dzieci, które zostały oszczędzone, zostały zabrane i przymusowo ochrzczone.

R. Arieh Leib ze Szpoli uratowany przed utonięciem (1793).
W drodze powrotnej z udziału w ceremonii brit milah w Bohusławie (na dzisiejszej Ukrainie), gdzie był zaproszony jako Sandak, R. Aryeh Leib, znany jako „Dziadek Szpoli”, przemierzał zamarzniętą rzekę Ros, gdy lód nagle pękł mu pod stopami.
Cudem został ocalony. Zdarzyło się to dnia 19 Szwat i do dziś jego potomkowie zaznaczają tę datę radosną ucztą (Ish Hapelleh, s. 299–301).

Arie Lejb ze Szpoły znany też jako Lejbe ze Szpoły, Szpoler Zejde (jid., Dziadek ze Szpoły), Zejde ha-Kadosz (jid., Święty Dziadek) (1725-1812) – cadyk, sandak i uzdrowiciel (por. Baal Szem). Należał do trzeciego pokolenia cadyków. Był uczniem Pinchasa ben Abrahama Abby Szapiry z Korca. O czynionych przez niego cudach krążyły legendy. Ze strony niektórych cadyków, zwłaszcza Barucha ben Jechiela z Międzyboża, spotkał się z krytyką, a nawet lekceważeniem; zarzucano mu wulgaryzację chasydzkiej doktryny. Kiedy Nachman z Bracławia, prawnuk Baal Szem Towa, osiedlił się niedaleko Szpoły, wybuchł między nimi konflikt na tle osobistej rywalizacji i różnic doktrynalnych. A.L. ze Sz. reprezentował ludową religijność, która przedkładała prostą wiarę nad uczoność i spekulację. Podzielał mesjanistyczne oczekiwania, związane z rokiem 1840. O jego doktrynie nic bliżej nie wiadomo, nie zachowały się żadne pisma, ani zbiory naukowe. Opowieści o nim zebrane zostały w dziele Tiferet ha-MAHARAL (hebr., Tajemnica MAHARAL-a, wyd. 1914).

Autor: Jan Doktór, Żydowski Instytut Historyczny

10 Szwat – Jud Szwat.

Jest to jedna z najważniejszych dat w Kalendarzu Chasydzkim.

Rabin Israel Abuchatzera (1890–1984), znany jako „Baba Sali”, urodził się w Tafillalt w Maroku w bogatej rodzinie Abuchatzera. Od najmłodszych lat był znany jako mędrzec, cudotwórca i mistrz kabbalistów. W 1964 r. Przeniósł się do Ziemi Świętej, ostatecznie osiedlając się w południowym miasteczku rozwoju rozsławił się, Netivot. Zmarł w 1984 roku dnia 4 Szwat.

Jego grób w Netiwot stał się świętym miejscem odwiedzanym przez tysiące rocznie.

Odejście z tego świata Rabina Schneura Zalmana z Liadi (1812)
Założyciel chasydyzmu Chabad, Rabin Schneur Zalman z Liadi (1745–1812), zmarł wieczorem dnia 24 Tewet, 5573, około godziny 22:30, krótko po wyrecytowaniu modlitwy Hawdalah oznaczającej koniec Szabatu. Rebbe wówczas mieszkał w miasteczku Piena, uciekając przed wojskami Napoleona, które trzy miesiące wcześniej przeszły się przez rodzinne miasto Rebbego Liadi, w drodze do Moskwy. Zmarł w wieku 68 lat.

Dekret o wydaleniu portugalskich Żydów (1496 r.)

Po śmierci króla  Portugalii Joao w 1494 roku, jego syn, na tron wstąpił jego syn – król Manuel I.  Gdy zakwestionowano jego legalność jako następcy tronu, Manuel chciał poślubić księżniczkę Isabel z Hiszpanii, córkę Ferdynanda i Izabeli, aby umocnić swoją pozycję. Jako wstępny warunek małżeństwa, hiszpański monarcha zażądał, aby Portugalia wydaliła wszystkich Żydów tan mieszkających – wielu z nich było banitami z Hiszpanii z 1492 r., którzy znaleźli schronienie w sąsiedniej Portugalii.
Manuel zgodził się, a pięć dni po podpisaniu kontraktu małżeńskiego, dnia 23 miesiąca Tewet roku 5257 od stworzenia świata wydał dekret, który zobowiązywał Żydów zamieszkałych w Portugalii w ciągu jedenastu miesięcy opuścić kraj.

Doceniając wartość i znaczenie Żydów dla ekonomiki Portugalii, Manuel był niezadowolony z potencjalnej utraty tego atutu ekonomicznego i wymyślił sposób, aby Żydzi pozostali w Portugalii – ale …. jako chrześcijanie…
Początkowo wydał rozporządzenie, by Żydzi opuścili jeden z trzech portów, ale wkrótce ograniczył  deportację tylko z Lizbony.
Gdy nadszedł październik 1497 r., tysiące Żydów zgromadziło się tam. Zostali ochrzczeni siłą, pod przymusem. Wielu Żydów zdecydowało się pozostać i trzymać swoje pochodzenie i wiarę w tajemnicy; nazywano ich Marranos lub Krypto-Żydami.

Przez następne 350 lat „osławiona” Inkwizycja prześladowała, torturowała i paliła na stosach tysiące „marranos” w całej Hiszpanii, Portugalii i ich koloniach za kontynuowanie potajemnego praktykowania wiary żydowskiej i tradycyjnycyjnych rytuałów żydowskich.

Ester zostaje Królowa (362 p.n.e.)
„I Estera została zabrana do króla Achaszwerosza, do jego pałacu, w dziesiątym miesiącu, który jest miesiącem Tewet, w siódmym roku jego panowania. I Król umiłował Ester bardziej niż wszystkie kobiety, a ona zdobyła jego przychylność i życzliwość bardziej niż wszystkie dziewice; włożył królewską koronę na jej głowie i uczynił ją Królową w miejsce Waszti ”(Księga Estery 2:16-17).
I to jest początkiem Cudu Purimowego, który się zdarzył sześć lat później, 13 i 14 Adar roku 3405 od stworzenia Świata (356 p.n.e.).

Drugi dzień Cudu Chanukowego (rok 139 p.n.e.)

W dniu 25 Kislew w roku 3622 od stworzenia świata Machabeusze wyzwolili Świątynię Jerozolimską, po zwycięstwie nad znacznie liczniejszą i potężniejszą armią króla syryj-sko-greckiego Antyocha IV, który próbował siłą wykorzenić wiarę Żydów, praktyki i tradycje Judaizmu. Zwycięscy Żydzi dokonywali napraw, oczyszczali, sprzątali, koszerowali i ponownie wyświęcali Świątynię. Lecz cały olej Świątyni niezbędny do świecenia menory świątynnej został splugawiony przez pogańskich najeźdźców. Gdy Żydzi przystąpili do zapalenia świątynnej menory, okazało się, że pozostała tylko jedna mała porcja rytualnie czystej oliwy z oliwek. Cudownie, jednodniowa miarka oliwy paliła się przez osiem dni, aż udało się wyprodukować nową czystą koszerną oliwę. Upamiętniając to cudowne zjawisko, Mędrcy ustanowili 8-dniowe Święto Chanuka, w którym to okresie zapalamy ogień na menorach chanukowych – co wieczór, po zachodzie słońca dodajemy kolejne światło świecy lub oliwne, by przypomnieć i po raz kolejny przeżyć tam ten Cud.

(Ilustracja: malowidło upamiętniające zwycięstwo Machabeuszy zdobi Synagogę Or Tora w Akrze w Izraelu)

Kain zabił Abla

Dnia 25 Kislew roku 3720 p.n.e. popełnino pierwsze morderstwo w historii ludzkości. Był rok 41 od stworzenia świata, kiedy najstarszy syn Adama i Ewy, Kain, zabił swego młodszego brata, Abla, jak to opisano w czwartym rozdziale Księgi Rodzaju – Bereszit.

(ilustracja: Chabad.org, „Dlaczego Kain Zabił Abla)

Początek budowy Drugiej Świątyni (353 r. p.n.e.)

W pierwszym roku panowania Cyrusa, Króla Persji, Żydzi otrzymali pozwolenie na powrót do Izraela i odbudowanie Świątyni Jerozolimskiej. Grupa Żydów kierowana przez Zerubawel wyruszyła do Jerozolimy z wygnani babilońskiego. Wkrótce po przybyciu do Erec Israel rozpoczęli pracę przygotowawcze nad wzniesieniem Drugiej Świątyni. Jednakże mieszkańcy Samarii (Cutheanie)  fałszywie oskarżyli Żydów o spisek przeciwko królowi Cyrusowi, co poskutkowało wstrzymaniem budowy Świątyni aż do końca  panowania tego Króla oraz przez całe panowanie Aswerusa, jego następcy. Budowa została wznowiona w drugim roku panowania Dariusza, syna Aswerusa, w dniu 24 Kislew.

Arka Noego  spoczęła na lądzie  (2104 r. p.n.e.)

Dnia 16 Kislew dno arki Noego, zanurzone na 11 łokci pod powierzchnią wody, dotknęło twardego gruntu. Arka spoczęła na szczycie góry Ararat.

(Jest to zgodne z opinią talmudycznego mędrca Rabiego Jozuego, który utrzymuje, że Powódź rozpoczęła się dnia 17 Ijar.)

 Dnia 27 Cheszwan  roku 2104 r. p.n.e. :

„A miesiąca drugiego, dwudziestego siódmego dnia miesiąca wyschła ziemia…” (Bereszit, 8:14).

Po pełnych 365 dniach Wielkiego Potopu, który unicestwił całe życie na ziemi, z wyjątkiem tych, których Wszechmogący ocalił a Arce: osiem osób  – Noe i jego rodzina oraz zwierzęta – po parze z każdego gatunku. 

W tym dniu B-g nakazał Noemu: „Wyjdź z arki i rozmnażaj się…”  by zamieszkać na ziemi i zaludnić oraz ucywilizować ją.

Święto Hasmonean (137 p.n.e.)

W czasach talmudycznych Cheszwan 23 był upamiętniony jako dzień, w którym kamienie ołtarza, które zostały zbezczeszczone przez Greków, zostały usunięte ze Świątyni.

• Powstanie Machabeuszów, znane również jako również powstanie hasmonejskie – powstanie żydowskiego ludu – narodowowyzwoleńcze w latach 167–160 p.n.e.. Naród żydowski powstał przeciwko rządzącej z Syrii hellenistycznej dynastii Seleucydów. Seleucydzi dążyli do unicestwienia tradycji i praktyk żydowskich, wprowadzili m.in. zakaz studiowania Tory, a nawet posługiwania się we własnym języku. Król Antioch IV wydał rozkaz wybudowania ołtarza Zeusa w Bajt HaMigdasz – Świątyni Jerozolimskiej i zorganizował  jednostkę urzędniczą, której zadaniem było pilnowanie składania mu ofiar. Właśnie to zarządzenie było „ostatnią kroplą” która prxzpełnieła „czaszę goryczy” – wybuchło zwycięskie powstanie. Jerozolima była odzyskana.
• (ilustracja: Fragment z „Historii Chanuki” Ori Shermana. (Magnes Collection of Jewish Art, University of California, Berkeley)

15 Cheszwan – Rocznica śmierci Mattitjahu 

W 2 wieku p.n.e. na  Ziemi Świętej rządzili Seleucydzi (syryjsko-greckie rządy), którzy (przy współpracy z żydowskimi hellenistami), wprowadzali pogańskich bożków do Świątyni również  (z dużym naciskiem) nakłaniali ludność Izraela do hellenizacji. 

Mattitjahu, syn arcykapłana Jochanana, był człowiekiem już w podeszłym wieku , kiedy ‚podniósł miecz i wniósł flagę’ sprzeciwu w miejscowości Modiin na wzgórzami Judei. Na jego wołanie zebrały się tłumy Żydów: „Kto to staje w obronie wiary w Boga Jedynego, chodź ze mną!” , stworzyli ruch oporu, niczym partyzanci walczyli z Grekami z kryjówek górskich.

Na czele ruchu stanął Mattitjahu, lecz po roku zmarł – dnia 15 Cheszwan roku 3622 od stworzenia świata (139 p.n.e.). Jego pięciu synów – „Machabeusze”- Juda, Jochanan, Szimon, Elazar, Jonatan – podtrzymali walkę wraz z synami Izraela rozpoczętą przez Mattityahu aż do ostatecznego zwycięstwa. Wydarzenia te są świątecznie upamiętniane każdego roku przez Żydów na całym świecie w okresie Chanuki.

Spalenie Talmudu (1553).
Działo się to w Wenecji. Z rozkazu papieża Talmud został spalony w dniach 13 i 14 Mar-Cheszwan 1553 (Minchah Belulah, Powtórzonego Prawa 33: 2). Podany powód był taki, że Talmud zawierał heretyckie stwierdzenia dotyczące wiary chrześcijańskiej. W Wenecji znajdowało się wiele słynnych drukarni hebrajskich, w tym Daniel Daniel Bomberg, włoski wydawca nie-żydowskiego pochodzenia, który przygotował i wydał Talmud w latach 1519–1523.

Rocznica śmierci Metuzelah (2105 r.p.n.e.).

Z czasów biblijnych:

Metuzelah był najdłużej żyjącym człowiekim wszech czasów, zmarł w wieku 969 lat w dniu 11 Cheszwan w roku 1656 od stworzenia świata (2105 r. p.n.e.), dokładnie na siedem dni przed początkiem Wielkiego Powtopu. 

Methuselah był wielkim pra-pra-wnukiem Adama i dziadkiem Noego. 

Rachel – Żydowska Matka

Rachel – nasza Pramatka zmarła w dniu 11 Cheszwan roku 2208 od stworzenia świata (1553 p.n.e.), w trakcie porodu drugiego swojego dziecka – syna Beniamina.

Rachel urodziła się w Aram (Mezopotamia) około 1585 p.n.e. Jej ojcem był Laban, brat matki Jakuba, Rebeki. 

Jakub przyszedł do domu wuja Labana w 1576 r. p.n.e., uciekając przed gniewem swego brata-bliźniaka Esawa. Zakochał się w młodszej córce Rachel; pracował przez siedem lat, doglądając stada owiec Labana tylko po to, by móc poślubić Rachel – taki był warunek Labana. 

Jednak Laban oszukał swojego siostrzeńca: rano po ślubie Jakub odkrył, że poślubił starszą siostrę Rachel – Leah. 

Laban w końcu zgodził się na małżeństwo Jakuba z Rachel, lecz po kolejnych siedmiu latach ciężkiej pracy Jakuba u niego.

Rachel przez wiele lat nie mogła zajść w ciążę, natomiast jej starsza siostra i rywalka urodziła Jakubowi sześciu synów i córkę z rzędu. 

Wreszcie w 1562 roku p.n.e., Rachel urodziła swojego pierwszego syna Józefa. Dziewięć lat później, gdy Jakub wraz z cała swoją rodziną był w drodze do rodzinnego domu Jakuba w Hebronie (wracał tam po 22-letniej nieobecności), ukochana Rachel urodziła drugiego syna, jednakże zmarła w czasie porodu. 

Jakub pochował swoją ukochaną żonę Rachel na poboczu drogi, którą podążali, nieopodal Betlejem; tam „Rachel płacze nad swoimi dziećmi (wszystkimi dziećmi Izraela), gdyż są one już [na wygnaniu]” (Jeremiasza 31:14).  

Drugie tablice; Dzień przebaczenia (1313 p.n.e.)
W dniu 10 Tiszrei 2449 roku od stworzenia świata, 82 dni po tym, jak Izraelici zdradzili swoje nowo zawarte przymierze z B-giem, czcząc Złotego Cielca i po tym, jak Mojżesz dwukrotnie spędził po 40 dni na górze Synaj, błagając w ich imieniu o przebaczenie, „B-g przywrócił Jego łaskawość wobec ludu Izraela szczerze i całym sercem, mówiąc do Mojżesza: 'Wybaczyłem, jak prosisz’ i dał mu Drugie Tablice ”- ustanawiając w ten sposób dzień pokuty, przebaczenia i teszuwy dla wszystkich pokoleń.

27 Elul rok 3760 p.n.e.
Dzień 27 Elul jest trzecim dniem stworzenia, kiedy B-g odsłonił suchy ląd i stworzył roślinność:
I rzekł B-g: „Niech zbiorą się wody spod nieba w jedno miejsce, a niech się ukaże ląd”. I stało się tak. I nazwał B-g ląd ziemią, zbiór wód nazwał morzami. I widział B-g, że jest dobrze. I rzekł B-g: „Niech porośnie ziemia rośliną, zielem rozsiewającym nasiona, drzewami, które wydają owoce podług rodzajów swoich….”… i widział B-g, że jest dobrze. I był wieczór i poranek, trzeci dzień.”           (Bereszit/Ks. Rodzaju,1:9-13)

3760 p.n.e.
Dzisiaj jest drugi dzień Stworzenia, kiedy B-g stworzył niebo:
„I rzekł B-g: „Niech będzie przestwór w pośrodku wód, a niech przedzieli między wodami a wodami! I uczynił B-g przestwór i przedzielił i stało się tak. I nazwał B-g przestwór niebem….” (Bereszit/Ks. Rodzajów, 1:6-8)

18 Elul – dzień urodzin Pierwszego Rebbe Chabad Lubawicz (1745)
Rabin Schneur Zalman z Liadi (1745–1812), założyciel gałęzi chasydyzmu „Chabad”, urodził się 18 Elul roku 5505 od stworzenia świata, w dniu 47-ch urodzin swojego „duchowego dziadka”, Rabina Israela Baal’a Szem Tow’a – Rabin Schneur Zalman był uczniem ucznia i następcy Baal’a Szema Tow’a, Rabina Dowbera Mezeritcha.

18 Elul – jest dniem urodzin Rabina Israela Baal’a Szem Tow’a, założyciela chasydyzmu.
Rabin Israel urodził się w małym miasteczku na Ukrainie w 1698 roku. Jego ojciec, Rabin Eliezer, był członkiem tajnego stowarzyszenia „ukrytych cadyków”, zmarł, gdy młody Israel miał zaledwie pięć lat; jego ostatnie słowa do syna brzmiały: „Nie bój się niczego i nikogo tylko B-ga Jedynego. Kochaj każdego Żyda całym swoim sercem i całą duszą”.
Osierocony młodzieniec większość czasu spędzał w lasach otaczających jego rodzinne miasto – wędrował, dużo medytował; tam pewnego dnia spotkał się z jednym z rodaków – kolegów ojca i ostatecznie przyłączył się do ich społeczności. Przez wiele lat nie zdradzał swoich zainteresowań i zajęć, żył w przebraniu prostego karczmarza i kopacza gliny, a jego geniusz był znany tylko bardzo niewielkiemu kręgowi kolegów mistyków i uczniów. Ale gdy skończył 36 lat jego mistrz poinstruował go, aby „objawił się” i publicznie rozpowszechniał swoją wiedzę, nauki. Czerpiąc z mistycznej „duszy Tory”, Baal Szem Tow („Mistrz Dobrego Imienia”, jak stał się znany) nauczał o iskrze B-skości, która występuje w każdym stworzeniu, oraz o wielkiej miłości B-ga dla każdego z Jego dzieci, uczonych i zwykłych ludzi. Podkreślał znaczenie radości i prostej wiary w służbie B-gu, raczej nie ascezy. Początkowo jego nauki spotkały się z ostrym sprzeciwem elity naukowej i ugruntowanym przywództwem społeczności żydowskiej; lecz z czasem wielu z tych uczonych, jego aponentów, przywódców wspólnotowych ostatecznie zostało jego oddanymi uczniami.
Gdy Rabin Israel zmarł w wieku 62 lat w Szawuot w 1760 roku, ruch, który założył, był na dobrej drodze, by stać się najważniejszą siłą duchową, przywódczą w życiu żydowskim.

The Ben Ish Chai

Chacham Josef Chaim z Bagdada

Chacham Josef Chaim (1832-1909), znany jako Ben Isz Chai, był uczonym Tory i mistrzem Kabbały. Mieszkał w Bagdadzie w Iraku został uznany przez społeczność sefardyjskich Żydów zarówno w kraju jak i za granicą jako wybitny autorytet Halachy.

Urodził się dnia 27 Aw, 1832 roku, w rodzinie o rabinicznych tradycjach od wielu pokoleń. Jego ojciec, Chacham Elijahu Chaim, syn Chacham Mosze Chaim, był Rabinem i przywódcą społeczności żydowskiej w Bagdadzie.

Jako młody chłopak spędzał wiele godzin, czytając Torę i inne księgi z obszernej biblioteki jego ojca. Poszedł do Beit Zilka, żydowskiego seminarium w Bagdadzie, które prowadził  Rabin Abdallahem Someichem.

Josef Chaim miał dwadzieścia pięć lat, kiedy jego ojciec zmarł. Wówczas przejął po ojcu schedę, stał się nieoficjalnym liderem społeczności żydowskiej w Bagdadzie. Tytuł „chacham” – „mądry”, tradycyjny tytuł sefardyjskich rabinów, nadawany przez społeczność – został dołączony do jego imienia. Pomimo młodego wieku był bardzo szanowany, miał dużo uczniów (jeden ze jego uczniów, Rabbi Dowid Chai Hacohen, twierdził, że gdyby Rabbi Josef Chaim żył w czasach Świątyni, nigdy nie została by zniszczona. Nawet w czasach, gdy Żydzi ignorowali wypowiedzi proroków, cała społeczność w Bagdadzie z miłością i poświęceniem odnosiła się do każdego słowa wypowiedzianego przez Rabina Józefa Chaima. Właśnie on wpłynął na to, że wszyscy Żydzi z Bagdadu przestrzegali Szabatów i praw Tory. Chacham Josef Chaim zrezygnował z wynagrodzenia za swoją służbę publiczną. Rodzinę (żonę i dwójkę dzieci) utrzymywał współpracując ze swoim bratem biznesmenem. Osobiście finansował wydawanie książek, a dochód ze sprzedaży tych książek przekazywał ubogim. Często też rozdawał swoje książki, publikacje (za darmo) uczonym Tory.

Usilnie pracował nad zniwelowaniem różnic pomiędzy społecznościami Żydów Sefardyjskich i Aszkenazyskich, przekonywał że uczeni Tory muszą okazywać sobie wzajemne uznanie i szacunek nawet jeśli się nie zawsze zgadzają.

Choć jego wywody prawne były uznawane przeważnie przez Żydów sefardyjskich, jego aszkenazyjscy odpowiednicy uznawali jego geniusz, zawsze przyjmowali go z wielkim szacunkiem i często cytowali jego wywody.

Przez pięćdziesiąt lat, od chwili rozpoczęcia służby dla społeczeństwa do śmierci, badał, wykładał prawa Tory i „haggadah” (opowieści historycznie i przypowieści), wykładał w Tsallat L’ziri, „mała synagoga”. Cztery razy w roku wykładał w Wielkiej Synagodze w Bagdadzie, zbudowanej gliny z Erec Israel.

Chacham Josef Chaim zdawał sobie sprawę, że trudny dla wielu do zrozumienia język Tory może zniechęcać, więc większość jego wykładów była połączona z Kabbalą i „okraszona” Haggadami. Pomagał swoim słuchaczom powiązać treści opowieści biblijnych z prawem Tory, co skutkowało większym zainteresowaniem, przestrzeganiem ze strony Żydów.

Jego podejście opierało się na zachowaniu lokalnych tradycji, nawet w wywodach halachicznych. Nie zalecał zmiany tradycji lokalnej, chyba że istniał istotny powód do tego. Jego wywody świadczą o jego innowacyjnym podejściu, które jednocześnie utrwaliło lokalne tradycje, a także spowodowało zbliżenie się Aszkenazi i Sefardów.

Wiele opowieści świadczy o jego wielkości. Pewnego razu uczony z Bagdadu odwiedził wielkiego Rabina w Jerozolimie, rabbiego Jakuba Szaul Eliasza, prosząc o jego błogosławieństwo. Stary mędrzec odpowiedział: „Dlaczego przyszedłeś do mnie? Chacham Josef Chaim w Bagdadzie, nie ma na świecie takiego jak on, do niego idź. „

Chacham Josef Chaim głęboko kochał Izrael. Popierał osadę żydowską, przekazując tam wszystkie swoje książki i przez całe życie przekazywał pieniądze posłańcom z Izraela, którzy przybywali, by zbierać pieniądze dla biednych. W 1869 r. Wyjechał do Izraela, gdzie odwiedził groby wielu cadyków w Jerozolimie i Hebronie, spotkał się z wybitnymi kabbalistami. Choć proponowali mu tam stanowisko Rabina, postanowił wrócić do Iraku. Przywiózł z Erec Israel wieki  kamień, który miał być umieszczony u wejścia do synagogi, gdzie wykładał.

Umarł w dniu 13 Elul (1909 r.).

Pomimo  tego, że minęło przeszło 100 lat temu od jego odejścia z tego świata, jego dziedzictwo jest bardzo żywe. Wielu z jego uczniów stało się wielkimi żydowskimi uczonymi, którzy kontynuowali rozpowszechnienie jego nauk.

Spuścizna po Chacham Josef Chaim obejmuje wszystkie aspekty judaizmu: prawo Tory, Kabbały, pytania&odpowiedzi(Q & A), kazania, przypowieści, przysłowia i modlitwy, liturgię i pieśnie/wersy na Szabat i święta. Jego prace jednocześnie obejmują szeroką wiedzę z zakresu nauk ścisłych, medycyny, astronomii, fizyki i ekonomii. Jego podejście do Tory, choć rygorystyczne, jest przepełnione miłością do jej praktyki, a jego zwolennicy, których liczba nadal rośnie nawet dzisiaj, czczą jego zaangażowanie w prawo Tora, inspirację i kreatywność a nawet nowatorstwo.

Wiele szkół nosi jego imię, zwłaszcza w Izraelu. Tysiące ludzi wciąż czerpie się z mądrości Chacham Josefa Chaim, studiując jego książki, ale co ważniejsze, żyjąc według jego wskazówek.

Dzień 12 Elul jest dniem urodzin Nachmanidesa.

Przywódca żydowski  urodizł się w Gironie w Hiszpanii, w roku 4954 od stworzenia świata.

Jest uważany za jedną z wiodących postaci w przywróceniu życia żydowskiego Jerozolimy.

Rabin Mojżesz Ben Nahman (1194-1270), powszechnie znany jako Nachmanides, również jako Ramban (akronim od Rabin Mojżesz Ben Nachman), był wybitnym średniowiecznym żydowskim uczonym, rabinem sefardyjskim, filozofem, lekarzem, kabbalistą, jak również komentatorem Tory. Studiował i mieszkał przez większość swojego życia w Gironie, w Katalonii. (stąd też nazywają go też Mosze ben Nahman Gerondi, lub „Mojżesz syn Nahmana Gironana”). Był potomkiem Izaaka Ben Reubena z Barcelony i kuzynem Jonaha Gerondi (Rabbeinu Yonah). Wśród jego nauczycieli na studiach talmudycznych byli Judah ben Yakar i Nathan ben Meir z Trinquetaille, zaś jego studia Kabbały (mistycyzm żydowski) prowadził jego rodak Azriel z Gerony .

Nachmanides studiował również medycynę.

Już jako nastolatek zaczął zdobywać reputację żydowskiego uczonego, mędrca Tory.

W wieku 16 lat zaczął pisać swoje opracowania o prawie żydowskim. 

Komentarz Rambana do Tory – do Pięcioksięgu Mojżeszowego był jego ostatnim dziełem i najbardziej znanym. Często cytuje ale i krytykuje komentarz Rasziego oraz proponuje alternatywne interpretacje, w których nie zgadza się z interpretacją Rasziego.

Ramban został poproszony o zapisanie swoich komentarzy według trzech tematów: (1) zaspokojenie umysłów studentów prawa i wzbudzenie ich zainteresowania poprzez krytyczną analizę tekstu; (2) wyjaśnienia drogi B-skiej oraz ukrytego znaczenie słów Pisma Świętego – „bowiem w Torze są ukryte wszelkie cuda i każda tajemnica, a w jej skarbnicy zapieczętowane są wszelkie piękno mądrości”; (3) złagodzenie umysłów uczniów prostymi objaśnieniami i przyjemnymi słowami, gdy czytają wyznaczone fragmenty Tory w szabaty i święta.

Wykłady Nachmanidesa – Rambana, przeplatane są żarliwymi i mistycznymi interpretacjami, oparte są na głębokiej wiedzy filologii i oryginalnego tekstu Tory.

Zmarł w Erec Israel około 1270 r.

Drugie Tablice Kamienne (1313 p.n.e.)
W ostatnim dniu miesiąca Aw roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.) Mojżesz, na rozkaz B-ga, wyciosał dwie kamienne tablice – każda sześcian o wymiarach 6 x 6 x 3 tefachim (miara „tefach” -„szerokość dłoni”, ma około 3,2 cala) – aby zastąpić dwie B-skie Tablice, na których B-g zapisał Dziesięć Przykazań, a które Mojżesz rozbił 42 dni wcześniej, gdy był świadkiem wielbienia Złotego Cielca przez lud Izraela.

(Ilustracja: Art by Sefira Lightstone)

Rocznica śmierci Rabina Jehoszui z Krakowa (1648 rok)
Rabin Jehoszua był jednym z czołowych polskich uczonych swoich czasów i był czczony przez współczesnych. Kierował akademią talmudyczną w Krakowie, gdzie studiowało wiele bardzo zdolnych i znakomitych uczniów (m.in. Rabin Szabtai HaKohen, Szach). Rabin Jehoszua jest autorem dzieła „Maginei Szlomo”, w którym główne miejsce zajmują komentarze do Talmudu, w tym rozwiązywanie zagadnień problematycznych podniesionych przez uczonych tosafistów przeciwko Rasziemu. Jest także autorem zbioru halachicznych responsów zatytułowanych Pnei Jehoszua (nie mylić z komentarzem talmudycznym o tej samej nazwie autorstwa jego prawnuka Rabina Jaakowa Jehoszua).

Urodzony w Wilnie krakowski Rabin Jehoszua Heszel był rabinem w Grodnie, Tekocinie, Przemyślu i Lwowie w latach 1634-1639. W 1640 zastąpił Natana Szapirę na 12 miesięcy na stanowisku kierownika jesziwy w Krakowie; następnie pełnił tę rolę w charakterze honorowym.

Został pochowany w Międzyborzu, niedaleko miejsca pchówku  Baal Szem Towa. Jego grób na starym cmentarzu żydowskim zdobi ozdobny kamienny ohel. Według pewnej chasydzkiej legendy aniołowie następnie przynieśli jego ciało i pochowali w Ziemi Świętej, a na cmentarzu żydowskim w Tyberiadzie znajduje się kamień oznaczający jego domniemany grób.

(zdjęcie: miejsce pochówku w Ukrainie)

Cemach Cedek wyjeżdża z Petersburga (1843).

W 1843 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych carskiego rządu zwołało konferencję rabiniczną w rosyjskiej stolicy Petersburg, aby zakończyć ustalenia i podpisać wprowadzanie zmian w żydowskim życiu społecznym i praktyce religijnej. w tej sytuacji była niezbędna zgoda wpływowej osobistości społeczności żydowskiej Rosji. Był to Rabin Menachem Mendel z Lubawicza (1789–1866, znany jako „Cemach Cedek” – z tytułów swoich halachicznych opracowań o tej nazwie). Przedstawiciele władzy carskiej Rosji zwrócili się do niego, aby uzasadnił słuszność oraz korzyść dla rosyjskich Żydów proponowanych przez rząd „reform”. Jednak w trakcie konferencji Cemach Cedek został aresztowany co najmniej 22 (!) razy za odmowę współpracy. Był zmuszony opuścić Petersburg, ale zanim wyjechał zdołał skutecznie zapobiec wprowadzeniu restrykcyjnych postanowień, które znacznie ograniczały prawa, możliwości praktyk religijnych oraz życia społecznego Żydów.
Opuścił Ptersburg „z tarczą” dnia 26 Aw .

Zachodnia świeca zgasła (ok. 578 p.n.e.)
Każdego wieczoru kapłan rozpalał siedem świecy menory w Świątyni Jerozolimskiej. Cudem, aczkolwiek zwykle sześć z siedmiu świec się wypalała, świeca od strony zachodniej, tzw „zachodnia świeca” paliła się aż do następnego wieczora.
Za panowania bałwochwalczego króla Achaza (ojca pobożnego króla Ezechiasza) cud ten ustał. Po raz pierwszy stwierdzono, że zachodnia świeca zgasła dnia 18 Menachem Aw (lub, zgodnie z innymi wersjami, 17 Menachem Av). (Shulchan Aruch, Orach Chaim 580: 2)

Zniesienie zakazu małżeństwa między plemionami (XIII wiek p.n.e.)
W celu zapewnienia uporządkowanego podziału Ziemi Świętej między dwanaście plemion Izraela, nałożono ograniczenia na małżeństwa między członkami dwóch różnych plemion. Kobieta, która odziedziczyła ziemię plemienną po ojcu, nie mogła wyjść za mąż za mężczyznę z innego plemienia, aby jej dzieci – członkowie plemienia ich ojca – nie mogły przenieść udział ziemi odziedzczonej z jednego plemienia na drugie przez odziedziczenie jej majątku (Bamidbar, 36). Rozporządzenie to obowiązywało tylko pokolenie, które podbiło i osiedliło Ziemię Świętą w 14-letnim okresie 2488–2503 od stworzenia (1273–1258 p.n.e.). Kiedy zniesiono ograniczenie, w dniu 15 Aw, wydarzenie uznano za przyczynę radości i świętowania.

(ilustarcja- Chabad.org)

Koniec umierania na pustyni (1274 p.n.e.)
W następstwie zdarzenia „Szpiegów”, w którym pokolenie, które wyszło z Egiptu pod przewodnictwem Mojżesza, wykazało swoje nieprzygotowanie i dojrzałości do wstąpienia i osiedlenia na Ziemi Świętej, B-g postanowił, że całe pokolenie ludzi, którzy doznali niewolnictwa w Micraim, umrze na pustyni ( Aw 8 oraz Aw 9). Po 38 latach wędrówki przez pustynię umieranie w końcu się skończyło, a nowe pokolenie Żydów było gotowe wejść do Ziemi Świętej.
Było to 15 Av roku 2487 od stworzenia (1274 p.n.e.)

(ilustracja – Chabad.org)

Porażka „frankistów” (1759)
Sekta frankistów została utworzona przez Jacoba Franka, który twierdził, że jest reinkarnacją fałszywego Mesjasza Szabbetai Zvi.
W połowie XVII wieku podejmował próby stworzenia nowej religii, która obejmowałaby zarówno judaizm, jak i chrześcijaństwo; doprowadził do powstania tzw „sekty frankistowskiej”, której centralny ośrodek znajdował się w Polsce.
W roku 5519 (1759 r.) Biskup lwowski zorganizował debatę między „frankistami” a trzema wybitnymi przywódcami żydowskimi: Rabinem Izraelem z Międzyrzecza (Baal Szem Tow), Rabinem Chaimem Rappaportem i Rabinem Jicchakiem DowBerem Marguliesem. Czterodniowa debata zakończyła się doniosłym zwycięstwem rabinów, a data ta została ustanowiona jako „Dzień Radości”, upamiętniający pomyślne zatrzymanie złych wpływów frankistów. (Hatamim, str. 550, 558. Patrz także Igros Kodesh, tom 19, str. 81)

Synagoga Jerozolimska w ogniu (1099)

Gdy krzyżowcy zajęli Jerozolimę podczas pierwszej krucjaty, Żydzi jerozolimscy schronili się w Synagodze. Wtedy krzyżowcy podpalili Synagogę, paląc żywcem wszystkich, którzy schronili się tam w Synagodze: mężczyzn, kobiety i dzieci.

Żydom zakazano przebywania i zamieszkiwania w Jerozolimie przez następne 88 lat.

Krucjaty Krzyżaków.

Pierwsza wyprawa krzyżowa – pierwsza krucjata – wyprawa wojenna, która zapoczątkowała okres zbrojnych najazdów, rozpoczętych przez papieża Urbana II po jego apelu na synodzie  (Clermont, 27 listopada 1095 roku). Wyprawa wyruszyła w 1096 roku, głównym jej celem było zdobycie Jerozolimy i Ziemi Świętej, pod pretekstem uwolnienia spod islamskiej władzy.

Wiosną 1096 r. niemieccy krzyżowcy mieli ruszyć „odbijać” Ziemię Świętą. Na samym początku wyprawy, zanim wyruszyli, wymordowali tysiące nadreńskich Żydów. 

W tym samym czasie rycerstwo zaczęło się przygotowywać do wyprawy. Kupno ekwipunku, oręża i konia wymagało sporych nakładów finansowych, a nie wszyscy mieli dobra, które mogli spieniężyć. Dlatego też zapożyczali się u Żydów. Zapewne wielu krzyżowców zastanawiało się w takiej sytuacji, czy to aby sprawiedliwe, że „dla tak wielkiego celu zdają się na pastwę przedstawicieli narodu, który według ich wiary ukrzyżował ich idola”.

Francuscy Żydzi już w grudniu 1095 r., tuż po ogłoszeniu krucjaty, przeczuwali, że atmosfera wokół nich robi się coraz bardziej niepokojąca. Gminy z północy tego kraju wystosowały do swoich braci w wierze zamieszkujących Rzeszę listy, w których ostrzegały przed agresją, jaka może spotkać ich lud ze strony krzyżowców.

Przywódcy ruchu krucjatowego niczym gangsterzy bezwzględnie wykorzystywali niepokój wśród społeczności żydowskiej.

Rozpoczęła się niemiecka krucjata pogromowa. Był to początek pierwszego w historii ludzkości Holokaustu…..

(ilustracja: Zdobycie Jerozolimy podczas pierwszej krucjaty, 1099. Niezidentyfikowana późnośredniowieczna (XIV lub XV w.?) Ilustracja prawdopodobnie autorstwa Sébastiena Mamerota, Les Passages d’outre mer.)

Mojżesz roztrzaskuje Tablice Kamienne (1313 r. p.n.e.)

Talmud (Taanit 28b) wymienia pięć tragicznych wydarzeń w dziejach biblijnych historii żydowskiej, które miały miejsce dnia 17 miesiąca Tamuz. Ku pamięci tych tragicznych wydarzeń został ustanowiony Post 17 Tammuz.

Pierwsze z tych wydarzeń miało miejsce w roku 1313 p.n.e., czterdzieści dni po nadaniu Tory na górze Synaj(w dniu 6 Siwan). 

Gdy Mojżesz schodził z Góry Synaj, niosąc Tablice Kamienne z wyrytymi na nich Dziesięcioma Przekazaniami B-skimi, ujrzał rozbawione tłumy synów Izraela czczącymi bałwochwalczego Złotego Cielca, który został wykonany dnia poprzedniego – 16  Tammuz. 

W geście gniewu i rozpaczy Mojżesz roztrzaskał Tablice od Haszem, uznając, że ci ludzie nie są ich godni. 

Żydzi wygnani z Genui (1567)
Stając się rzeczywistym wasalem Hiszpanii, Republika Genui wypędziła Żydów na rozkaz hiszpańskich władców.

Hiszpańska inkwizycja zniesiona (1834)
15 lipca 1834 r. – 8 Tammuz 5594 Urząd Hiszpańskiej Inkwizycji został zlikwidowany dekretem Królowej-Matki Marii Krystyny po prawie 3,5 stulecia krwawej działalności.

2 Tammuz – dzień odejścia z tego świata Rabina Nachmana z Horodenki.

Rabin Nachman z Horodenki był przyjacielem i bliskim współpracownikiem Baala Szem Towa. Jego syn, Rabbi Simcha, ożenił się z wnuczką Baal Szem Towa, Feigą. Ich syn, znany Rabin Nachman z Bresłowa, był założycielem gminy chasydów w Bresłowie. Baal Shem Tow raz zwrócił się do Rabina Nachmana z Horodenki, aby dostarczył list do rabina Dowa Ber z Mezritch (w późniejszym czasie znany jako Dow Ber z Międzyrzecza), w którym próbował przekonać rabina Dow Bera, aby został jego uczniem. Po otrzymaniu listu Rabbi Dow Ber powiedział: „Widzę w studencie, który dostarczył ten list, szczęśliwy znak. Jeśli Rabin Nachman z Horodenki jest tak świętym cadykiem, to o ile bardziej jest świętym jego nauczyciel – Baal Szem Tow „. Rabbi Dow Ber zgodził się spotkać się z Baal Szem Towem, a później dołączyć do ruchu chasydzkiego.

Rabin Nachman z Horodenki zmarł w czerwcu 1765 roku w Tyberii i tamże został pochowany.

Na zdjęciu: Grób Rabina Nachmana Horodenkera, autor: Meyer Apfeldorf, www.geni.com

„I oświadczył Wiekuisty Mojżeszowi:„Wyszli sobie mężów, aby wypatrzyli ziemię Kanaan….”.

Historia opisana w Parszy Tory „Szlach” zdarzyła się dnia 29 Siwan roku 1312 p.n.e.

Mojżesz wysłał 12 szpiegów by zwiedzili Ziemię Świętą. Była to operacja przygotowawcza do wejścia i podbicia ziemi obiecanej za poradą Haszem.

(ilustracja: chbad.org)

Trzech zabitych z „dziesięciu męczenników” (II wiek n.e.)
Wśród milionów Żydów okrutnie zamordowanych przez Rzymian było „Dziesięciu Męczenników” – wszyscy wielcy mędrcy i przywódcy Izraela. Trzech z nich – Rabin Szymon ben Gamliel, Rabin Jiszmael ben Elizeusz i Rabin Chanina S’gan Hakohanim – zginęło w dniu 25 miesiąca Siwanie.

Dziesięciu męczenników:
Dziesięciu Misznaickich Mędrców, którzy zostali zabici przez Rzymian w II wieku n.e.. Powodem mordu podanym przez Rzymian było „odcierpienie za sprzedaż Jozefa”.
Oto imiona Dziesięciu Męczenników: Rabban Symeon ben Gamaliel II, Rabin Iszmael ben Elizeusz, Rabin Akiwa, Rabin Chananiah ben Teradion, Rabin Hucpit – tłumacz, Rabin Eleazar ben Samua, Rabin Hananiah ben Chakinai, Rabin Jeszuow – skryba, Rabin Juda ben Dama i Rabin Juda ben Bawa.
W Jom Kippur i Tisza B’Aw w specjalnej modlitwie odczytywana jest elegia, która omawia męczeństwo tych wspaniałych ludzi. (w niektórych źródłach wymienia się nazwiska Rabina Hananiaszem – zastępca arcykapłana, Rabina Judy ben Teima, Rabinem Judą-piekarza i Rabina Tarfona).

Dekret Hamana odwołany (357 r.p.n.e.)
Pomimo osądzenia i skazania na karę śmierci Hamana przez powieszenie (został stracony dnia 17 Nissana w 357 roku p.n.e.) jego okrutny dekret: „zgładzić, zabić i unicestwić wszystkich Żydów, od młodych do starych, niemowląt i kobiet, jednego dnia, 13 dnia 12 miesiąca (Adar ) ” nadal pozostawał w mocy.                                                                                                                                                          Królowa Esther błagała Króla Achaszwerosha, aby anulował dekret, ale Achaszwerwosz upierał się, że „pisma, które zostało napisane w imieniu Króla i zapieczętowane pieczęcią Króla, nie może zostać anulowane”. Zamiast tego zasugerował Esther i Mordechajowi, aby „wstawili się w imieniu społeczności Żydów, napisali pisemną odezwę, zapieczętowali ją pieczęcią Króla”.
Dnia 23 Siwan Mordechaj sporządził królewski dekret, na mocy którego Żydzi otrzymali pozwolenie na obronę i unicestwienie wszystkich, którzy powstali przeciwko nim, aby ich zabić, i wysłali go do wszystkich 127 prowincji imperium Achaszwerosz’a. (Księga Estery, rozdział 8)

Kwarantanna Miriam (1312 r.p.n.e.)
Miriam, starsza siostra Mojżesza i Aarona, cierpiała z powodu trądu (caraat) – była to kara za negatywnie wypowiedzi (plotkowanie – „leszon ha-ra) na temat Mojżesza. Została poddana kwarantannie poza obozem przez siedem dni celem oczyszczenia. Była bardzo lubiana i szanowana przez Żydów, więc czekali na jej powrót z nadzieją i wiarą

Dzień 20 Siwan to rocznica tragicznej śmierci Żydów z Blois.

Zdarzyło się to ponad 800 lat temu, w miasteczku Blois.
Blois jest miasteczkiem we Francji, nad rzeką Loarą, było przez wiele wieków siedzibą królewską niedaleko Orleanu. To nie jest duże miasto (jego obecna liczba ludności wynosi około 25 000), a jego „wyróżnikiem” jest to, że jest jednym z niewielu miast we Francji, czy też w całej Europie, gdzie nie było społeczności żydowskiej. Przez przeszło 800 lat Żydzi po prostu omijali to okropne miejsce, gdzie Żydzi byli bestialsko wymordowani na skutek fałszywego oskarżenia o mord rytualny w roku 1171.
Było na wskroś fałszywe oskarżenie antysemickie – wrogów Żydów, którzy zazdrościli wszystkiemu, czym Bóg Żydów obdarzył, szukali pretekstu do bezkarnego przeprowadzania pogromów, do zabijania i okradania Żydów. Najdrastyczniejszym krokiem było oskarżenie, że Żydzi potrzebują krwi chrześcijańskiej do wypiekania macy na Święto Paschy oraz innych rytuałów, całkowicie oszczerczo i bezpodstawnie wymyślonych przez nienawistników.
Pierwsze takie oskarżenie padło w Norwich, w Anglii, w 1144 roku. Powtarzano to w kilku innych brytyjskich miastach w późniejszych latach. Stamtąd „przesiąkło” na kontynent – do Europy.
To okrutne oszczerstwo pochłonęło życie setek, może tysięcy, niewinnych Żydów, kobiet i dzieci. Ale nienawiść, którą została „wyhodowana” i utrwalona na skutek tego oszczerstwa wśród chrześcijan wobec Żydów była jedną z głównych przyczyn żydowskich pogromów, cierpienia i prześladowań na chrześcijańskich ziemiach przez stulecia.
Opowieść o spaleniu ponad trzydziestu Żydów (czterdzieści, według niektórych relacji), mężczyzn i kobiet, w Blois została zapisana przez żyjącego w tamtych czasach Rabina Efraima z Bonn, wielkiego uczonego talmudycznego (był jednym z Tosafistów ) i żydowski poeta religijny. Rabin Efraim Ben Yaakow (ur. W 1132 r. / zmarł około roku 1200) był świadkiem straszliwych okrucieństw wobec Żydów popełnianych przez krzyżowców. Zapisywał fakty o wszystkich zasłyszanych lub widzianych tragediach i bohaterstwie męczenników, archiwizował w swoich pamiętnikach, zapisywał pokutne modlitwy i lamenty.
Ta historia o Męczennikach z Blois pochodzi z jego opracowania historycznego.
Stało się to w roku 4931 (1171). W tym czasie mieszkało w Blois około czterdziestu Żydów. Jeden z nich, Isaac ben Eleazar, wracał do domu na paschalny seder, tuż przed Pesach. Stało się tak, że do zajazdu, gdzie się zatrzymał, by odpocząć w długiej podróży, w tym samym czasie podjechał chrześcijanin, aby napoić konia swego pana. Żyd skulił, by się ukryć, ale koń coś wyczuł i spłoszył się.
Chrześcijanin był prostym człowiekim, który często słyszał, jak ksiądz w swoich kazaniach w kościele mówił, że Żydzi używają krew chrześcijańskich dzieci do swego paschalnego pieczenia macy oraz piją zamiast wina (?!) podczas religijnych rytuałów, ostrzegając wszystkich, aby w okresie Paschy mieli czujne oko nad swoimi dziećmi. Teraz, gdy jego koń tak się przestraszył, popędził przestraszony do swego pana i powiedział: „Słuchaj, panie mój, widziałem co pewien Żyd zrobił. Kiedy prowadziłem konia do wodopoju, aby koń się napił, zobaczyłem w chowającego się Żyda, który ukrywał małe chrześcijańskie dziecko, które Żydzi zabili, kiedy to zobaczyłem, byłem przerażony i pośpieszył z miejsca, z obawy, że i mnie też zabije. Nawet koń był tak spłoszony, że nie chciał się napić! Pewnie coś złego wyczuwał”
Sługa wiedział, że jego pan był zagorzałym antysemitą i cieszył się z każdego nieszczęścia Żydów, bo nienawidził pewnej Żydówki, bogatej i wpływowej w mieście i nie mylił się – „Teraz mogę zemścić się na tej kobiecie i reszcie Żydów” – zadowolony wyszeptał.
Następnego ranka Pan ten pojechał do władcy miasta, Theobalda, syna Theobald, Hrabiego z Blois (zięcia króla Louisa VII Francji). Chrześcijanie nazywali go „Dobrym”, ale był złym, mściwym, okrutnym człowiekiem.
Kiedy władca usłyszał oskarżenie, wściekł się i rozkazał wszystkich Żydzów z Blois aresztować, skuć łańcuchami i wrzucić do więzienia. Jedynym wyjątkiem była ta wpływowa Żydówka, Dame Pulcelina, którą Hrabia adorował i podziwiał za jej mądrość i piękno. Często udawało się namówić władcę do pobłażliwości wobec żydowskich kupców z Blois. Ale tym razem żona Hrabiego (Alix, córka króla) wydała ścisłe rozkazy służbie, by za nic nie dopuścili do spotkania i rozmowy Pani Dame Pulcelina z mężem z obawy, że ta może zmusić go do zmiany zdania.
Władca nie miał żadnych dowodów przeciwko Żydom, oprócz niedorzecznego opowiadania sługi, był nawet gotów zawrzeć ugodę z Żydami i uwolnić ich za dużą sumę pieniędzy okupu. Wysłał jednego z uwięzionych do sąsiednich gmin żydowskich i zapytał ich, ile by dali za uwolnienie braci. Jednak uwięzieni w lochu Żydzi, w trakcie spotkań z przedstawicielami sąsiednich społeczności mówili swoim braciom, aby nie płacili wysokiego okupu za swoje życie, aby nie prowokować kolejnych tego typu incydentów, by chrześcijanie nie znajdywali kolejnych pretekstów do poniżania Żydów i zarabiania na ich nieszczęściu. Negocjacje trwały, aż przybył do Blois biskup z wyraźnym poleceniem, aby Żydzi byli skazani na śmierć, gdyż jakoby ma „dowody” winy.
Na rozkaz wrogiego władcy, wszyscy uwięzieni Żydzi zostali zgromadzeni w drewnianym domu, wokół którego rozłożono ciernie i suche gałęzie. Gdy wprowadzano skazanych wewnątrz, każdemu oświadczano: „Możesz ocalić swoje życie, jeśli zrezygnujesz ze swojej religii i przyjmiesz naszą – chrześcijańską”. Żydzi odmówili. Byli bici i torturowani, zmuszani do przejścia na religię chrześcijańską, ale nadal odmawiali, byli jeszcze bardziej niezłomni w swojej decyzji, by umrzeć uświęcając swoim poświęceniem imię Boga Jedynego .
Na rozkaz Hrabiego dwóch przywódców żydowskich: Rabin Yechiel, syn Rabina Dawida HaKohenna oraz Rabin Yekuthiel, syn Rabina Judy HaKohnena, zostali wyprowadzeni i przywiązani do słupa, miała to być „pokazowa” śmierć przez spalenie na oczach wszystkich. Była to kolejna nikczemna próba „nawrócenia” Żydów na chrześcijaństwo.
Potem zabrzmiały fanfary. Wokół domu z uwięzionymi Żydami zapłonął ogień. Trzech Żydów nagle wyszło z płonącego pomieszczenia na zewnątrz i zawołało do chrześcijan, którzy zebrali się, aby obserwować, jak umierają: „Dzięki waszemu prawu, jesteśmy wolni bo widzicie, że wyszliśmy żywymi z ognia!”. Próbowali uciec, jednak zostali schwyceni i wepchnięci do płonącego domu. Wyskoczyli znowu, złapali jednego ze strażników i usiłując wciągnąć go do płonącego domu. Kiedy byli już prawie w środku płomieni, rzucili się na nich żołnierzy straży i zabili mieczami.
Był tam pewien Żyd imieniem Rabbi Baruch ben David HaKohen, widział to wszystko własnymi oczami. Mieszkał we włościach tego hrabiego w sąsiedniej miejscowości, przybył tam, aby umówić się na zwolnienie żydowskich męczenników z Blois, ale niestety nie zdążył. Napisał o tym w swoich pamiętnikach, opowiedział innym.
Ten okrutny mord zdarzył się w środę, 20-go dnia Siwan, w roku 4931 (ok. 26 maja 1171). Przez długi czas ciała męczenników z Blois nie można było pochować, pozostawały na wzgórzu w miejscu tragedii. Dopiero później Żydzi z okolicznych miejscowości mogli przybyć, by pochować szczątki.
Wszystkie fakty zostały spisane przez Żydów z pobliskiego Orleanu, m.in. przez Rabina Yaakowa Ben Rabbi Meira, wnuka Raszi’ego, jednego z największych tamtych czasów.
Wszystkie wspólnoty Francji, Anglii i Nadrenii podjęły decyzję o obchodzeniu dnia 20 Siwan jako dzień żałoby i postu.

Arka Noego spoczęła na górze Ararat dnia 17 Siwan

Siedem miesięcy od momentu początku Wielkiego Potopu, po 17 dniach ulewy, gdy woda pokryła cały ląd, ziemia zaczęła się zapadać. 

Arka, w której schronił się Noah wraz z rodziną oraz przedstawicielami wszystkich gatunków zwierząt, spoczęła (wciąż zanurzona w wodzie) na szczycie góry Ararat dnia 17 Siwan roku 2105 p.n.e

Dnia 4 Siwan – Mojżesz zapisuje pierwszą część Tory.

Dnia 4 miesiąca Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.) – na dwa dni przed Objawieniem na górze Synaj – Mojżesz spisał pierwsze 68 rozdziałów Tory począwszy od Księgi Rodzaju 1:1 ( „Bereszit bara Elochim et haszamaim we’et ha’arec…” / „Na początku B-g stworzył niebiosa i ziemię… „) do momentu nadania Tory – Smot – Księga Wyjścia, rzd 19 (Szmot 24: 4; Raszi.).

Izrael odzyskuje Wzgórza Golan (1967)
Do czasu wojny sześciodniowej armia syryjska była na pozycjach z potężnymi umocnieniami na Wzgórzach Golan, z których wielokrotnie ostrzeliwała izraelskie okoliczne osady znajdujące się poniżej. Piątego dnia wojny armia izraelska przedarła się przez front syryjski. W obliczu bardzo trudnych warunków topograficznych – strome skały strome i nierówne wysokości. Korpus Inżynierski wytyczył drogę poprzez podkop, a następnie buldożery, które wyrównały trasę dla czołgów na skalistej ścianie. Po ponad 24 godzinach ciężkich walk syryjskie oddziały poddały się a syryjskie siły uciekły w odwrocie.

zdjęcie:Ram Lahover/Izraelskie Narodowe Archiwum Fotografii – Izraelski czołg zmierzający do granicy syryjskiej na Wzgórzach Golan. 

Izrael na Synaju (1313 r. p.n.e.)

W dniu 1 Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 r.p.n.e.), sześć tygodni po wyjściu z Egiptu, Izraelici stanęli pod górą Synaj na pustyni Synaj i rozbili obóz u stóp góry „jako jeden człowiek, jedno serce ”, przygotowując się do przyjęcia Tory od B-ga. W tym dniu jednak „Mojżesz nic im nie powiedział z powodu ich zmęczenia i wyczerpania w podróży”.

Dzień, w którym nic się nie wydarzyło.

„Mojżesz nic nie przemówił do ludu żydowskiego, ponieważ byli zmęczeni podróżą.” — Talmud, Szabat 86b.
Pierwszego dnia miesiąca Siwan roku 2448 od stworzenia świata (1313 p.n.e.), sześć tygodni po Exodusie, lud Izraela dotarł do góry Synaj. Sześć dni później cały naród stanął u podnóża góry, gdzie B-g się ukazał im i darował im Torę. Od tego czasu obchodzimy święto Szawuot (6-7 Siwan) jako „TEN CZAS – czas darowania naszej Tory – MATAN TORA”.
Dziewiętnasty rozdział Księgi Wyjścia opisuje ostatni tydzień przygotowań do objawienia na Synaju. Analizując relację Tory, Talmud (Traktat Szabat 86b-88a) łączy następującą chronologię wydarzeń z tych sześciu dni:
1 Siwan: Mojżesz nic nie mówił do Izraelitów, ponieważ ludzie byli zmęczeni podróżą.
2 Siwan: O świcie Mojżesz wstępuje na górę Synaj. Przywraca następujące przesłanie z B-ga: „Widzieliście, co uczyniłem Egiptowi, i jak cię uniosłem na skrzydłach orłów i przyprowadziłem cię do Siebie. Teraz, jeśli będziecie posłuszni Mojemu głosowi i zachowacie przymierze ze Mną, będziecie Moim wybranym skarbem spośród wszystkich narodów, gdyż cała ziemia jest Moja. Będziecie dla mnie królestwem kapłanów i narodem świętym ”(II Mojż. 19: 4–6). Tymi słowami B-g wyraził pragnienie, abyśmy stali się Jego ludem wybranym. Dzień ten jest odpowiednio oznaczony w naszym kalendarzu jako „Jom HaMejuchas” – „Dzień Desygnacji”.
3 Siwan: B-g nakazuje Mojżeszowi, aby ogrodził górę Synaj, zaznaczając granice, na których każdy ma stanąć, gdy B-g objawia się na górze, by przekazać ludowi Torę. Kohanim (kapłani) mogą zbliżyć się bliżej niż reszta ludu, Aaron może zbliżyć się bliżej niż pozostali kohanim, podczas gdy tylko Mojżesz zostanie wezwany przez B-ga do wejścia na Górę. (Ibid., W. 12, 22, 24)
4 Siwan: Naród żydowski jest pouczony, aby omyć się, oczyścić i uświęcić w przygotowaniu do momentu Darowania Tory, zawieszając stosunki małżeńskie i zanurzając się w mykwie. (Tamże, w. 14)
5 Siwan: Mojżesz buduje ołtarz u stóp Góry, potwierdzając tym samym przymierze między B-gaiem a Izraelem. Cały lud głosi: „Wszystko, co nakazuje B-g uczynimy i usłuchamy” (tamże 24: 4–8)
6 Siwan: Dzień Matan Tora – Darowania Tory. „Gdy nadszedł poranek, rozległ się grzmot i błyskawica, a na górze pojawiła się gęsta chmura. . . Głos szofaru brzmiał coraz silniej. . . B-g zstąpił na górę Synaj. . . i wypowiedział następujące słowa, mówiąc: „Ja jestem twoim B-giem, który wyprowadził cię z ziemi egipskiej. . . ” (Tamże 19: 16–20: 2)

Objawienie na Synaju było kulminacją i ostatecznym spełnieniem Wielkiego Wyjścia. Wiele miesięcy wcześniej, także na pustyni Synajskiej, gdy B-g objawił się po raz pierwszy Mojżeszowi w płonącym krzewie i nakazał mu wyprowadzić naród żydowski z Egiptu, powiedział: „To jest twój znak, który ci posłałem: kiedy wyprowadzisz Ten naród z Egiptu, będziecie służyć B-gu na Tej Górze ” (2 Moj. 3:12). Od chwili, gdy Mojżesz przyniósł im słowo obiecanego wyzwolenia i odkupienia, lud Izraela z niecierpliwością oczekiwał B-skiego Objawienia na Synaju. Mojżesz obiecał im bowiem więcej niż wyjście z Egiptu, uwolnienie od ich ciężkej pracy niewolniczej, obiecał im najwyższą wolność – wolność duchową oraz spełnienie materialnej egzystencji jako ludzi wolnych. Tak więc od dnia, w którym opuścili Egipt, lud Izraela dosłownie liczył dni do rana, gdy zgromadzi się, aby „służyć B-gu na Tej Górze” i otrzymać Torę, prawdę życia.

Po dziś dzień odtwarzamy ich 49-dniową „podróż” poprzez liczenie dni naszego własnego „Sfirat HaOmer” („Liczenie Omeru”).
Tak więc dzień pierwszy miesiąca Siwan, kiedy „nic się nie wydarzyło” – Mojżesz milczał – jest dniem wyciszenia umysłu… „W trzecim miesiącu Exodusu Dzieci Izraela z ziemi egipskiej tego dnia przybyli na pustynię Synaj. Wyruszyli z Refidim, dotarli do góry Synaj i rozbili obóz tam na pustyni; i obozował tam Izrael naprzeciw góry. A Mojżesz wstąpił do B-ga….” (Szmot, 19:1-2)

(Opracowanie na podstawie nauk Rebbe, dzięki uprzejmości MeaningfulLife.com – dnia 1 Siwan)

29 Ijar rok 1967

Dzień po wyzwoleniu przez izraelską armię Wschodniej Jerozolimy (co się zdażyło dnia 28 Ijar 5727 roku) w trakcie wojny sześciodniowej, żołnierze sił zbrojnych Izraela wyzwolili także kolejne z czterech najświętszych miast  Erec Israel – święte miasto Hebron, gdzie m.in. w pieczarze Makpela znajdują się groby naszych praojców oraz (według tradycji) szczątki Abrahama.

W Hebronie znajduje się również dąb, zwany Dębem Abrahama, pod którym według tradycji znajdował się namiot Abrahama. 

Hebron jest otoczony murem, wysokim na niemal dwanaście metrów, wzniesionym przez Heroda Wielkiego.

Po utworzeniu państwa Izrael w 1948 r., aż do tego dnia – 29 Ijar 1967 roku (5727r.), Jordan przejął kontrolę nad Hebronem wraz z resztą Zachodniego Brzegu. W tym czasie Izraelczycy nie mogli wejść na Zachodni Brzeg. Dzielnica żydowska została zniszczona, cmentarze żydowskie były zbezczeszczone, zniszczono 58 synagog, na ruinach Synagogi Abrahama zbudowano farmę dla bydła.

28 Ijar – tego dnia Jerozolima została wyzwolona.
Stare Miasto w Jerozolimie i Wzgórze Świątynne zostały wyzwolone w trakcie wojny sześciodniowej z 1967 roku (patrz „Kartki z historii” – 26 Ijar).
Dzień ten jest obchodzony w Izraelu jako „Dzień Jerozolimy”.

Wojna sześciodniowa (rok 1967)

Wiosną 1967 r. w stolicach arabskich państw były urządzane demonstracje sił zbrojnych, podczas których otwarcie padały hasła o inwazji na Państwo Izrael i wyrzuceniu jego mieszkańców do morza. Praktycznie wszystkie międzynarodowe media powszechnie odnotowując te wydarzenia, wątpiły w to, że niewielkie państwo żydowskie, okrążone przez wrogów, ma szanse na przetrwanie. Wydawało się, że po raz drugi w ciągu jednego pokolenia świat nie zamierzał wyciągnąć rękę pomocy Państwu Izrael, by zapobiec tragedii, by nie pozwolić na zagładę Żydów mieszkających w Izraelu.

Od Synaju do Ziemi Świętej – 1312 p.n.e.
W dniu 20 Ijara 2449 roku (1312r. p.n.e.) – prawie rok po otrzymaniu Tory na Górze Synaj – Izraelici opuścili swoje obozowisko w pobliżu Góry. Wznowili swoją podróż pod przywództwem Mosze Rabejnu do Ziemi Obiecanej. Wyruszyli, gdy słup obłoku objawił się po raz pierwszy nad „Tabernakulum” – był to B-ski znak, który sygnalizował wznowienie podróży, opuszczenie obozowiska – droga daleka i długa, przez następne 38 lat, aż dotarli do wschodniego brzegu rzeki Jordan w przededniu ich wejścia do Ziemi Świętej.

Śmiercionośna zaraza wśród uczniów Rabbi Akiwy (około 120 r.n.e.)
W tygodniach między Pesach a Szawuot plaga zdziesiątkowała 24 000 uczniów wielkiego mędrca Rabbiego Akiwy – był to skutek, jak mówi Talmud, sytuacji że „nie szanowali się nawzajem”.
Śmiercionośna plaga ustąpiła w dniu Ijar 18 – 33 dzień liczenia Omeru inaczej – „Lag B’Omer” – jest jednym z powodów, dla których dzień ten jest obchodzony każdego roku.

(ilustracja: Art by Sefira Lightstone)

Rocznica odejścia z tego świata Rabina Szymona bar Jochaj (II w.n.e.)
Rabin Shimon bar Jochai („Rashbi”) był wybitnym uczniem Rabina Akiwy i jednym z najważniejszych tana’im, których nauki prawa Tory zebrano w Misznie. Był także pierwszym, który publicznie nauczał mistycznego wymiaru Tory znanego jako „Kabbała” i jest autorem podstawowego dzieła Kabbały, Zoharu – „księga Blasku”. Przez 13 lat Rabin Szymon ukrywał się w jaskini, aby uciec przed prześladowaniami Rzymian, których rząd Raszbi krytykował.
W dniu jego śmierci – Iyar 18, 33 dzień liczenia Omeru – Rabin Szimon zebrał swoich uczniów i ujawnił wiele najgłębszych tajemnic B-skiej Mądrości i polecił im obchodzić tę datę jako „dzień mojej radości.”

Po powstaniu partii nazistowskiej w Niemczech w 1933 r. Naziści spalili tysiące książek napisanych przez Żydów – i innych uznanych za „nie-niemieckich” – na 14 Ijar tego roku.

Zamieszki w Wasilkowie i Konotopie (1881)
Antyżydowskie zamieszki (pogromy) wciąż nasilały się w Rosji. Dnia 11 Ijar (1881 r.) fala pogromów ogarnęła miasta Wasłkow i Konotopa. Pretekstem było oskarżenie Żydów o zamordowanie cara Aleksandra II, który w rzeczywistości został zamordowany przez rewolucjonistów.
Przez kolejne trzy lata fala niekończących się pogromów ogarnęła całą carską Rosję.